Ο παππούς του Γιάννη Βασίλη Γιάηλαλη, είναι ένας Ρωμιός Πόντιος που κατά την Ανταλλαγή (1923) δεν μπόρεσε να έλθει στην Ελλάδα και έμεινε στην Τουρκία. Ο Γιάννης Βασίλης, στην προσωπικότητα του οποίου θα αναφερθώ παρακάτω, ζει στην Τουρκία και είναι τούρκος πολίτης Ο άνθρωπος αυτός είναι καρπός των ιστορικών γεγονότων που βιώθηκαν στον Πόντο, την ταραχώδη περίοδο των ετών 1914-1923.
Η ιστορία δεν είναι απλός καθρέφτης των γεγονότων. Ιστορία είναι τα ίδια τα γεγονότα  που καταγράφονται σε μία διαρκή διαδικασία. Είναι λάθος να πιστεύεται ότι ο ρόλος της ιστορίας εξαντλείται με την καταγραφή των γεγονότων του παρελθόντος. Ιστορία είναι η πορεία του ανθρώπου στην γραμμή του χρόνου. Με όλα τα θετικά και αρνητικά της πορείας. Γι’ αυτό και όσο υπάρχουν άνθρωποι, θα υπάρχει και ιστορία.
Τα γράφω όλα αυτά κυρίως για κείνους που μιλούν για πατρίδες, για ποντιακά κινήματα, ποντιακά οράματα, ποντιακές ιδέες κ.λπ. Αυτοί πρωτίστως έχουν ανάγκη κατανοήσεως του ουσιαστικού περιεχομένου της ιστορίας και των μαθημάτων που αυτή διδάσκει.
Με τον θάνατο των παππούδων μας, δεν τελείωσε η ιστορία του πόντου. Εμείς μεν φύγαμε σε άλλη χώρα, ο Γιάηλαλη όμως έμεινε εκεί συνεχίζοντας την πορεία της ράτσας. Γι’ αυτό σήμερα, αντί να καταγράψω ένα ξερό κείμενο από την ιστορία του πόντου, αποφάσισα να γράψω για τον βίο ενός ζωντανού Ρωμιού του πόντου, η ζωή του οποίου αποτελεί την συνέχεια της ζωής των παππούδων μας στην αδιάκοπη συνέχεια του χρόνου.
                                                                                             -
Ο Γιάννης Βασίλης Γιάηλαλη είναι ένας Ρωμιός από την Μπάφρα του  πόντου. Ο παππούς του, μωρό παιδί κατά την άγρια εκείνη περίοδο των ετών 1914-1923, είτε συμμαζεύτηκε ως (αδέσποτο) ορφανό από κάποιον τούρκο, είτε δόθηκε από τους απελπισμένους γονείς του σε κάποιον τούρκο για προστασία. Σε κάθε περίπτωση, δεν ήρθε με την Ανταλλαγή στην Ελλάδα και έζησε, μεγάλωσε και πέθανε στην Τουρκία ως τούρκος πολίτης.
Το χωριό του παππού του ήταν η Γιάηλα (σήμερα λέγεται Κεστανέ Μαχαλεσί) και είναι ένας συνοικισμός της κοινότητος Ασάρ, στους πρόποδες του όρους Νεμπυάν Ντάγ. (Το Νεμπυάν Ντάγ ως γνωστόν ήταν το καταφύγιο και ορμητήριο συνάμα των ανταρτών της Μπάφρας)
Ο ίδιος ο Γιάννης, μεγάλωσε με τα νάματα της τουρκοσύνης και υπήρξε σκληρός διώκτης κάθε αντίθετου στην Τουρκία και τις αρχές του Ατατούρκ. (bozkurt - γκρίζος Λύκος)
Στην 10ετία του 1990 πήγε εθελοντής στρατιώτης (κομάντο-λοκατζής) εναντίον των Κούρδων στην νοτιοανατολική Τουρκία. Σε ενέδρα του Πε Κα Κα (PKK) τραυματίσθηκε και πιάστηκε αιχμάλωτος. Έμεινε δύο χρόνια κρατούμενος των Κούρδων ανταρτών και μετά με παρέμβαση ανθρωπιστικών Οργανώσεων, αφέθηκε ελεύθερος
Χρόνια μετά, συναισθανόμενος την αλήθεια των γεγονότων και μετανοιωμένος για την αντι-ανθρωπιστική δράση του, γίνεται ακτιβιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τάσσεται με τα δίκαια των Κούρδων. Εξ αιτίας τούτου, συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και οδηγείται στα τούρκικα δικαστήρια πολλές φορές.
