Τετάρτη, 24 Απριλίου 2024, 10:08:06 πμ
Σάββατο, 23 Φεβρουαρίου 2019 20:20

Το Λάχανο τουρσί της Μάνας του Χριστόδουλου (Τα στύπα της Μάνας μας)

Του Αναστάσιου Αμανατίδη.

 

Είχαμε την χαρά να υποδεχθούμε την παραμονή της εορτής των δέκα πέντε Μαρτύρων 1998, τελευταίο χρόνο της δημαρχιακής μας θητείας, τον νεοεκλεγέντα αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Πάνω από δύο χιλιάδες κόσμος, πιστοί και όχι μόνο, έσπευσαν να παρευρεθούν, έστω και κάτω από την ψιλή βροχή του ψυχρού εκείνου απογεύματος!

 

Ήταν ο πρώτος χρόνος της εκλογής του, ‘πρώτος μεταξύ των πρώτων’ και ο Χριστόδουλος ‘πετούσε’ . Του απονείμαμε, μετά την υποδοχή και την προσφώνηση στην εξέδρα της πλατείας Ειρήνης, το μετάλλιο της πόλης, συνοδεύοντάς το με το ‘τσιτάτο’, που έκανε το γύρο της Ελλάδας:
Σας πάμε, Αρχιεπίσκοπε!
Δεν ήταν η πρώτη φορά που μας επισκεπτόταν ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος. Οι καλές προσωπικές σχέσεις του με τον ημέτερο προκαθήμενο στη Μητρόπολη Απόστολο, τον έφεραν φιλοξενούμενό μας, ως μητροπολίτη Δημητριάδος (Βόλου) και σε προηγούμενες επετείους, είτε των πολιούχων αγίων μας, είτε στην ονομαστική εορτή του δεσπότη μας Αποστόλου στις 3 Νοεμβρίου.
(Άλλη παραξενιά του ‘δικού’ δεσπότη Απόστολου! Ο άγιός του νεομάρτυρας Απόστολος του Πηλίου, στον οποίο ήταν αφιερωμένος, καθώς έλεγε, από την μακαρίτισσα μάνα του, γιορτάζει στις 16 Αυγούστου. Αλλά εμείς οι πιστοί, έλεγε ο Απόστολος, επειδή δεν έχουμε ακόμη συνέλθει από την μεγάλη θλίψη και το πένθος της προτεραίας Κοίμησης της Θεοτόκου της 15ης Αυγούστου, διάλεξα μία άχρωμη ημέρα, χωρίς κανέναν άγιο, την 3η Νοεμβρίου, για να εορτάζω την ονομαστική μου εορτή. Βέβαια δεν γνώριζε, ο μακαρίτης πλέον, Απόστολος, όπως δεν γνωρίζουν πολλοί, ότι ο Νοέμβριος στον Πόντο των ευλαβών Κιλκισιωτών, λεγόταν Άεργίτες, διότι στις 3 Νοεμβρίου γιορταζόταν με μεγάλη ευλάβεια, η επέτειος της ανακομιδής των λειψάνων του δημοφιλούς Αγίου Γεωργίου!) .
Αλλά το θέμα μας είναι ο Χριστόδουλος. Ο οποίος καυχιόταν, ότι ως νεαρός ιερεύς, προ τριών δεκαετιών, στάλθηκε κοντά στον άλλον μακαριστό Χαρίτωνα, στη μητρόπολη Κιλκισίου, ένα είδος πρακτικής άσκησης, όπως οι νέοι γιατροί πάνε στην ύπαιθρο, για να ‘ψηθεί’! Ο πρωτοψάλτης της μητρόπολης Κώστας Γαϊτανίδης, καμάρωνε για την γνωριμία του, που αναγόταν στα χρόνια εκείνα. Μάλιστα, ο Χριστόδουλος θυμάται, ότι όταν θέλησε να εκφωνήσει έναν λόγο κάπου στη Δοϊράνη ή το Δροσάτο, δεν του επιτράπηκε από τον Δεσπότη Χαρίτωνα, που επικαλέσθηκε εθνικούς λόγους. Διότι κατά τον Χαρίτωνα η περιοχή, ως παραμεθόριος, είναι εθνικά ευαίσθητη και δεν μπορεί να παίρνει το μικρόφωνο, εκτός από τον ίδιον, όποιος – όποιος!
