Τρίτη, 19 Μαρτίου 2024, 5:01:45 πμ
Κυριακή, 11 Απριλίου 2010 04:38

Ολοκληρωμένη περιφερειακή πολιτική για τον τόπο μας

Σε παλαιότερο άρθρο μου είχα περιγράψει τους λόγους αποβιομηχάνισης και υψηλής ανεργίας στην ευρύτερη περιοχή μας. Είχα τονίσει ιδιαίτερα ότι ο τόπος μας έχει υποστεί δύο βαρύτατες επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης των αγορών:
Επιχειρήσεις κυρίως ένδυσης και υπόδησης είτε έκλεισαν οριστικά είτε μετακόμισαν σε χώρες χαμηλού κόστους εργασίας, ενώ ως άμεση συνέπεια της ένταξης των γειτονικών χωρών Ρουμανίας και Βουλγαρίας δημιουργήθηκε ισχυρό ρεύμα μετανάστευσης εργατικών χεριών στην χώρα μας, δηλαδή το βορειοανατολικό Κιλκίς μετατράπηκε σε τόπο υποδοχής ξένων εργατών.
Από την πρώτη εξέλιξη, χάθηκαν μερικές χιλιάδες θέσεις εργασίας σε μόνιμη βάση, ενώ από τη δεύτερη, οι συνέπειες της τελευταίας Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με φτωχότερες περιφέρειες τώρα άρχισαν να συνειδητοποιούνται. Έχει αποδειχθεί ότι η σκληρότητα με την οποία αυτές οι εξελίξεις επηρεάζουν μια περιοχή είναι αντιστρόφως ανάλογες της απόστασης της περιοχής από τα ενδοκοινοτικά σύνορα, δηλαδή όσο μικρότερη είναι η απόσταση τόσο μεγαλύτερη είναι η ερήμωση και η παρακμή του παραγωγικού ιστού της περιοχής.
Αποδεικνύεται ως εξαιρετικό μειονέκτημα το ότι οι βόρειες χώρες που συνορεύει η χώρα μας και ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι φτωχότερες. Δημιουργείται μια διαρκής διείσδυση εργαζομένων στην περιοχή μας. Η είσοδος των μεταναστών μπορεί να έχει δύο μορφές: Σύμφωνα με την πρώτη ο οικονομικός μετανάστης έρχεται το πρωί, εργάζεται καθ’ όλη την ημέρα και φεύγει το βράδυ, επιστρέφοντας στην έδρα του. Αυτή η ομάδα έχει ως στόχο να βρεί δουλειά κατά το δυνατό εγγύτερα των συνόρων, ώστε να καλύπτει καθημερινά τα λιγότερα χιλιόμετρα.
Η δεύτερη ομάδα, που ενδιαφέρεται να μείνει για ένα διάστημα 4-6 μηνών (εποχιακοί εργαζόμενοι) κινείται στα ενδότερα της χώρας μας. Αυτή αναπόφευκτα επηρεάζει την αγορά εργασίας της ευρύτερης περιοχής.

Περιφερειακή πολιτική
Η διαρθρωτική ανεργία που δημιουργείται στο εγχώριο δυναμικό από τις παραπάνω εξελίξεις μεγεθύνεται ακόμα περισσότερο από την ανεργία που προκαλεί η πτώση της ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης. Ως εκ τούτου η περιφερειακή πολιτική που πρέπει να ακηθεί θα πρέπει να ειναι ειδικά διαμορφωμένη για την περιοχή μας και ολοκληρωμένη.
Ολοκληρωμένη περιφερειακή πολιτική σημαίνει ότι το κράτος πρέπει να παρέμβει με ένα σύνολο μέτρων και όχι με αποσπασματικού χαρακτήρα αναπτυξιακά κίνητρα μόνο. Ταυτόχρονα πρέπει να λάβουμε υπόψη τις παρούσες τάσεις και εξελίξεις:
α) Η χώρα έχει υποχωρήσει στον διεθνή ανταγωνισμό. Τείνει περισσότερο στην εισαγωγή έτοιμων προϊόντων και όχι στην ίδια παραγωγή.
β) Ο διεθνής περίγυρος (πλην Γερμανίας) με τον οποίο έχουμε συναλλαγές περνά μια βαθειά κρίση, ως επακόλουθο των αναταράξεων στις κεφαλαιαγορές και χρηματαγορές.
