Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024, 4:10:39 μμ
Δευτέρα, 29 Ιανουαρίου 2018 21:32

Εδώ, …μπουμ–μπουμ, εκεί, …μπαμ-μπαμ!…

Του Αναστάσιου
Αμανατίδη.

 

Βρεθήκαμε την περασμένη εβδομάδα στην Γουμένισσα, προερχόμενοι από τα Γιαννιτσά. Στο συμπαθητικό μαγέρικο του Ηλία στην πλατεία είδαμε φίλους και τον πρώην Δήμαρχο της μικρής πόλης Στέλιο Παπαπαναγιώτου. Αναζητήσαμε τον Βαγγέλη Ίντο, που δεν άργησε να καταφθάσει με την βοήθεια του Στέλιου.
   Με τον Βαγγέλη Ίντο, καθηγητή φυσικών, συνταξιούχο Λυκειάρχη, μας συνδέει μακρά γνωριμία, που ανάγεται στα φοιτητικά χρόνια από στις αρχές της δεκαετίας του ’60, μέσω της φοιτητικής Ένωσης Κιλκισιωτών φοιτητών με πρόεδρο τον Ξενοφώντα Στεργιάδη, διαπρεπή νομικό του νομού και πρώην νομάρχη αργότερα.

Ενδυναμώθηκαν οι σχέσεις μας και εξελίχθηκαν σε φιλία αργότερα, όταν βρεθήκαμε να συνυπηρετούμε στην 118 ΜΠΠ, στην Αργυρούπολη Κιλκίς, εγώ να ακολουθώ την 83η ΕΣΣΟ, ως γιατρός της μονάδας στο αναρρωτήριο και ο Βαγγέλης την 84η, ως ΔΕΑ Πυροβολικού, υπασπιστής στο κτίριο της διοίκησης. (είναι το διώροφο που διατηρείται ακόμη, το τελευταίο  αριστερά για τον κατερχόμενο προς Αργυρούπολη).
   (Θεωρώ ότι η παρουσία των πολυάνθρωπων στρατιωτικών μονάδων στο Κιλκίς, από όπου πέρασαν αμέτρητοι ντυμένοι στο χακί, πολλοί από αυτούς, σημαντικοί και επώνυμοι και άλλοι λιγότερο σημαντικοί, αποτελεί μέρος της τοπικής ιστορίας, γι’ αυτό κρίνεται σωστή η καταχώρηση στην στήλη, περιστατικών,  - ποιος, που υπηρέτησε, δεν έχει παρά έχει να διηγηθεί κάτι, που να συνέβηκε τόσο εντός του στρατοπέδου, όσο και εκτός, στην πόλη - . Διότι αυτά αποτελούν στοιχεία και συνέχεια της ζωής της πόλης και περιοχής και εμπλουτίζουν αυτήν. Η Αργυρούπολη έγινε γνωστή στο Πανελλήνιο με τα γραφικά ταβερνάκια της, η αγορά του Κιλκίς κινούνταν ικανοποιητικά, ανοίκιαστο σπίτι δεν υπήρχε, πολλά επιτυχημένα συνοικέσια έκαναν την κοινωνία μας περισσότερο εξωστρεφή!).
   Μπορεί ο Βαγγέλης να ήταν καλός καθηγητής και λυκειάρχης για την εκπαίδευση των ελληνοπαίδων, (δίδαξε επί μακρόν μέχρι τέλους και άσκησε διοίκηση στο ιστορικό Ε΄ Αρρένων Θεσσαλονίκης), όμως στις αναμνήσεις του κυριαρχούν και μονοπωλεί στον λόγο του περιστατικά από το στρατό. Πολύ περισσότερο προχθές, που στην παρέα μας συμπεριλαμβάνονταν και ο κατά 25 χρόνια νεότερος ανεψιός μας Δημήτρης, που υπηρέτησε και αυτός ευόρκως, ως έφεδρος δόκιμος αξιωματικός στην Αξιούπολη.
   Μοιραία ο αξιωματικός του υπασπιστηρίου Ίντος αντλεί από το οπλοστάσιο της απύθμενης μνήμης του περιστατικά και αναμνήσεις, από την εποχή που συνυπηρετούσαμε σε μονάδα της  Αργυρούπολης.  