 Σε κάποια από τις ανακρίσεις του, ο τούρκος ανακριτής του δηλώνει ότι η φιλοκουρδική συμπεριφορά του, οφείλεται στο γεγονός ότι οι ρίζες του (καταγωγή του) είναι ελληνικές, πληροφορία την οποία αυτός ακούει για ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ και την εκλαμβάνει μάλλον όχι ως αληθή στην ουσία της, αλλά ως εξύβριση (υποτίμηση, απαξίωση)
Όταν αποφυλακίσθηκε και πήγε στο χωριό του, από τον πατέρα του έμαθε επίσημα πια ότι πράγματι στην καταγωγή του είναι πόντιος Ρωμιός. Συγκλονισμένος, προσθέτει στους αγώνες του για τα δίκαια των Κούρδων και το δικαίωμα του ιδίου να λέγεται Πόντιος, να έχει πατρίδα του τον Πόντο και να αγωνίζεται για τα δίκαια του ποντιακού ελληνισμού.( Αναγνώριση γενοκτονίας, καταδίκη υπαιτίων κλπ)   Παράλληλα, με δικαστική απόφαση αλλάζει το όνομά του από Ιμπραήμ σε Γιάννης Βασίλης.
Στα πλαίσια αυτών των αγώνων του, δίνει καθημερινά μάχες, ώστε η γενοκτονία των ελλήνων του πόντου, μαζί με αυτές των Αρμενίων,Ασσυρίων και Κούρδων να γίνουν ευρύτερα γνωστές στον τουρκικό Λαό και στην Διεθνή Κοινή Γνώμη. Μάλιστα τον περασμένο Απρίλιο (2016)υπήρξε εισηγητής και συνδιοργανωτής συνεδρίου που έγινε στην Άγκυρα με θέμα :" Η γενοκτονία των ελλήνων του πόντου μετά τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο"
Τον περασμένο Οκτώβρη, επειδή δήλωσε (στο διαδίκτυο;) ότι αποδέχεται (συμμερίζεται) το περιεχόμενο μιας φωτογραφίας (αφίσας) κάτω από την οποία έγραφε ότι "οι σφαγές των ρωμιών του πόντου, διατάχθηκαν από τον Μουσταφά Κεμάλ και εκτελέσθηκαν από τον Διοικητή της Κεντρικής Στρατιάς Νουρεττίν Πασά και τον Αρχιαντάρτη Τοπάλ Οσμάν" παραπέμφθηκε στο ποινικό δικαστήριο της πόλεως Ουλούντερε του νομού Σιρνάκ, δεδομένου ότι από ετών, ζει στην περιοχή αυτή που κατοικείται από Κούρδους.
 Η κατηγορία που τον βαρύνει είναι "δημόσια εξύβριση του προσώπου του Μουσταφά Κεμάλ" Αμυνόμενος για την κατηγορία που τον βαρύνει, ο Γιάηλαλη υπέβαλε στο δικαστήριο Απολογητικό Υπόμνημα, στο οποίο δεν υπεραμύνεται μόνο των απόψεών του, αλλά καθρεφτίζει με λεπτομέρειες όλα τα γενόμενα σε βάρος των ρωμιών ποντίων την περίοδο εκείνη, τόσο από τους Νεότουρκους όσο και από τους Κεμαλιστές.
