Το Κιλκίς των ‘‘Ποντοκαυκασίων’’ είχε μεγάλη συμμετοχή στον Εμφύλιο με την πλευρά του Δημοκρατικού στρατού. Αυτό είχε σαν συνέπεια, μεγάλος αριθμός των παιδιών του, αλλά και οικογένειες ολόκληρες, να βρεθούν σε ξένες χώρες και μάλιστα από τους περισσοτέρους να έχει αφαιρεθεί και η ελληνική ιθαγένεια.
Με την άρση λοιπόν της απαγόρευσης εισόδου στη χώρα, ένα μεγάλο μέρος από αυτούς, ίσως το μεγαλύτερο, επανέκαμψε πλησίον των συγγενών τους. Όμως σύντομα ανέκυψαν πολλά προβλήματα, οικογενειακά, οικονομικά, όπως και τα της υγειονομικής κάλυψης κλπ., που με έφερναν σε επαφή μαζί τους. Τα τελευταία είναι, που ενδιαφέρουν και την συγγραφή αυτή.
Οι δυστυχείς βρέθηκαν μεν στην πατρίδα, αλλά χωρίς δουλειά, χωρίς λεφτά (τουλάχιστον οι περισσότεροι) και χωρίς ιατροφαρμακευτική και ασφαλιστική κάλυψη κάποιου φορέα.
Εγώ είχα ήδη, ως ιατρός, δημιουργήσει με τις οικογένειες των περισσοτέρων, εδώ στο Κιλκίς και τα χωριά, πολύ καλές επαγγελματικές και κοινωνικές σχέσεις. Έμπαινα στα σπίτια τους. Έβλεπα τις αδυναμίες και πολλές φορές τη δυστυχία τους!
Στο νοσοκομείο, το ΙΚΑ, τον ΟΓΑ και στα άλλα ταμεία, αντιμετωπίζονταν σαν ξένα σώματα. Και από πάνω και η εγγενής και ανυπόφορη φτώχεια!
Από το ιατρείο μου περνούσε πολύς κόσμος τότε, κάθε ημέρα και όλες τις ώρες. Άλλοι πλήρωναν και άλλοι όχι. Το δεύτερο γινόταν ιδιαίτερα κατά την επανεξέταση ή για κάποια ερώτηση. Ας περάσουν και μερικοί παραπάνω δωρεάν, δεν χάλασε ο κόσμος, σκέφτηκα.
Κάλεσα τον Γιώργο Μυρωνίδη*, μακαρίτης κι αυτός, με τον οποίο είχα μια καλή καλημέρα, από τα κορυφαία κομματικά στελέχη τα χρόνια εκείνα στο Κιλκίς, που διατελούσε εκείνη την περίοδο και δημοτικός σύμβουλος και του πρότεινα:
…Άκου Γιώργο, του είπα, μπορείς να γνωστοποιήσεις στους πολιτικούς πρόσφυγες, ότι τους παρέχω τις ιατρικές μου υπηρεσίες δωρεάν, όταν παραστεί ανάγκη και εφ’ όσον το επιθυμούν.
Η πρότασή μου κυκλοφόρησε ανάμεσά τους και είχε ευμενή απήχηση. Όμως προσέκρουσε σε πολλές περιπτώσεις στην αδούλωτη υπερηφάνεια του Έλληνα και στην απαρέγκλιτη προσήλωση στις επιταγές του κόμματος.
Οι πιο πολλοί από τους ασθενείς της κατηγορίας αυτής επέμεναν να πληρώσουν!
Μου θύμιζαν τον γέρο Χρ. Παροτίδη*, συνταξιούχο αρτεργάτη, παλαιό τρόφιμο των νησιών του Αιγαίου, συγγενούς του φίλου μου Νίκου, που στην άρνησή μου να πληρωθώ, για κοινωνικούς λόγους, επέμενε για το αντίθετο, επαναλαμβάνοντας στερεότυπα (ο Παροτίδης): Ο εργαζόμενος πρέπει να αμειφθεί!...