Αλλ’ ο αρχιεπίσκοπος, πλέον, Χριστόδουλος εκτός από την τιμή στη μνήμη των πολιούχων μας, ήρθε σήμερα και για την τόνωση του εθνικού μας φρονήματος. Γι’ αυτό και παρέτεινε την παραμονή του στο γεύμα που παρέθεσε ο Δήμος Κιλκίς προς τιμή του στην ευρύχωρη αίθουσα του ‘Κήπου’. Η φιλόξενη και με ευλάβεια διάθεση των συνδαιτημόνων, (ημών δηλαδή), σε συνδυασμό με το καλό γεύμα, και το ντόπιο κρασάκι της Γουμένισσας, βοήθησαν να λυθεί περισσότερο η γλώσσα του προκαθήμενου της εκκλησίας. Απήγγειλε με δυνατή του φωνή το ‘Βασιλεύ Ουράνιε’ και συνέχισε με τα ‘δώδεκα ευζωνάκια’ και το ‘μέσ’ στης Πόλης τα στενά’.
Παρατάθηκε πολύ ο χρόνος του γεύματος…
Κάποια φορά μου ζήτησε να παραγγείλω λάχανο τουρσί. Αν υπάρχει! Αλλά, συνέχισε, τουρσί, άσπρο – άσπρο, καθαρό και ‘γινομένο’, αφράτο και ώριμο, όπως το έφτιαχναν οι μάνες μας! Δε λέγω, συνέχισε, ότι παίρνει την ‘οξύδα’ του αλκοόλ, (ο Χριστόδουλος δεν έπαυε να είναι και Θρακιώτης, το οξύδα είναι θρακιώτικο), αλλά εσύ δήμαρχε ξέρεις, είσαι και γιατρός, ότι το λάχανο κάνει καλό στο έντερο! Φαίνεται, πως τον ενδιέφερε, ή απασχολούσε η λειτουργία του εντέρου, αλλ’ εγώ δεν έδωσα συνέχεια επ’ αυτού, αν και ήξερα…
Ήρθε ο Αποστόλης, ο σεφ του ‘Κήπου’, λυπήθηκε γιατί είχαμε, αλλά μας τέλειωσε (!), έτρεξε το στα ‘Τρία αδέλφια’, δε βρήκε κι εκεί, σώθηκαν τα ‘στύπα’ ( τα στυφά, τα νεοελληνικά τουρσιά) στο Κιλκίς των Ποντίων και Θρακιωτών!
Πρόθυμος ο σεφ, προσφέρθηκε… εναλλακτικά:
…Μπορεί να μην έχουμε λάχανο τουρσί, αλλά διαθέτουμε ψημένη καυτερή πιπεριά βουτηγμένη στο λαδολέμονο!...
Έφερε ο Αποστόλης μία σε διαλεχτό πιατάκι με κάποιο δισταγμό, ενώ παρατηρούσε διακριτικά την υποδοχή της καυτερής από τον πρώτο, μεταξύ ίσων, Δεσπότη της Ελλάδας.
Χωρίς να περιμένει παραγγελία, έφερε και δεύτερη, ο ψυχολόγος Αποστόλης του ‘Κήπου’.
Όταν πήρα χαμπάρι εγώ, ως παρακαθήμενος, που ήμουν και ο αμφιτρύωνας της ημέρας και του γεύματος, έκανα νεύμα να φέρει περισσότερες στην επόμενη φορά… Έφερε άλλες τρεις καλοψημένες καυτερές πιπεριές, το νεαρό γκαρσόνι με άσπρο καθαρό πουκάμισο.
