Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Τρίτη, 11 Ιουλίου 2017 12:03

Ανδρέας Μακρίδης :Δύο χρόνια μετά…

Συμπληρώνονται τούτες τις μέρες, δύο χρόνια από το δημοψήφισμα του 2015 - ένα δημοψήφισμα στο οποίο η αντιμνημονιακή παράταξη στήριξε μεγάλες ελπίδες για να οδηγηθεί τελικά σε μια ολοένα διογκούμενη απογοήτευση. Άξιζε τελικά η διενέργειά του, και πώς θα πρέπει να κριθεί; Εκ των προθέσεων, ή εκ του αποτελέσματος;


Η χώρα μας το 2015, αποφάσισε να εμπιστευτεί την τύχη της σε μία νέα κυβέρνηση, με εντολή να τετραγωνίσει τον κύκλο. Δύο κόμματα με συνολικό ποσοστό μικρότερο του 35% κλήθηκαν με βάση τα προεκλογικά τους προγράμματα να καταργήσουν τα μνημόνια και να θέσουν τέρμα στη λιτότητα, χωρίς να βγάλουν τη χώρα απ' το ευρώ ή να λάβουν υφεσιακά μέτρα. Η διαθέσιμη χρηματοδότησή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος έφτανε μονάχα μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, εκτός και αν υπογραφόταν έως τότε μια νέα συμφωνία. Το κείμενο της 20ης Φεβρουαρίου δεν κρίθηκε επαρκές από την ΕΚΤ.

Στα τέλη του Ιουνίου, η διαπραγμάτευση έδειχνε να φτάνει σε ένα αποτέλεσμα, με την κυβέρνηση Τσίπρα να αποδέχεται μεγάλο όγκο των προτάσεων των εταίρων, καταθέτοντας την περίφημη αντιπρόταση των 8 δισεκατομμυρίων για τη διετία 2015-2016. Η αντιπρόταση έγινε δεκτή από τους Ευρωπαίους, αλλά απορρίφθηκε από το ΔΝΤ, το οποίο επανήλθε με νέες αξιώσεις. Στο σημείο εκείνο, μία ημέρα πριν τη λήξη του προγράμματος και του χρονοδιαγράμματος των διαπραγματεύσεων, ο Αλ. Τσίπρας εξήγγειλε τη διενέργεια του δημοψηφίσματος.
Στόχος του δημοψηφίσματος ήταν μια επικοινωνιακή βόμβα που θα έκανε τις ευρωπαϊκές αγορές "να χορέψουν στα νταούλια" και θα εξανάγκαζε και τις υπόλοιπες χρεωμένες χώρες της Ε.Ε. (Γαλλία, Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία) να ασκήσουν πιέσεις στην Τρόικα για έναν εντιμότερο συμβιβασμό, από τον οποίον θα είχαν και εκείνες συμφέρον.
Πράγματι, η Βουλή ενέκρινε τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος την Κυριακή 28 Ιουνίου του 2015. Την επόμενη ημέρα, κατέρρευσε το Χρηματιστήριο στην Ιταλία και οι εφημερίδες της την Τρίτη βγήκαν με μαύρα εξώφυλλα. 30 δισεκατομμύρια ευρώ χάθηκαν από τις τράπεζες της ευρωζώνης, από τραπεζικές μετοχές που ξεπουλήθηκαν υπό το φόβο του Grexit. Την Τρίτη το βράδυ εξέπνεε και η προθεσμία αποπληρωμής 1,6 δισ. ευρώ στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ξεκίνησε ένας μαραθώνιος διαβουλεύσεων, με την Ελλάδα να δέχεται τη μεγάλη πλειοψηφία της τελευταίας πρότασης της Τρόικας, αλλά ζητώντας μερική – σχεδόν συμβολική – διευθέτηση του χρέους. Οι εταίροι αρνήθηκαν ξανά, και το CNN μέτρησε από το ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετανίας τα δευτερόλεπτα της τυπικής χρεοκοπίας μας.
Η επόμενη ημέρα θα έπρεπε να είναι μια άλλη μέρα για την Ελλάδα, αλλά η βόμβα δεν έσκασε. Παρότι η Ελλάδα κήρυξε εν τοις πράγμασι στάση πληρωμών απέναντι στο ΔΝΤ, στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια την Τετάρτη δεν άνοιξε μύτη. Σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας, Μάσιμο Ντ' Αλέμα, η Ε.Ε. προτίμησε να δαπανήσει 800 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης, από το να φανεί επιεικής προς τη χώρα μας.

Μέχρι την Κυριακή 5 Ιουλίου του 2015, στην Ευρώπη διαμορφώθηκε πράγματι ένα ρεύμα υποστήριξης της Ελλάδας με το σύνθημα "This is a coup" και με φιλελληνικές δηλώσεις κορυφαίων αλλά απόμαχων πολιτικών, όπως ο Ζακ Ντελόρ, ο Χέλμουτ Σμιτ και ο Ντ' Αλέμα. Παραφράζοντας την παλιά ελληνική παροιμία όμως, θα μπορούσαμε να διαπιστώσουμε πως "με sms δεν βάφονται αυγά". Με το "Όχι" να κατισχύει στο δημοψήφισμα με ποσοστό 62%, θα περίμενε κανείς μια νέα κρίση στο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα που να δώσει νέα ώθηση στις ελληνικές αξιώσεις. Η κρίση αυτή δεν συνέβη. Το ευρώ βεβαίως υποχώρησε έναντι του δολαρίου κατά 1,54%, οι δείκτες στα χρηματιστήρια του Λονδίνου και της Φρανκφούρτης υποχώρησαν κατά 1 και 2% αντίστοιχα, αλλά όλα έδειξαν πως η απειλή του Grexit ως διπλωματικό όπλο, είχε φτάσει στα όριά της.

Συμπεράσματα; Θα τα εξετάσουμε μαζί, στο επόμενο άρθρο μας...