   Όπου είχαμε και διοικητή, τον μόνιμο εκ στρατεύματος, αντισυνταγματάρχη πυροβολικού Στέφανο Μπαμπανάτση. Ψηλό, στητό, επιβλητικό παράστημα, όλο φωνές στην καθομιλούμενη γλώσσα και απειλές, που μερικές φορές κάλυπταν διοικητικές αδυναμίες, αλλά άνθρωπος δίκαιος, που διαρκώς … Ίντο και Ίντο,  …πού είσαι Ίντο, … γράψε εσύ, που ξέρεις γράμματα, τις ποινές της πρωινής αναφοράς κλπ, κλπ. Θεωρούσε ως μέγιστη σωφρονιστική τιμωρία, το να στείλει επιστολή με το  παράπτωμα του κληρωτού στον πρόεδρο, τον δάσκαλο και τον παπά του χωριού, να διαβασθεί στην εκκλησία, για να ‘εκτεθεί’ ο ζωηρός και απείθαρχος στρατιώτης! Και έτσι μένανε όλοι ευχαριστημένοι! Ο διοικητής, γιατί επέβαλε τιμωρία, ο στρατιώτης,  γιατί ήξερε, ότι ο Ίντος έγραφε μεν, αλλά  δεν έστελνε τίποτε πουθενά και ο Βαγγέλης από την Γουμένισσα, γιατί ήταν γεννημένος να λειτουργεί με τον νου, την καρδιά, την λογική και ας ήταν στον στρατό, απλώς το διασκέδαζε! Είχε καταφέρει να κερδίσει την εκτίμηση και την συμπάθεια του καλόψυχου διοικητή!
   Μεταξύ των πολλών, που με ευφράδεια διηγούνταν  κατά την προχθεσινή, μη προγραμματισμένη, συνάντηση στη Γουμένισσα, ο συνταξιούχος πλέον καθηγητής, ήταν το παρακάτω περιστατικό, στη μονάδα της Αργυρούπολης με ‘ήρωα’  τον διοικητή Στέφανο Μπαμπανάτση
   Επρόκειτο να μας επισκεφθεί εθιμοτυπικά ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος,  στέλεχος του ΝΑΤΟ. Όλη η μονάδα από λίγες μέρες ήταν στο πόδι. Πρέπει να αφήσουμε τις καλύτερες εντυπώσεις. Έτσι γινόντανε πάντοτε σε όλες τις εποχές.
   Ρωτά τον υπασπιστή ο Διοικητής:
   Πως τον λένε, ρε Ίντο, τον Αμερικάνο;
   Πού θέλεις να ξέρω, νομίζω, πως είναι Γενικός, λέγε τον, Γκενεράλ… ήταν η απάντηση του Βαγγέλη..  
   Ο Βαγγέλης Ίντος, έξυπνος και πρακτικός άνθρωπος και αξιωματικός, με πανεπιστημιακή μόρφωση, συμβούλευσε τον με ολιγότερα γράμματα διοικητή Στέφανο Μπαμπανάτση, αντισυνταγματάρχη πυροβολικού:
   … Βάλε κάποιον γνώστη της Αγγλικής, που δόξα τω θεώ έχουμε στη μονάδα, να σε βοηθήσει στην ενημέρωση του ξένου για τις εγκαταστάσεις του χώρου της μονάδας…
  Ο  Στέφανος Μπαμπανάτσης, καλός άνθρωπος, αλλά προερχόμενος από το στράτευμα, ως λεγόντανε επί το κομψότερο η κατηγορία αυτή των αξιωματικών,  δεν είχε εκείνη την ιδιαίτερη εκπαίδευση και την έπαρση των αξιωματικών καριέρας  των αποφοίτων της σχολής Ευελπίδων. Στη συμπεριφορά του κυριαρχούσε ο αυθορμητισμός και αυτοσχεδιασμός!  Τα πάντα τα είχε απλοποιήσει…
    Ήρθε λοιπόν ο Αμερικάνος και ο διοικητής Στέφανος Μπαμπανάτσης, ανέλαβε την ξενάγηση και ενημέρωση του υψηλού ξένου μόνος του, με μόνο εφόδιο επικοινωνίας την ‘διεθνή’  δια νευμάτων και χειρονομιών γλώσσα, συνοδευόμενων, όταν ‘ζορίζονταν’ με άναρθρες εκφράσεις. Οι εγκαταστάσεις βέβαια έλαμπαν από καθαριότητα και είχαν σωστή ταξινόμηση. Και ενώ προχωρούσε καλά η επίσκεψη των χώρων, όταν έφθασαν στις σειρές των γυαλισμένων κανονιών και στις διπλανές αποθήκες των πυρομαχικών με τις οβίδες, ο διοικητής αντισυνταγματάρχης, γεμάτος εθνική υπερηφάνεια, πήρε τον λόγο και με ‘’άπταιστα’’ ελληνικά δείχνοντας με τον δάκτυλο του ανυψωμένου δεξιού χεριού:
    Εδώ, Γκενεράλ, δείχνοντας το κανόνι των 105: …Εδώ είναι κανόνια …
    Τον κοιτάει με απορία ο ξένος!
    Τα… μπαμ – μπαμ… τα κανόνια, πώς τα λένε…
    Εκεί, δείχνοντας τις αποθήκες των πυρομαχικών,είναι οι μπόμπες… Τον ξανακοιτάει με ανοιχτά τα μάτια ο ξένος…