Ο γέρο – Νικολαΐδης ( μου διαφεύγει το μικρό του όνομα), πολιτικός πρόσφυγας, κάτοικος τώρα Κορομηλιάς, ήρθε να εξετασθεί στο ιατρείο στην οδό Καπέτα 14, συνοδευόμενος από τον γιγαντόσωμο, πλην με σοβαρότατα προβλήματα οράσεως (σχεδόν αόμματος), γιο του, γνωστό μου από παλιές ιατρικές επισκέψεις. Δεν είχε, από ότι θυμάμαι, και σοβαρά προβλήματα ο γέρος, ούτε συνάντησα διαγνωστικά προβλήματα. Προβλήματα συνάντησα στο θέμα της αμοιβής, που εγώ όχι μόνο έχω δεσμευθεί με την υπόσχεση, αλλά και η παρουσία του απωλέσαντα την όραση γιου, καθιστούσε πιο δραματική την κατάσταση στην οικογένεια της Κορομηλιάς. Ο γέρο – Νικολαΐδης όμως, πολιτικός πρόσφυγας από την Σοβιετική Ένωση, παρ’ όλη την φτώχεια του, επέμενε να πληρώσει. Επαναλάμβανε και αυτός στο στυλ του προμνησθέντα Παροτίδη: Ο εργαζόμενος πρέπει να πληρωθεί!
Είναι που θήτευσαν στην ίδια σχολή, είπα μέσα μου!
Τελικά, παρ’ όλο που τα σχόλια στους χώρους τους ήταν θετικά υπέρ εμού, σε λίγους, μετρημένους είχα την χαρά να προσφέρω δωρεάν τις ιατρικές μου υπηρεσίες.
*Χρ. Παροτίδης: Παλιός αρτεργάτης με φούρνο κάπου απέναντι από το σημερινό Επιμελητήριο, έντιμος, ευγενικός, χαμηλών τόνων άνθρωπος, από τους αρχικούς Κιλκισιώτες, μακαρίτης από 15ετίας τώρα. Τον έβλεπα, ως ιατρός, κάπου – κάπου, τελευταία, όταν είχε την επιμέλειά του ο συγγενής του και φίλος μου δάσκαλος Νίκος Σαμουηλίδης. Είχε περιπέτειες εκτός από αυτά της υγείας του και με τα φρονήματά του, κατά την ταραγμένη εποχή της έντασης των πολιτικών παθών! Η εκτίμησή μου στο πρόσωπό του εκπήγαζε από το γεγονός, που μου έμεινε, ότι διέθετε με ελάχιστο ενοίκιο, σχεδόν δωρεάν, σε μαθητές χωριατόπαιδα, (αργότερα επιστήμονες και καλούς επαγγελματίες), τους χώρους του χαμηλού, παλιού, πλίθινου, σπιτιού του με τον μονίμως πεσμένο συρμάτινο φράχτη, στην συμβολή των οδών Μιχαήλ Ταμπάκη και Αγίου Τρύφωνος, πίσω από το παλιό Γυμνάσιο.(Τώρα πολυόροφη πολυτελής οικοδομή). Ακόμη και τώρα μερικοί αναφέρουν ότι πέρασαν κάποια από τα ‘πέτρινα’ μαθητικά χρόνια στου Παροτίδη!.
* Γ. Μυρωνίδης: (1927-2015) Κιλκισιώτης απόφοιτος του Αστικού Σχολείου. Από τους πρώτους ΕΠΟΝίτες της πόλης του Κιλκίς. Λέγεται ότι μέχρι τέλους φύλαγε το λάβαρο της ΕΠΟΝ. Διατηρούσε μικρό κατάστημα Ψιλικών στην περιοχή του3ου Δημ.Σχολείου (περιοχή 15 Μαρτύρων). Διετέλεσε σημαίνον στέλεχος της κομματικής οργάνωσης του ΚΚΕ στο Κιλκίς. Στην περίοδο 1982-1986 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Κιλκίς. Πέθανε πλήρης ημερών προ τριετίας.
