Τετάρτη, 4 Δεκεμβρίου 2024, 8:47:05 πμ
Τετάρτη, 01 Δεκεμβρίου 2021 22:04

Η πολιτική και το Σπήλαιο του Πλάτωνα

Γράφει o Νίκος Κωνσταντινίδης, Εκπαιδευτικός - Συγγραφέας.

Με αφορμή τα τεκταινόμενα στη χώρα ήρθε στο νου μου ο μύθος του Σπηλαίου του Πλάτωνα. Ο μύθος αυτός μιλά για έναν άνθρωπο που ζει μέσα σε σπηλιά, με την πλάτη γυρισμένη στην είσοδό της, έτσι ώστε  αυτό που αντιλαμβάνεται ως πραγματικό, είναι οι σκιές των όντων που περνούν απ' έξω. 

Όταν, όμως, βγει από αυτήν και δει τα όντα στα οποία ανήκουν οι σκιές, δεν μπορεί να αντιληφθεί την πλάνη που ζει. Εξοικειώθηκε με το ουτοπικό και δεν κατανοεί το πραγματικό. Έμαθε  στο σκοτάδι και δεν αναγνωρίζει το φως.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τον Έλληνα της εποχής μας. Έμαθε να ζει με την ψευδαίσθηση και απώλεσε την αίσθηση. Έμαθε στην πλασματικότητα  και έχασε την πραγματικότητα. Έμαθε στην ανηθικότητα και λησμόνησε την τιμιότητα. Μυήθηκε  στην οικογενειοκρατία και απομακρύνθηκε από τη δημοκρατία.  Συνήθισε στη λαμογιά κι αποξενώθηκε από την ανθρωπιά.
Ζούμε σε εποχές  παρεκβατικής  δημοκρατίας. Μιας ψευδεπίγραφης  δημοκρατίας την εικόνα της οποίας φιλοτεχνούν τα «καλοταϊσμένα» ΜΜΕ. Ουδείς μπορεί να σταθεί δίκαια και αντικειμενικά απέναντι στον γενναιόδωρο «χορηγό» του. Είναι άγραφος κανόνας αυτός από τον οποίο φυσικά δεν εξαιρούνται ούτε οι Εταιρείες των Δημοσκοπήσεων.  
Η σημερινή δημοκρατία είναι πολλαπλά περιορισμένη, αφού οι θεσμικές εξουσίες  που την εκφράζουν υπόκεινται κατ’ ουσία στην Εκτελεστική εξουσία.  Ουδέποτε στη νεότερη Ιστορία της Ελλάδας ήταν τα περισσότερα ΜΜΕ τόσο φανερά φιλοκυβερνητικά! Για πρώτη φορά, μετά τη χούντα μπήκε η ενημέρωση ξανά στην προκρούστεια κλίνη. Για πρώτη φορά μετά τη χούντα παραβιάζεται τόσο κατάφωρα το σύνταγμα. Είμαστε κι επίσημα  ένας από τους χειρότερα ενημερωμένους λαούς της γηραιάς ηπείρου.
Κατά τα λοιπά καυχόμαστε ότι είμαστε Ευρώπη. Πράγματι είμαστε αλλά  ως προς τη γεωγραφία μόνο. Ως προς τη νοοτροπία και την ιδιοσυγκρασία μόνο Ευρώπη δεν είμαστε.  Στην Αυστρία παραιτήθηκε ο καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς γιατί έδωσε  ένα εκατομμύριο ευρώ  σε ιδιωτικό κανάλι για «μαγείρεμα» δημοσκοπικών στοιχείων. Στην Ελλάδα του σήμερα αυτό δεν θα γινόταν ποτέ. Οι θεσμοί εδώ  έχουν σχεδόν διακοσμητικό ρόλο. Το ΕΣΡ (Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο)  είτε υπάρχει είτε όχι είναι ένα και το αυτό. Αλλά και η Δικαστική Εξουσία, όσο η ηγεσία της ορίζεται από την Εκτελεστική  δεν μπορεί να θεωρηθεί απόλυτα ανεξάρτητη!   Ή μήπως είμαστε Ευρώπη σχετικά με τη λίστα Λανγκάρντ; Το ίδιο ισχύει και για  τα Pandora Papers, τα Paradise Papers και τη  Novartis!
Ζούμε σε εποχές σκληρές με τις Θερμοπύλες αφύλακτες. Το εξωτερικό χρέος έχει ξεπεράσει σε ύψος το Έβερεστ.  Η Ελλάδα  αιμορραγεί και πεθαίνει. Γίναμε από χώρα, ένας  χώρος, που αδειάζει καθημερινά από δημόσια αγαθά. Όλη σχεδόν η κρατική περιουσία έχει ξεπουληθεί: αεροδρόμια, λιμάνια, ΟΣΕ, ΟΤΕ, ΔΕΗ....μια χώρα φτωχή με εύπορους πωλητές, που πουλούν την κρατική περιουσία σε εταιρία στην οποία ενδεχόμενα να έχουν μετοχές και οι ίδιοι…
«Ο λαός δεν σώζεται, σώζει», μας θυμίζει ο Καζαντζάκης. Σώζει, όμως, όταν δεν φοβάται. Όταν τολμά να αντισταθεί και να  υπερασπιστεί τα δικαιώματά του.  Ο λαός όμως είναι κι αυτός που διαχρονικά συνιστά το ανώνυμο πλήθος, σε αντίθεση με τους επώνυμους,  που συστήνουν ανώνυμες εταιρίες, δικαιώνοντας τον Θείο  Λόγο:  «Τον μεν πτωχόν (βλέπε λαόν) εξ ονόματος καλεί, τον δεν πλούσιον ανωνύμως». Οι φτωχοί  κρατούν τα ονόματά τους, ενώ οι πλούσιοι συστήνουν ανώνυμες εταιρείες για να κρύβουν τις περιουσίες τους. 
Ο Αισχύλος, στο έργο του «Προμηθεύς Δεσμώτης» αναφέρει τη φράση «ὀρθοστάδην… οὐ κάμπτων γόνυ».  Να μην γονατίζουμε δηλαδή. Αλλά και οι Σπαρτιάτες, όχι μόνο αρνήθηκαν να δώσουν «γην και ύδωρ» στους απεσταλμένους του Ξέρξη, αλλά τους έριξαν μέσα στο πηγάδι. Τα παραπάνω παραδείγματα είναι άγνωστα σήμερα. Στις μέρες μας  πολιτικός θεωρείται κι αυτός που πωλεί  φθηνά τη δημόσια περιουσία σε μια ξένη  εταιρεία,  και μετά από λίγο καιρό, όλως τυχαίως, προσλαμβάνει η εταιρεία αυτή σε θέση  καλοπληρωμένη μέλος της οικογένειάς του! Όσο υπάρχει στον τόπο αυτό η «διαφθορά» και η ίδια πολιτική παθογένεια,  θα είναι οι συνταγματικές αλλαγές αποδομητικές της δημοκρατίας.