     …Τα Μπουμ – Μπουμ… , που λένε…
   Κόκκαλο ο ξένος, αλλά ο Στέφανος απτόητος και περιχαρής απευθύνεται κατά την αποχώρηση στον Βαγγέλη Ίντο:
   Είδες ‘‘μπουμπούνα’’  Ίντο, μιλιά δεν έβγαλε ο Αμερικάνος…
    Ακόμη και τώρα που τα αφηγείται με ιδιαίτερη γλαφυρότητα και επιτηδειότητα ο Βαγγέλης, ξεσπάει πρώτος στα γέλια. Όπως και για τις ‘ψυχρές’ σχέσεις με τον επίσης από την σχολή Ευελπίδων διοικητή της διοικήσεως Πυροβολικού VI Μεραρχίας συνταγματάρχη Κότσιρα, με τον οποίο απέφευγε να διασταυρωθούν, όχι μόνον τα βήματα, αλλά και τα βλέμματα. Όταν ο τελευταίος αποστρατεύθηκε πρόωρα και απροσδόκητα, με ικανοποίηση δέχθηκε ο υφιστάμενος Στέφανος την απόφαση του συμβουλίου κρίσεων:… Ίντο, Ίντο, …Ρεμπουπλικέν, …ρεπουπλικέν…, δείχνοντας με το δάχτυλο το κτίριο της διοίκησης, (το πρώτο ερειπωμένο τολ επάνω αριστερά για τον κατερχόμενο σήμερα προς την Αργυρούπολη), μη κατονομάζοντας και εννοώντας ότι απαλλάσσεται  από τον ‘σκληρό’ Κότσιρα, που θα κυκλοφορεί με ρεμπούπλικο πλέον ως ‘ακίνδυνος’ πολίτης… . Δεν παραλείπει δε να αναφερθεί στην συνυπηρέτηση και συναντίληψη με τον πανέξυπνο έφεδρο αξιωματικό Πατσιώνα από τα Γρεβενά, ενώ απέδιδε κάποια ειρωνική και σκωπτική διάθεση στη συμπεριφορά του υποδιοικητή Ευριπίδη Τριανταφυλλίδη*,  άριστου κατά τα άλλα αξιωματικού, ταγματάρχη της σχολής Ευελπίδων, τον μόνο, που υπολόγιζε, ή και  ‘’φοβόταν’’, (ήταν και η δικτατορία), ο από το στράτευμα προερχόμενος διοικητής Στέφανος Μπαμπανάτσης.  Έλεγε με έπαρση, θυμάται ο Βαγγέλης,  ο υποδιοικητής Ευριπίδης Τριανταφυλλίδης, απαξιωτικά  για τον διοικητή του: Αν δεν ήταν ο Εμφύλιος, ούτε ως λούστρος στην Πλάκα της Αθήνας δεν θα ‘πρόκοβε’ ο Στέφανος! Και ας ‘έπιναν νερό’ στο όνομά του Μπαμπανάτση όλοι οι στρατιώτες του, λόγω της χρυσής καρδιάς του!
   Όπως καλύτερη άποψη είχε για τον διοικητή του ο Βαγγέλης Ίντος, την οποία συμμερίζομαι και εγώ. Κυρίως γιατί αν και η ιδιότητα του αξιωματικού τον ήθελε σκληρό στη συμπεριφορά του, ο διοικητής μας παρέμεινε βαθύτατα άνθρωπος.
    Μου επισκέφθηκε ως ιατρό  μετά 15ετία, υψηλόβαθμος απόστρατος πλέον, στο επί της οδού Γ. Καπέτα 14 ιατρείο μου κατά μία επίσκεψή του στο Κιλκίς, όπου εξακολουθούσε να  διατηρεί φιλικές γνωριμίες με πολλούς και ιδιαίτερα με το ζεύγος Τιμόθεου Θεοδόση.
    Θέλησε να πληρώσει την ιατρική επίσκεψη!
    Αν είναι δυνατόν του λέγω! …Πρόσεχε μόνον την ‘καλή’ καρδιά σου, ήταν η συμβουλή μου!
   … Σαν λίγο άρρυθμα ακούω τα μπαμ – μπαμ και μπουμ και μπουμ  των κτύπων της… (κατέγραψε το ΗΚΓ αρρυθμία).
     Δεν έχω τίποτε ‘’μπουμπούνα’’ μου λέγει… του έμεινε η προσφιλής από το στρατό αθώα έκφραση… (Η κολπική μαρμαρυγή και η εξ αυτής αρρυθμία της καρδιάς, είναι στα αρχικά της στάδια ασυμπτωματική).
   Μάλλον δεν κατάλαβε το υπονοούμενο, που ‘διαδίδει’ στα γενναία τραπεζώματά του, ο παλιός υπασπιστής και αιώνιος φίλος του Βαγγέλης Ίντος από την Γουμένισσα… όπως μας τον θύμισε προχθές, εν μέσω των τερψιλαρυγγίων του Ηλία με τις καλύτερες περιγραφές.

