Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024, 8:09:16 πμ
Πέμπτη, 29 Ιουνίου 2017 21:16

Σε "σπιράλ θανάτου" η οικονομία του ν. Κιλκίς

Με όσες βιομηχανίες απέφυγαν το λουκέτο να αγωνίζονται απλά να επιβιώσουν και μια αγορά προβληματική και πριν την κρίση, η πρωτογενής παραγωγή (αγρότες και κτηνοτρόφοι) απέμεναν να συγκρατούν από πλήρη κατάρρευση την οικονομία του νομού.   Δυστυχώς όμως και ο πρωτογενής τομέας εισήλθε στο λεγόμενο "σπιράλ θανάτου" καθώς η κύρια καλλιέργεια του νομού, τα σιτηρά, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά υπέστη ολική καταστροφή.


Με το θερισμό να έχει ολοκληρωθεί στα πεδινά του νομού η ζοφερή εικόνα της απόδοσης των σιτηρών είναι πλέον μετρήσιμη. Η παραγωγή δεν καλύπτει ούτε καν το 40% της δαπάνης καλλιέργειας  ενώ μεγάλες εκτάσεις σε ποσοστό που αγγίζει το 30% δεν θερίζονται από τους παραγωγούς διότι το κόστος θερισμού υπερβαίνει την αξία του προϊόντος!
Η μέση απόδοση στο σκληρό κυμαίνεται περί τα 120 κιλά, ενώ στο μαλακό φτάνει μέχρι τα 170-180 κιλά/ στρέμμα. Σε απλά ελληνικά οι αποδόσεις αυτές σε συνάρτηση με το ανεξέλεγκτο καθεστώς εμπορίας όπου οι παραγωγοί δεν    πωλούν αλλά παραδίδουν το σιτάρι τους σε "ανοιχτές" τιμές, τούτο σημαίνει λοιπόν ότι τα έσοδα των αγροτών μόλις καλύπτουν στους μεγάλους παραγωγούς το 40%  της δαπάνης καλλιέργειας ενώ για τους μικρούς που δεν διαθέτουν μηχανικό εξοπλισμό και πληρώνουν για τα πάντα είναι ακόμα χειρότερη η εικόνα.  
Πολλοί αγρότες του νομού, σύμφωνα με συγκλίνουσες μαρτυρίες, αποφάσισαν πλέον ότι δεν συμφέρει ή μάλλον δεν αντέχουν τη δαπάνη για νέα καλλιέργεια και εκτιμάται βάσιμα πως από το προσεχές φθινόπωρο μεγάλες εκτάσεις του νομού θα μείνουν ακαλλιέργητες.
Η ανομβρία θεωρείται κύρια αιτία της κακής απόδοσης, αλλά και της ποιοτικής υποβάθμισης του καρπού. Και η ανομβρία δεν περιλαμβάνεται - δεν καλύπτεται- στις αιτίες απόδοσης αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ. Απομένουν τα ΠΣΕΑ αλλά σύμφωνα με τον υπουργό αγροτικής ανάπτυξης κ. Αποστόλου για να παρασχεθούν αποζημιώσεις πρέπει να υποβληθεί αίτημα στην Κομισιόν, να εγκριθεί και θα χρειαστεί  τουλάχιστον μια τριετία. Και αν...
Όπως προαναφέραμε η ποιοτική υποβάθμιση του προϊόντος μαζί με το ανεξέλεγκτο καθεστώς στην εμπορία σίτου, οδηγούν σε περαιτέρω συμπίεση του εισοδήματος. Στο μαλακό η τιμή κυμαίνεται περί τα 13-14 λεπτά για τη συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών, ενώ στο σκληρό παρά τις ελπίδες για τιμές άνω των 20 λεπτών, παραδίδεται σιτάρι ακόμα και με 17 λεπτά. Το σύστημα είναι το γνωστό από δεκαετίας και πλέον: Παράδοση σε "ανοιχτή" τιμή με παροχή προκαταβολών στους πενόμενους παραγωγούς και ό,τι ήθελεν προκύψει. Η απαξίωση των συνεταιρισμών στο ν. Κιλκίς - και σε πολλούς ακόμα νομούς-  έχει αφαιρέσει από τους αγρότες κάθε διαπραγματευτική δύναμη. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε νομούς όπου οι Ενώσεις Συνεταιρισμών είναι ακόμα εν ζωή (π. χ. Μαγνησία, Φθιώτιδα κ.α.) οι τιμές τόσο στο μαλακό όσο και στο σκληρό είναι κατά 3-4 λεπτά ανώτερες των όσων "κυκλοφορούν" στο Κιλκίς.
Ο φαύλος κύκλος λειτουργεί ως εξής: Η δεινή οικονομική  θέση των αγροτών λειτουργεί  ως αιτία υποβάθμισης της ποιότητας του προϊόντος. Οι παραγωγοί για να αντέξουν το υψηλό κόστος παραγωγής υποβαθμίζουν τη καλλιεργητική φροντίδα (λιγότερος σπόρος, λιγότερο λίπασμα, κ.α.). Τούτο σημαίνει χαμηλότερη παραγωγή και υποβαθμισμένη ποιότητα που με τη σειρά τους επιδεινώνουν την ήδη κακή οικονομική κατάσταση των αγροτών.
Έτσι η αγροτική οικονομία εισήλθε πλέον στο "σπιράλ θανάτου" και συμπαρασύρει μαζί της και την αγορά του νομού, τον τριτογενή τομέα. Δοθέντος ότι και ο έτερος πυλώνας της πρωτογενούς παραγωγής, η κτηνοτροφία,  διανύει ζοφερές ημέρες, με τη συνεχή πίεση των τιμών γάλακτος παραγωγού. Για το θέμα έχουμε γράψει κατ' επανάληψη και δεν θα επανέλθουμε σήμερα. Μόνο μια επισήμανση: Σύμφωνα με μαρτυρίες κτηνοτρόφων- αγελαδοτρόφων- η τιμή γάλακτος κατήλθε ακόμα και από τα 30 λεπτά! Γίνονται παραδόσεις με 28 λεπτά! Δηλαδή σε τιμές (στον παραγωγό) χαμηλότερες ακόμα και από τις τιμές που απολάμβαναν οι κτηνοτρόφοι το 1995! Έτσι εξηγείται άλλωστε πως από τους  4.500 αγελαδοτρόφους  του 1992 άντεξαν μόνο 50, καθιστάμενοι οιονεί συλλεκτικό είδος.
Η παραγωγική ερημία απειλεί πλέον το σύνολο της οικονομικής ζωής του νομού.  Και "των οικιών ημών εμπιπραμένων" είναι κάμποσοι που τραγουδάνε στο Κιλκίς. Από εκείνους που υποτίθεται ότι εκφράζουν τα συμφέροντα των πολιτών - εντολέων  τους.