Το χωριό Τσερνοπόλιε που βρίσκεται κοντά στην Συμφερούπολη της Κριμαίας, στην εύφορη περιοχή του Belogorsk, απασχόλησε το πρώτο μέρος του αφιερώματος. Σε ολόκληρη την χερσόνησο της Κριμαίας, όπως στις περιοχές Σεβαστούπολης, Συμφερούπολης, Βαλακλάβας, Γιάλτας, υπάρχουν μετανάστες Θρακιώτες.Η γειτνίαση με όπως παραδουνάβιες ηγεμονίες και τη Ρωσία, καθώς και η εκτεταμένη θρακική παραλία όπως Μαύρης Θάλασσας επέτρεψαν ώστε να μεταναστέψουν όπως περιοχές αυτές, όπως οι Έλληνες Θρακιώτες του Τσερνοπόλιε, όπως είπαμε παρουσιάζουν και για τον πιο απαιτητικό ερευνητή ιδιαίτερο μεγάλο ενδιαφέρον.
Για παράδειγμα, εκτός από τη διατήρηση των ηθών και εθίμων, είναι αξιοσημείωτο το γλωσσικό ιδίωμα. Ενώ όλοι οι Έλληνες όπως περιοχής προερχόμενοι από όπως όπως περιοχές (Θρακιώτες, Πόντιοι, Ελλαδίτες, Νησιώτες) κατά τα έτη 1927-1937 διαμόρφωσαν τελικά τη λεγόμενη Ρουμέικου ή Ταυρορωμαίικη γλώσσα, με πολλά βέβαια κατά περιοχές και προέλευση ιδιώματα, οι κάτοικοι του Τσερνοπόλιε συνεχίζουν να μιλάνε το δικό όπως γλωσσικό ιδίωμα, αυτό που είχαν πριν δύο αιώνες όταν ήρθαν στην Κριμαία, από την Αν. Θράκη.
Πριν όπως ημέρες, η τηλεόραση του ALPHA έκανε ένα ρεπορτάζ, με αφορμή τα γεγονότα στην Ουκρανία με συνεντεύξεις από το Τσερνοπόλιε. Εμείς που καταγόμαστε από τα αναστενάρικα χωριά όπως μεσόγειας περιοχής όπως Αγαθούπολης (Αχτοπολ) και του Βασιλικού (Τσάρεβο), νομίσαμε ότι ακούγαμε όπως γέροντες παππούδες όπως και όπως γιαγιάδες όπως. Δεν μπορείς να αποδώσεις γραπτά το ιδίωμα. Έχουν, όπως, ενδιαφέρον μερικά βασικά χαρακτηριστικά.
- Ανάπτυξη του συμφώνου (v) μπροστά από φωνήεν.: και τα τέσσερα παιδιά (v)ούλα (βούλα) καλά.
- (γ) ανάμεσα σε φωνήεντα όπως Θεός –Θεγός.
- Προφορά του (ντ) χωρίς ένρινο στοιχείο, που αποδίδεται πιο καλά με το λατινικό (d): μάνα dου, ήdανε (ήτανε),
- Υποκοριστική κατάληξη σε «έλ» όπως σε Λέσβο, Σαμοθράκη, Λήμνο: Όντεν ήμαν κορτσέλ.
- Πρόθεση «πε». «Πε που είσαι;» «Πε τη Θράκη». «Πε το κλάμα», «πε το ζόρι»
Πρέπει να σημειωθεί ότι το 80% των λέξεων-φράσεων είναι ελληνικής προέλευσης με επίδραση από το σλαβικό περιβάλλον.
Οι Θρακιώτες της «πριγκίπισσας Οδησσού» και η Φιλική Εταιρεία
Η «πριγκίπισσα Οντέσσα», η Οδησσός, ιδρύθηκε το 1794. Ήταν η εποχή της αυτοκράτειρας Αικατερίνης Β’ της Μεγάλης. Η δυναμική Τσαρίνα υπήρξε γενναιόδωρη προς του Έλληνες μετά την αποτυχία των Ορλωφικών και του Λάμπρου Κατσώνη. 15.000 Έλληνες εγκαταστάθηκαν τις πρώτες δύο δεκαετίες μετά την ίδρυση της πόλης και αμέσως τους δόθηκαν πολλά προνόμια. Ανάμεσά τους πολλοί Θρακιώτες ιδιαίτερα από την Ανατολική Ρωμυλία. Η πόλη εξελίχθηκε ραγδαία στο σπουδαιότερο εμπορικό κέντρο του Ελληνισμού της περιοχής.
Η κορυφαία, ωστόσο, στιγμή του Ελληνισμού της πόλης αποτέλεσε η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας πριν 100 χρόνια. το 1814, η οποία προετοίμασε την επανάσταση του 1821.
Κατά τον Ιωάννη Φιλήμονα οι Έλληνες έμποροι της Δύσης κυοφόρησαν την επανάσταση του 1821, έλληνες έμποροι της Οδησσού την γέννησαν και Έλληνες της Θράκης την Θήλασαν. Συμμετέχουν μαζικά οι Θρακιώτες στην Φιλική Εταιρεία. Πρώτοι-πρώτοι οι επιφανείς Θρακιώτες της Οδησσού. Να αναφέρουμε μερικούς:
Ο Αντώνης Κομιτζόπουλος από την Φιλιππούπολη είναι το τέταρτο τη τάξει μέλος της.
Ο Γρηγόριος Ιωάννου Μαρασλής με καταγωγή από την Φιλιππούπολη. Στο σπίτι του ιδρύεται και συνεδριάζει η Φιλική Εταιρεία. Από το 1994 το σπίτι αυτό μετατράπηκε σε Μουσείο Φιλικής Εταιρείας, το οποίο ιδρύθηκε το 1979 από το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Οδησσού. Υπήρξε μέγας εθνικός ευεργέτης. Ο γιος του Γρηγόριος Γρηγορίου Μαρασλής διετέλεσε επί πολλά έτη Δήμαρχος Οδησσού.
Ο Αλέξανδρος Ζαρίφης επίσης μέγας εθνικός ευεργέτης.
Οι αδελφοί Κουμπάρη από την Μεσημβρία μεγάλοι εθνικοί ευεργέτες, εκ των οποίων ο Κυριάκος διετέλεσε έφορος Οδησσού..
Ο Κων/νος Ξενοκράτης από το Σαμάκοβο Αν. Θράκης, επίσης εθνικός ευεργέτης, ιερολοχίτης, από τους λίγους διασωθέντες, του οποίου η στολή ιερολοχίτη (η μοναδική) φυλάσσεται στο Εθνολογικό Μουσείο Αθήνας.
Ο Φίλιππος Μανουηλίδης από την Ραιδεστό Αν. Θράκης έμπορος.
Στο επόμενο το 3ο μέρος