Εξ αιτίας των ιστορικών πηγών και της πλούσιας βιβλιογραφίας που επικαλείται, το Υπόμνημά του παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Αν και το μετέφρασα στα ελληνικά, δεν μπορώ να το παραθέσω εδώ διότι αποτελείται από 44 σελίδες. ¨Εκρινα όμως χρήσιμο να επισημάνω περιληπτικά τους άξονες της Απολογίας του όπου για την υπεράσπισή του επικαλείται στοιχεία μερικά των οποίων είναι άγνωστα στους έλληνες μελετητές της περιόδου εκείνης

ΒΑΣΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΗ ΓΙΑΗΛΑΛΗ ΣΤΟ ΑΠΟΛΟΓΗΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΟΥ ΥΠΕΒΑΛΕ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΟΥ ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΚΕΜΑΛ.

   Ο Γιάννης Βασίλης Γιάηλαλη, αναφερόμενος στην γενοκτονία των Ρωμιών του Πόντου, καταθέτει τους παρακάτω ισχυρισμούς ,τους οποίους αντλεί από την τουρκική βιβλιογραφία. Οι ισχυρισμοί αυτοί περιληπτικά είναι οι ακόλουθοι:
1)  Στον Πόντο τα έτη 1914-1923, εσφάγησαν 353.000 ρωμιοί πόντιοι με διαταγή του Μουσταφά Κεμάλ και αυτουργούς α) τον Διοικητή της Κεντρικής Στρατιάς Νουρεττίν Πασά και β)τον Αρχιαντάρτη Τοπάλ Οσμάν.
2) Η αντίσταση των ρωμιών ποντίων (αντάρτικο), ήτανε νόμιμη άμυνα προστασίας του Ποντιακού Λαού
3) Ο Μουσταφά Κεμάλ επανειλημμένως διέσωσε τον Νουρεττίν Πασά και τον Τοπάλ Οσμάν από δικαστικές διώξεις.
4)Λάθος του εισαγγελέα η δίωξη του ιδίου (Υ.Β.Γ) διότι έτσι  "" αφενός  μαθαίνει ο κόσμος ποιοί είμαστε εμείς οι πόντιοι ρωμιοί και αφετέρου μας δίνει επίσημη έδρα να διακηρύξουμε στον κόσμο τα εγκλήματα που διέπραξαν οι τούρκοι σε βάρος μας ""
5) Επιμένει στις ρωμαιοποντιακές του ρίζες και προβάλλει την παρουσία δεκάδων ποντιόφωνων χωριών, ακόμη και στις μέρες μας, στον ανατολικό πόντο.
6) Μετά την αποκάλυψη των ελληνικών του ριζών, η οικογένειά του πιέσθηκε, απειλήθηκε και χλευάσθηκε από το κατεστημένο και την τούρκικη κοινωνία.
7) Μνημονεύει τις  κακότητες που διέπραξε ο τούρκικος στρατός στους Κούρδους την 10ετία του 1990
8) Οι τούρκοι κατέπνιξαν βίαια τους ξεσηκωμούς των Κούρδων στο Κότσγκιρι και των ρωμιών στον πόντο. Τις πρωτοφανείς αγριότητες και βιαιότητες τις καταδίκασαν στο κοινοβούλιο ακόμη και  τούρκοι βουλευτές
9) Για τις βαρβαρότητες αυτές, ο Νουρεττίν Πασάς και Τοπάλ Οσμάν παραπέμφθηκαν  με απόφαση του Κοινοβουλίου σε δίκη (4-10-1921) αλλά με παρέμβαση του Μουσταφά Κεμάλ ,η σχετική απόφαση ακυρώθηκε.
10) Ομολογίες του Αυστριακού Πρέσβη στην Κων|λη Παλαβιτσίνι,για δεκάδες χωριά ρωμιών που πυρπολήθηκαν και λεηλατήθηκαν από τους τούρκους αντάρτες στην περιοχή της Μπάφρας τον Δεκέμβρη του 1916
11) Με διαταγή του Φεβζή Πασά και Νουρεττίν Πασά τον Ιούνιο του 1921 αρχίζουν οι άγριοι εκτοπισμοί και εξορίες των ρωμιών της Σαμσούντας,Μπάφρας και Αλάτσαμ.