γ) Υπάρχει μια μόνιμη σχεδόν ανασφάλεια και απαισιοδοξία των Ελλήνων επενδυτών τα τελευταία τρία χρόνια σε σχέση με την προδοκία κερδών. Είναι γνωστό ότι στην ελεύθερη οικονομία ο επιχειρηματίας που σχεδιάζει μόνος του και δεν εντάσσεται σε κεντρικό κρατικό σχεδιασμό (όπως σε χώρες του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού) προχωρά σε αγορά νέων μηχανημάτων όταν προσδοκά αυξημένη παραγωγή και πώληση, δηλαδή κινητήριος μοχλός της αναθέρμανσης της αγοράς και της υλοποίησης επενδύσεων είναι η προσδοκία κέρδους.
δ) Η ιδιωτική κατανάλωση που την τελευταία 10ετία υπήρξε η ατμομηχανή της ανάπτυξης (όπως και σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου) φαίνεται να φρενάρει, αφού στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στην άφθονη και φθηνή τραπεζική χρηματοδότηση και η οποία έχει σε σημαντικό βαθμό περιορισθεί.
ε) Τα πρόσφατα φορολογικά μέτρα λόγω του μεγάλου δημόσιου χρέους (120% του ΑΕΠ) αφαιρούν και αυτά αγοραστική δύναμη από τους καταναλωτές, οι οποίοι με την σειρά τους περιορίζουν τις καταναλωτικές δαπάνες μηδενίζοντας μάλιστα τις ελαστικές δαπάνες (καλλυντικά, ένδυση, υπόδηση ,είδη προσωπικής φροντίδας). Έτσι, μπαίνουμε σε ένα φαύλο κύκλο κλεισίματος εμπορικών επιχειρήσεων και μείωσης των θέσεων απασχόλησης (40% των εμπορικών επιχειρήσεων της Β. Ελλάδος σε  δημοσκόπηση του Μαρτίου του ΕΒΕΘ δήλωσε ότι θα απολύσει προσωπικό) και παραγωγικών δυναμικών. Και είνα γνωστό ότι μικρομεσαία επιχείρηση που κλείνει πολύ δύσκολα ξανανοίγει.

Τοπικές δράσεις
Μια ολοκληρωμένη περιφερειακή πολιτική για τον τόπο μας, αφού λάβει υπόψη της  όλες τις παραπάνω τάσεις, θα πρέπει να προχωρήσει κατά την γνώμη μας στα ακόλουθα διαρθρωτικά μέτρα:
1. Θεσμοθέτηση-μετατροπή του άτυπου βιομηχανικού πάρκου Πολυκάστρου σε πραγματικό βιομηχανικό πάρκο Πολυκάστρου και ένταξή του στον όμορο Δήμο ή αυτόν που θα δημιουργηθεί στα πλαίσια του «Καλλικράτη», σε ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία Δημοτική Επιχείρηση ΒΙΟΠΑ-Πολυκάστρου. Χρειάζεται ένα μικρό ιδρυτικό κεφάλαιο για τα πρώτα έξοδα λειτουργίας και ένα ολιγομελές επιστημονικό προσωπικό που θα διαχειρισθεί τα περιουσιακά του στοιχεία βάσει ενός master plan που θα συνταχθεί.
Ακόμη, θα πρέπει επιτέλους να προχωρήσουμε στον αποχαρακτηρισμό της γης πλησίον του ΒΙΟΠΑ από βοσκοτόπια, με στόχο να απελευθερώσουμε εκτάσεις για την εγκατάσταση νέων επενδύσεων στην περιοχή μας, για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
2. Θεσμοθέτηση κινήτρων της ανώτερης κλίμακας για όσους επενδυτές επιλέξουν ως τόπο εγκατάστασης το ΒΙΟΠΑ-Πολυκάστρου. Η παροχή χώρων εγκατάστασης για τις νέες επιχειρήσεις ή όσες παλιές μετεγκαθίστανται θα πρέπει να γίνεται με κύριο κριτήριο την πραγματική απασχόληση εργαζομένων από την περιοχή μας.
