ΜΕΡΟΣ Δ’

Όμορφη η πόλη της Οινόης, απ’ τα αρχαία χρόνια κι αυτή μας έρχεται. Το όνομά της – το πήρε από τη νύμφη της Αρκαδίας, την Οινόη, που το Δία ανέθρεψε κι έμεινε αθάνατη κι αυτή και τ’ όμορφο όνομά της. Κατά μία άλλη εκδοχή πήρε τ’ όνομά της η πόλη, που κάποια στιγμή στην Ιστορία της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας αποτέλεσε το δυτικό όριό της, από την τροφό του θεού Πάνα, την Οινόη. Πώς και γιατί ποιος ξέρει. Μπορεί η νύμφη Οινόη ή η τροφός Οινόη του θεού Πάνα ή όποια άλλη Οινόη, στον Πόντο να πρωτοεμφανίστηκε κι από εκεί να ξεχύθηκε προς όλο τον κόσμο τον ελληνικό. Αν κι αυτό καμιά σημασία δεν έχει. Ο κόσμος είναι σαν μια σφαίρα, ένας κύκλος, στο οποιοδήποτε σημείο του μπορεί να βρίσκεται η αρχή του.

Οι Έλληνες του Πόντου «εις Αμισόν», έλεγαν και στα ώτα των Τούρκων, μας λέει ο φίλος μας Ναζμή, έφτανε άκουσμα S a m s u n. Κι η Αμισός, αποικία των Μιλησίων τον 7ο π.Χ αιώνα, μετονομάζεται Σαμψούς-Σαμψούντα. Όπως είναι γνωστό εξάλλου, κι όπως μας ιστορεί ο ξεναγός μας, που και σε δευτερεύουσας ακόμα σημασίας γεγονότα κάνει αναφορά, όλες οι πόλεις και τα χωριά, περιοχές ολόκληρες, κρατούν την Ελληνική τους ονομασία. Προσαρμοσμένη στην Τουρκική προφορά. Ή κι ερμηνεία ωρισμένως, όπως, Αργυρούπολη-Γκιουμουσχανέ.