Ο ιδεολόγος στη Νέα Σάντα
Δέχτηκα ένα τηλεφώνημα για ιατρική επίσκεψη στη Νέα Σάντα, για έναν ασθενή, που ήταν καθηλωμένος στο κρεβάτι. Θυμάμαι, ότι ήταν καλοκαίρι και επικρατούσε πολλή ζέστη.
Σύντομα έφθασα στη Σάντα. Ανέβηκα τις πολλές σκάλες στο υψηλό διώροφο στο κέντρο της κωμόπολης.
Ο ασθενής με σοβαρά και μόνιμα κινητικά προβλήματα (ημιπληγία) από προηγούμενο (παλιό) εγκεφαλικό επεισόδιο, εμφάνισε από λίγες ημέρες τώρα, υψηλό πυρετό, που ήταν και ο λόγος για τον οποίο κρίθηκε απαραίτητο να κληθεί στο σπίτι ιατρός.
Δεν μου αναφέρθηκε, ότι κλήθηκε το πρώτον, πριν λίγες ημέρες, άλλος συνάδελφος, αλλά ούτε και με ένοιαζε. Ήταν και είναι συνηθισμένο φαινόμενο.
Από το ιστορικό (προ καιρού έφερε μόνιμο διουρηθρικό καθετήρα) και την κλινική εικόνα (πυρετός με ρίγος, κυστικά ενοχλήματα), έβαλα την διάγνωση της ουρολοίμωξης, έστω και χωρίς εργαστηριακή επιβεβαίωση.
Εντύπωση μου έκανε το μη ποντιακό επώνυμο Πλ……ης και ρωτώντας έμαθα ότι ήταν πεθερός ‘χρυσής’ Σανταίας νύμφης, που τον κουράριζε και τον περιποιούνταν με την ψυχή της με τον καλύτερο τρόπο στη Νέα Σάντα, λόγω της κατάστασης που τον προέκυψε.
Ο ασθενής κοντά στα όλα, δεν παρέλειψε να μου αποκαλύψει ότι είναι κομμουνιστής και ότι συμπαθεί πολύ τους Πόντιους, γιατί, παρότι απλοϊκοί, είναι μαχητικοί, τίμιοι, ειλικρινείς, είχαν παιδεία (Σάντα) ενώ οι γυναίκες διαθέτουν καρδιά σπλαχνική και φιλάλληλη, γεμάτη καλοσύνη και αγάπη.
Συνέστησα γερή, ειδική για ουρολοίμωξη, αντιβίωση, επί αρκετές ημέρες, πληρώθηκα και πήρα το δρόμο της επιστροφής.
Φαίνεται ότι η νοσηρή κατάσταση ανταποκρίθηκε στη θεραπεία που πρότεινα και που εφαρμόστηκε μέχρι τέλους με συνέπεια, όπως συνέστησα. Τονίζω το τελευταίο, γιατί πολλές θεραπείες δεν έχουν τα αναμενόμενα θετικά αποτελέσματα, διότι οι ασθενείς δεν ακολουθούν σωστά την συνιστώμενη από τον ιατρό αγωγή, συνήθως όσο αφορά τη διάρκεια αυτής.
Η ευαρέσκεια του ιδεολόγου πενθερού της Σανταίας νύμφης εκφράστηκε στη δεύτερη, κατά παραγγελία του, επίσκεψη, με την από εκείνον μίσθωση του ταξί, ενός καινούργιου Μερσεντές του ‘’συντρόφου’’ του Π……δη, Σανταίου κατοίκου . Το πολυτελές ταξί της Σάντας ήρθε, ύστερα από τηλεφώνημα στο ιατρείο, να με παραλάβει για μια δεύτερη εξέταση.
Βρήκα σαφώς βελτιωμένη την εικόνα του καθηλωμένου στο κρεβάτι ασθενούς με τα μόνιμα κινητικά του προβλήματα. Ο ασθενής ομολογούσε και έδειχνε ευχαριστημένος. Αυτό και μόνον αποτελεί την καλύτερη αμοιβή του ιατρού!