   *Τριανταφυλλίδης Ευριπίδης: Ταγματάρχης πυροβολικού, υποδιοικητής της Μοίρας, εξαίρετος αξιωματικός, αλλά ολίγον αυστηρός και είρων, από την Κορονοφωλιά Έβρου. Η περίφραξη της μονάδας με τα υφιστάμενα ακόμη κολονάκια από φερτά μικρά κομμάτια από λευκό μάρμαρο κατά μήκος του δρόμου, αριστερά για τον κατερχόμενο προς Αργυρούπολη,  θυμάμαι ότι έγιναν με δική έμπνευση, επίβλεψη και προσωπική εργασία των κληρωτών.
   Κιλκίς Ιανουάριος 2018      

 

Διάλογος με τους αναγνώστες

Ο τακτικός αναγνώστης μας γνωστός  οδοντίατρος του Κιλκίς Δημήτρης Αβραμίδης, γέννημα - θρέμα Αργυρούπολης, μας τηλεφώνησε για να μας πει ότι ο παπά - Θόδωρος του αγιασμού των υδάτων Στρέζοβας - Σέσλοβας το 1933, που σύρθηκε βίαια στο νερό, δεν ήταν ο δικός του πρόγονος που ήταν και αυτός ιερωμένος, αλλά ο δεύτερος Αργυρουπολίτης παπάς από το σόι της συζύγου του Κώστα Καριπίδη. Ο δε Κελίδης Νίκος καθηγητής Μαθηματικ΄βν, πρώην Λυκειάρχης,  επίσης Αργυρουπολίτης αφού επιβεβαιώνει τον Αβραμίδη, θυμάται ότι ως παπάς ο παπά - Θόδωρος ήταν πολύ αυστηρός. Απαιτούσε οπωσδήποτε εκκλησιασμό των μαθητών  Γυμνασίου του χωριού προκειμένου να τους χορηγήσει σχετική βεβαίωση για τον Γυμνασιάρχη Σπηλιώτη, ότι εκκλησιάσθηκαν! (Οι μαθητές των κοντινών χωριών επιτρέπονταν να απουσιάσουν από τον εκκλησιασμό της Κυριακής στο Κιλκίς, αρκεί να φέρουν βεβαίωση εκκλησιασμού από το χωριό!) Ο παπά - Θόδωρος κατά τον Κελίδη, θα πρέπει να απεβίωσε το 1956.    

Με την ευκαιρία απευθύνουμε πρόσκληση προς τους αναγνώστες μας: Είναι ευπρόσδεκτη κάθε παρέμβασή τους με παρατηρήσεις, διορθώσεις, σχολιασμούς, ανατροπές, παραινέσεις και επικρίσεις ακόμα. Η συμβολή τους στην αναπαράσταση - έστω δια ψηφίδων-  μιας εποχής για την οποία δεν υπάρχουν επαρκείς γραπτές μαρτυρίες θα είναι πολύτιμη.