Πήρε φωτιά ο ουρανίσκος του αρχιεπίσκοπου. Τον είδα να σκουπίζει, διακριτικά τα μάτια του, που φάνηκαν να δακρύζουν.
…Τώρα καταλαβαίνω, γιατί οι λόγοι σου είναι ‘πύρινοι’, μακαριώτατε… είπα ξεθαρρεύοντας κι εγώ, βοηθούντος και του αλκοόλ!
…Τα λόγια μου, φέρνουν τη φλόγα της καρδιάς, απάντησε με ετοιμότητα και με αφοπλιστικό χαμόγελο ο Χριστόδουλος! Ο λόγος μου είναι ήδη ζεστός, όταν φτάνει στη γλώσσα, η οποία απλώς τον διαμορφώνει!
Δεν έδωσα συνέχεια, αν και μπορούσα…
Όμως στενοχωρήθηκα, που δεν μπορέσαμε στο Κιλκίς να ικανοποιήσουμε μια ανθρώπινη επιθυμία του αγαπητού αρχιεπίσκοπου.
Λάχανο τουρσί, χαρά στο πράμα, υπόξινο έως ξινό, άσπρο, καθαρό, κρύο, τραγανό, όπως το έφτιαχναν οι μάνες μας!…
Ο δεσπότης μας Απόστολος διάβασε τη σκέψη μου. μου το είπε μερικές ημέρες μετά. Ίσως να το ξαναείπα κι εγώ!
Πριν από τις εορτές των Χριστουγέννων με τηλεφωνούν από τα γραφεία της Μητρόπολης Κιλκισίου:
… Δήμαρχε, γιατρέ, ο Αμανατίδης είσαι;
… Ναι, παρακαλώ…
…Να, …δύο ιερείς θα πάνε στην αρχιεπισκοπή τις ημέρες των Χριστουγέννων. Αν θέλεις να εξιλεωθείς απέναντι στον μακαριώτατο, μπορείς να του στείλεις το τουρσί, ή, …όπως εσύ νομίζεις…
Βαθύτατα θρησκευόμενη και ευλαβούμενη τα ιερά πρόσωπα η γυναίκα του αδερφού μου Κυριάκου, Πόντια, Ζωή, ανέλαβε να εκπληρώσει, για λογαριασμό μου, την επιθυμία του αρχιεπίσκοπου, που το πιθανότερο, λέγω τώρα, (τώρα, που τα γράφω), με καθαρό μυαλό, να ήταν επιθυμία της στιγμής εκείνης.
Δύο ημέρες πριν τα Χριστούγεννα, ήταν έτοιμο ένα 5κιλο δοχείο με ώριμο τουρσί λάχανο, άσπρο, καθαρό και τραγανό, όπως το έφτιαχναν οι μάνες μας, ωφέλιμο στο έντερο, να παίρνει το δρόμο για την αρχιεπισκοπή με ρητή εντολή για τον αποδέκτη.
Δεν πήρα επιστολή, ότι παραλήφθηκε, ούτε και από ποιον! Ο Χριστόδουλος ήταν πολύ επιμελής στις δημόσιες σχέσεις του. Μου ήταν γνωστός από την εποχή της μητρόπολης Δημητριάδος…
Πολύ φοβούμαι, ότι δεν έφθασε στο πιάτο, ούτε στο τραπέζι του αρχιεπίσκοπου Χριστόδουλου!
Τα λέγω αυτά, γιατί αν έμπαινε στο πιάτο του αγαπητού Χριστόδουλου…, τότε το πιθανότερο, δεν θα ακολουθούσαν, όσα παρουσιάστηκαν στο έντερο του αρχιεπίσκοπου, που πίστευε και απέδιδε προστατευτικές ιδιότητες στο λάχανο τουρσί, το ξινό, άσπρο, ζωντανό και αφράτο, όπως το έφτιαχναν οι μάνες μας!
Τον φάγανε … το λάχανο, όπως θα έλεγε και ο παρουσιαστής…
Κιλκίς Φεβρουάριος 2019