3. Οι υφιστάμενες τοπικές επιχειρήσεις κάθε τομέα θα πρέπει να υποστούν συγκεκριμένες θυσίες: Πρέπει να απασχολούν ει δυνατό συμπολίτες της ευρύτερης περιοχής. Είναι σεβαστές οι αρχές του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου και οι συμπατριώτες επιχειρηματίες που το γνωρίζουν καλούνται να απασχολούν εργαζόμενους με νόμιμες προϋποθέσεις μόνο. Μαύρη εργασία σημαίνει αυτοκαταστροφική πορεία για τον τόπο. Χωρίς αλληλεγγύη και ετοιμότητα θυσιών ο νομός θα αρχίσει να συρρικνώνεται όχι μόνο επιχειρησιακά αλλά και πληθυσμιακά. Ταυτόχρονα και σε συνεργασία με τους Εμπορικούς Συλλόγους και το Επιμελητήριο πρέπει να θεσμοθετηθούν απο την πολιτεία τα εξής:
- Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για κάθε νεοπροσλαμβανόμενο κάτοικο της ευρύτερης περιοχής που θα διαγράφεται από τον κατάλογο ανέργων του ΟΑΕΔ κατά 100% το πρώτο έτος, κατά 75% το δεύτερο έτος, κατά 50% το τρίτο έτος και κατά 25% το τέταρτο έτος απασχόλησης. Στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο εμπεριέχονται παρόμοιες προτάσεις και ελπίζουμε στην υλοποίησή τους.
- Μειωμένη κατά 50% ασφαλιστική εισφορά προς τον ΟΑΕΕ για κάθε νέο επιχειρηματία ή επαγγελματία  που ιδρύει επιχείρηση στην περιοχή μας (Βορειοανατολικό Κιλκίς).
- Κατάργηση της εναλλακτικής ασφάλισης των επιχειρηματιών και ελύθερων επαγγελματιών στον ΟΓΑ και υποχρεωτική ένταξή τους στον ΟΑΕΕ.
- Αυστηροποίηση της εποπτείας των απασχολούμενων από την Επιθεώρηση Εργασίας. Να προβλεφθούν αυστηρές ποινές σε επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους χωρίς τις νόμιμες προϋποθέσεις. Σε περίπτωση υποτροπής να επιβάλλεται οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας και κλείσιμο της επιχείρησης.
4. Ανάθεση σε ειδική μελετητική ομάδα της καταγραφής και ανάλυσης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής στον αγροτικό-κτηνοτροφικό τομέα, στην μεταποίηση και στην παροχή υπηρεσιών και εμπόριο. Η ομάδα αυτή παράλληλα θα μελετήσει με τον πληρέστερο τρόπο τους λόγους μετεγκατάστασης ελληνικών επιχειρήσεων σε γειτονικές χώρες (Βουλγαρία,Ρουμανία,FYROM), ώστε να αντιμετωπισθεί το φαινόμενο αυτό με κατάλληλα «αντικίνητρα».Με το να λέμε «φεύγουν» οι επιχειρήσεις μας χωρίς να κάνουμε τίποτα, απλώς στρουθοκαμηλίζουμε. Πρέπει να πάρουμε την τύχη του τόπου μας στα χέρια μας!
5. Το παραπάνω θέμα πιθανώς να ξεφεύγει των αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ της περιοχής μας. Αποτελεί όμως οπωσδήποτε ευθύνη της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας να συντάξει μελέτη (χρηματοδοτείται από την ΕΕ) των επιπτώσεων από το άνοιγμα των συνόρων μας με φτωχότερες περιφέρειες της Βαλκανικής Χερσονήσου.
Η πίεση που ασκείται στις τοπικές αγορές από το άνοιγμα των συνόρων και την ελεύθερη εγκατάσταση προσώπων και επιχειρήσεων από τους βόρειους γείτονές μας, όχι μόνο δεν πρόκειται να μειωθεί, αλλά συνεχώς θα αυξάνει. Είναι συνεπώς απαραίτητο να καταγραφούν οι επιπτώσεις τώρα πια όχι θεωρητικά, αλλά επί πραγματικών δεδομένων, ώστε να γίνουν το ταχύτερο οι απαραίτητες διορθώσεις. Το απαιτεί ο κόσμος μας!
Αυτές είναι κάποιες πρώτες προτάσεις, ώστε να ξεκινήσει ένας γόνιμος -θέλουμε να πιστεύουμε– διάλογος με τους συμπολίτες μας. Η πρόσκληση είναι ανοιχτή.