12) Ο Νουρεττίν Πασάς (γνωστός και από τις σφαγές της Σμύρνης) κατηγορήθηκε από την Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και για άλλα αδικήματα, όπως κατάχρηση εξουσίας, δωροδοκίες, πλαστογραφία, οικογενειοκρατία, κ.λπ.,αλλά με παρεμβάσεις του Μουσταφά Κεμάλ, ουδέποτε δικάσθηκε.
13) Ο Ταλάτ, αναφερόμενος στις διώξεις των Αρμενίων, στο από 29-9-1915 τηλεγράφημά του προς το βιλαέτι Χαλεπίου μεταξύ άλλων γράφει : "Να δοθεί τέλος στην ύπαρξή τους"
14) Στοιχειοθετεί την δολοφονία του Τοπάλ Οσμάν από ανθρώπους του Μουσταφά Κεμάλ.
15) Περιγράφει τις δολοφονίες του εμπορικού αντιπροσώπου Γιώργη και του γιατρού Θωμαΐδη στην Κερασούντα, από τον Τοπάλ Οσμάν.
16) Για την δειλία του στο ρωσικό μέτωπο (Σαρίκαμις) ο Τοπάλ Οσμάν με εντολή του διοικητή του, τιμωρείται με 50 ραβδισμούς. Ωστόσο με πλαστό πιστοποιητικό (ασθενείας;),καταφέρνει να γυρίσει στην πατρίδα του Κερασούντα, όπου και συνεχίζει τις βαρβαρότητες.
17) Ο Τοπάλ Οσμάν, απ' αρχής είναι όργανο του Μουσταφά Κεμάλ. Ουδέποτε εδιώχθη παρά τις επιστολές και τηλεγραφήματα παραπόνων σε βάρος του για τα εγκλήματα που διέπραττε(δολοφονίες, ληστείες, εμπρησμούς, παράνομο πλουτισμό, βιασμούς κλπ)
18) Παρά την σωρό των αποδεδειγμένων εγκλημάτων σε βάρος του, ο Μουσταφά Κεμάλ έκανε τον Τοπάλ Οσμάν συνταγματάρχη Διοικητή της Σωματοφυλακής (Προεδρικής Φρουράς) στην Άγκυρα.
19) Με ηθική αυτουργία του Μουσταφά Κεμάλ,ο Τοπάλ Οσμάν δολοφόνησε τον βουλευτή Τραπεζούντος Αλή Σουκρού και εν συνεχεία ,άνθρωποι του Μουσταφά Κεμάλ σκότωσαν τον Τοπάλ Οσμάν.(ακέφαλο το πτώμα του κρεμάσθηκε έμπροσθεν του κοινοβουλίου)
20) Συνοδοιπόροι του Τοπάλ Οσμάν, έπνιξαν στα σκοτεινά νερά του Ευξείνου Πόντου τον Αρχηγό του ΚΚ Τουρκίας, κατά την επιστροφή του από την Σοβιετική Ένωση.(29-1-1921)
21) Η δικαστική θωράκιση προστασίας του Μουσταφά Κεμάλ, συντηρεί τον μύθο του "ήρωα" στο πρόσωπό του.(Εννοεί ότι αν υπήρχε ελευθερία λόγου, ο μύθος αυτός θα κατέπιπτε ταχέως)
22) Η αποβίβαση του Μουσταφά Κεμάλ στη Σαμσούντα δήθεν με ένα σαπιοκάραβο, είναι μύθος. Έφυγε από Κων|πολη εν γνώσει και με βίζα των Άγγλων και μάλιστα με συνοδεία 34 υψηλόβαθμων επιτελών.
23) Πριν αναχωρήσει από Κων|λη για Σαμσούντα, ο Μουσταφά Κεμάλ απαίτησε και πήρε από την κυβέρνηση σημαντικά χρηματικά ποσά για τον ίδιο και την συνοδεία του.( μεταξύ 7 και 12|5|1919 )
24) Ο Μουσταφά Κεμάλ στην Σαμσούντα είχε συναντήσεις με Άγγλους Αξιωματικούς.