Παρατήρησα ότι ο ταξιτζής Π……δης, χαρούμενος για την γνωριμία, περασμένα τα εξήντα τότε, επέμενε να περάσω από το σπίτι του για ένα κέρασμα, φτιαγμένο από τα χέρια της κυράς του. Δε του χάλασα το χατίρι.
Στον πηγεμό, μου εκμυστηρεύτηκε:
…Ο ‘’σύντροφος’’ ασθενής Πλ……της, ήταν ευχαριστημένος από εμένα, όχι τόσο για την μικρή αμοιβή, όσο και κυρίως από το αποτέλεσμα της θεραπείας, ενώ με παράπονο εκφράστηκε στο περιβάλλον του, ότι ο προηγούμενος ιατρός, ενώ τον συνόδευε η σύσταση και η φήμη του κομματικά ‘ημέτερου’, (σε αντίθεση με εμένα, που ήμουν γνωστός σχετικά, ως Δήμαρχος), εκτός που πληρώθηκε διπλά για την βίζιτα εκτός έδρας, (ο προηγούμενος), πληρώθηκε επί πλέον και για ΙΧ του, ως ταξί, (εξ ου και του Μερσεντές για εμένα), ξέχωρα και το κυριότερο, ότι δεν υπήρξε θεραπευτική ανταπόκριση, ενώ…, ήθελε να πει και άλλα, αλλά δεν τον άφησα να συνεχίσει.
Στο χαμηλό σπίτι του ‘αλληλέγγυου συντρόφου’ ταξιτζή, δοκίμασα το ευφραντικό από κράνα ποτό, φτιαγμένο από τα χέρια της γυναίκας του, με το πρόσχημα του οποίου με κάλεσε, ωστόσο και κυρίως επέμενε, για να βρεθώ σε ένα περιβάλλον, που θύμιζε Κόκκινη Πλατεία!. Στους τοίχους κρεμασμένες φωτογραφίες όλων των επιφανών ιεροφαντών εκπροσώπων της ιδεολογίας του, δικών μας και ξένων, (παρέλκουν τα ονόματά τους), σφυροδρέπανα, κόκκινες σημαίες, σωστό μουσείο, που παρέπεμπαν αλλού. Τα πέρασα όλα μια ματιά και αφού εξέφρασα τον θαυμασμό μου, επέσπευσα την αναχώρησή μου, χωρίς ιδιαίτερο άλλο σχολιασμό!
Άφησέ τους να πιστεύουν και να νομίζουν…, ό,τι νομίζουν…, αρκεί που είναι καλοπροαίρετοι και ευγενικοί, σκέφτηκα…
Την ίδια περιποιητική συμπεριφορά συνάντησα μερικά χρόνια αργότερα. Την ανυπόκριτη και πηγαία ευγένεια και άλλα καλά λόγια σε μία άλλη ιατρική μου επίσκεψη στα Αμάραντα. Επρόκειτο για τον Α. Χ. με χρόνια προβλήματα υγείας. Εκεί, εκτός από την ανάλογη διακόσμηση με κάδρα και σύμβολα στο εσωτερικό, δέσποζε στην περιποιημένη και περιφραγμένη αυλή και η προτομή του σοβιετικού ηγέτη με το παχύ μουστάκι και με το πλατύ γείσο στρατιωτικό πηλίκιο. Εκεί αποζημιώθηκα με το παραπάνω, γιατί πλην της αμοιβής, αποδέχθηκα την ευγενική προσφορά της αξιόλογης και σπάνιας ιστορικής συγγραφής, έργο του μεγαλύτερου αδερφού, που αφορούσε την ιστορία και τα γεγονότα της Κατοχής στο Κιλκίς.
Τώρα που τα φέρνω στη μνήμη και τα γράφω, κανείς από τους ιδεολόγους ήρωες δεν είναι στη ζωή… . Ούτε οι μεν, ούτε οι δε… Τους μνημονεύω γιατί με εντυπωσίασαν με την συμπεριφορά τους.
Μάρτιος 2018
