Το πρώτο που θα άξιζε να πούμε, είναι πως η ανησυχία του κάθε πολίτη σε σχέση με τη συμφωνία δεν είναι αδικαιολόγητη. Παράλογο και αδικαιολόγητο είναι ωστόσο, την ίδια ακριβώς ερώτηση να απευθύνει στον υπουργό Εξωτερικών ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ, Γιάννης Μανιάτης, δίνοντας ο ίδιος αφορμή για ένα κύμα παραπληροφόρησης. Για ποιον λόγο; Διότι πολύ απλά, το άρθρο 13 της συμφωνίας με τα Σκόπια, αντιγράφει λέξη προς λέξη το αντίστοιχο άρθρο της Ενδιάμεσης Συμφωνίας που υπέγραψε το 1995 η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου. Δεν το ήξερε άραγε ο κύριος Μανιάτης;
Αντίστοιχα ερωτήματα θα μπορούσαμε να διατυπώσουμε πολλά. Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε για ποιον λόγο ο Αντώνης Σαμαράς υποστήριξε στην ομιλία του στη Βουλή, πως η Βουλγαρία “ποτέ δεν αναγνώρισε μακεδονική γλώσσα”. Δεν διαβάζει την ιστοσελίδα του συντοπίτη μας του Γιώργου του Εχέδωρου, όπου στις 26 Ιουνίου του 2017 εμφανιζόταν η υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας να δηλώνει πως “δεν υπάρχει διαφωνία σχετικά με την μακεδονική γλώσσα”;
Ας επιστρέψουμε ωστόσο στην ΑΟΖ. Τι λέει το επίμαχο άρθρο της συμφωνίας; Πως αφού τα Σκόπια δεν βρέχονται από θάλασσα (είναι δηλαδή “περίκλειστο κράτος”) η Ελλάδα και τα Σκόπια, “θα καθοδηγούνται” από τις εφαρμοστέες διατάξεις της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Τι προβλέπει η Σύμβαση;

Στο 10ο μέρος της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, κατοχυρώνεται το δικαίωμα των κρατών χωρίς ακτές, να έχουν πρόσβαση στη θάλασσα. Η πρόσβαση μπορεί να είναι οδική, μπορεί να είναι σιδηροδρομική, μπορεί να είναι πρόσβαση μέσω αγωγού αερίου, αλλά σε κάθε περίπτωση (πέραν των νόμιμων δασμών) ελεύθερη. Στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης θα μπορούν να ελλιμενίζονται πλοία με σημαία Σκοπίων, και η Ελλάδα θα τους παρέχει τις ίδιες διευκολύνσεις που παρέχει σε όλα τ' άλλα. Η εφαρμογή των άρθρων του δεκάτου μέρους, σήμαινε και σημαίνει, πως η Ελλάδα η οποία είχε επιβάλει εμπάργκο στα Σκόπια μέχρι την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995, δεν επιβάλλει πλέον μια τέτοια απαγόρευση.

Και η ΑΟΖ; Τι γίνεται με την ΑΟΖ; Πράγματι, στο άρθρο 69 της Σύμβασης του ΟΗΕ, προβλέπεται πως τα κράτη δίχως ακτές, δικαιούνται κατ' αρχήν συμμετοχή στα ωφελήματα της ΑΟΖ μίας παράκτιας χώρας. Όχι όμως στο πετρέλαιο, στα ορυκτά ή το αέριο, μα στο περίσσευμα απ' τα ψάρια (!), σ' αυτό που στη Σύμβαση αναφέρεται ως “ζώντες πόροι”.

Η λογική της θέσπισης μιας τέτοιας διάταξης από τον ΟΗΕ, αφορά κυρίως τις αναπτυσσόμενες χώρες και τις διατροφικές τους ανάγκες. Αν μία παράκτια χώρα της Αφρικής επί παραδείγματι, χορταίνει από την αλιεία, και η γειτονική της χώρα παραμέσα λιμοκτονεί, η Σύμβαση του ΟΗΕ προβλέπει το δικαίωμα της “περίκλειστης χώρας” να παίρνει κάτι από το πλεονάζον ψαρικό της πρώτης. Η σύμβαση δεν ορίζει ποσοστά, δεν ορίζει χρονοδιαγράμματα, προβλέπει ειδικές διμερείς ή περιφερειακές συμφωνίες για το ζήτημα αυτό, που θα λαμβάνουν υπόψιν τις διατροφικές ανάγκες της χώρας που δεν έχει ακτές, το κατά πόσον στην ίδια περιοχή έχουν υπογραφεί αντίστοιχες συμφωνίες, το πόσα άλλα ενδιαφερόμενα κράτη υπάρχουνε στην ίδια περιοχή, το κατά πόσο αντέχει το οικοσύστημα μια πρόσθετη αλίευση.
Αυτά προβλέπει η Σύμβαση που η Ελλάδα έχει κυρώσει εδώ και 24 χρόνια. Ισχύει και χωρίς τη σημερινή συμφωνία – και η σημερινή επαναλαμβάνει απλώς μία διάταξη που είχαμε επίσης υπογράψει το 1995. Αν δεν το ξέρει αυτό ο κ. Μανιάτης, ας το γνωρίζουνε τουλάχιστον οι αναγνώστες των “Ειδήσεων”...