25) Μετά το στερέωμα των κομμουνιστών στη Ρωσία, οι Άγγλοι σταμάτησαν να υποστηρίζουν τους έλληνες και πολιτική τους έκαναν το σταμάτημα της επέκτασης των σοβιετικών. Οι άλλοι σύμμαχοι απλώς κοίταζαν τα συμφέροντά τους. Αυτό το ομολογούν τόσο ο Ισμέτ  Ίνονου όσο και ο Κιαζίμ Καράμπεκιρ Πασάς
26) Για κακό χειρισμό της Λωζάνης κατηγόρησε έντονα τον Μουσταφά Κεμάλ Ο βουλευτής Τραπεζούντος Αλή Σουκρού, φτάνοντας στο σημείο να ζητήσει την απομάκρυνση του Ινονού από τις συνομιλίες Την Συνθήκη της Λωζάνης επιχειρεί και  σήμερα να αναθεώρησε ο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν.
27) Σε ότι αφορά το καθεστώς, το σύστημα αθώωσης των ενόχων εξακολουθεί να ζεί.
28) Παρά τις εκκλήσεις για βοήθεια και τις αναζητήσεις των συγγενών των ποντίων που δεν κατόρθωσαν να ‘ρθουν στην Ελλάδα με την Ανταλλαγή, ουδεμία ανταπόκριση βρήκαν από τα ΜΜΕ και κυρίως από το Κράτος
29) Εάν ο ίδιος (Γ.Β.Γ) δεν δικαιωθεί από τα δικαστήρια της τουρκίας, θα προσφύγει στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια για την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης και Λόγου.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
α)  Ο Γιάηλαλη αποφεύγει να χρησιμοποιήσει τον όρο ΑΤΑΤΟΥΡΚ και επιμένει στο Μουσταφά Κεμάλ.
β)Ο Τοπάλ Οσμάν πράγματι ήταν ένα θρασύτατο δειλό ανθρωπάριο. Ο Καπετάνιος του Πόντου Λάζαρος Αβραμίδης σε συνέντευξή του, μου δήλωσε ότι ο  ληστής αυτός χτυπούσε εκ του ασφαλούς μόνο απροστάτευτα γυναικόπαιδα. Ουδέποτε τόλμησε να αναμετρηθεί με τους Πόντιους αντάρτες .ΟΥΔΕΠΟΤΕ (όρα βιβλίο μου Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΟΝΤΟΥ εκδόσεις Κυριακίδη Θεσ|νίκη 2009)
γ)Αναφερόμενος στους ρωμιούς πόντιους, ο Γιάννης Βασίλης τους αποκαλεί σταθερά "ο Λαός μας"
 δ) Χρησιμοποιεί αποκλειστικά τον όρο ' Ρωμιοί Πόντιοι" και όχι έλληνες πόντιοι,όπως ακριβώς έπρατταν και οι δικοί μας γονείς (Ρούμ έλεγαν οι δικοί μας τουρκόφωνοι και Ρωμαίοι έλεγαν οι ποντιόφωνοι)
ε) Δεν αντιλαμβάνομαι την δήθεν ανησυχία κάποιων "ευαίσθητων "ποντίων, να μη δημοσιεύσω παρόμοια κείμενα για λόγους προστασίας του Γιάηλαλη, όταν ο ίδιος ο Γιάηλαλη, όχι μόνο δημοσιεύει τα κείμενά του στο διαδίκτυο, αλλά και τα υποβάλλει επίσημα στις δικαστικές αρχές της Τουρκίας. Δηλαδή τι παραπάνω επιβαρυντικό σε βάρος του Γιάηλαλη θα πληροφορηθούν οι τουρκικές αρχές από το παραπάνω κείμενο, όταν τα παραπάνω στοιχεία τους τα υπέβαλε απευθείας ο ίδιος με το Υπόμνημά του. Εξ άλλου εγώ είμαι απλός ερευνητής της ιστορίας, εργάζομαι στο φως και δεν με αγγίζουν σκοτάδια και υπονοούμενα.
                                                 Κιλκίς 21 Δεκεμβρίου 2016