Α) Οι βουλευτές αντιπροσωπεύουν το Έθνος συνολικά (άρθρο 51, παρ. 2). Που σημαίνει, ότι δεν εκπροσωπούν ειδικά συμφέροντα, όπως το συμφέρον της τοπικής τους εκλογικής περιφέρειας, του κόμματος με το οποίο εκλέγονται ή κάποιας συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας ή κάποιου ψηφοφόρου του μεμονωμένα. Άρα, βάσει του Συντάγματος δεν προκύπτει και η δυνατότητα διατύπωσης κατηγορίας για πλημμελή εκπροσώπηση κάποιας συγκεκριμένης ομάδας ψηφοφόρων, έστω κι αν προεκλογικά το είχαν υποσχεθεί.
Β) Οι βουλευτές αποφασίζουν κατά συνείδηση τι υπηρετεί καλύτερα το Έθνος και έχουν απεριόριστο το δικαίωμα της γνώμης και της ψήφου (άρθρο 60 παρ. 1). Δηλαδή το Σύνταγμά μας δεν προβλέπει περιορισμό αυτής της ελευθερίας ούτε από το κόμμα στο οποίο ανήκει ο βουλευτής ούτε από τους εκλογείς που τον ανέδειξαν.
Γ) Η παραίτηση από το βουλευτικό αξίωμα είναι αποκλειστικό δικαίωμα του βουλευτή (άρθρο 60 παρ.2). Ο ρητός αυτός κανόνας είναι η βασικότερο έκφραση και εγγύηση της λεγόμενης «ελεύθερης εντολής» των βουλευτών ως αντιπροσώπων του Έθνους.
[«Πότε προδίδει ο βουλευτής την ψήφο του πολίτη» του Μιχάλη Ιωαννίδη].
Αυτά, για ό,τι προβλέπει ο Καταστατικός Χάρτης της χώρας μας.
Όμως, και πολύ σωστά, υπάρχει και η ηθική πλευρά σύμφωνα με το πανθομολογούμενο, «το νόμιμο θα πρέπει να είναι και ηθικό». Και φυσικά η ηθική οφείλει να είναι μια διαχρονική αξία, και όχι ένα a la carte επιχείρημα της όποιας κομματικής ηγεσίας με σκοπό να εξυπηρετήσει κομματικά συμφέροντα της στιγμής.
Εκ πρώτης όψεως λοιπόν υπάρχει ηθικό πρόβλημα για τη μη επιστροφή της έδρας από τον βουλευτή, που με οποιοδήποτε τρόπο απομακρύνεται από το κόμμα με το οποίο εξελέγη. Για να δούμε όμως τι έχει συμβεί τα τελευταία μεταπολιτευτικά χρόνια, και ποιοι πρέπει να ρίχνουν τον λίθο του αναθέματος και ποιοι θα πρέπει να σιωπούν.
Ας αρχίσουμε από τα πολύ πρόσφατα.
Α) Κατά την κοινοβουλευτική περίοδο 2015 - 2019 το ελληνικό Κοινοβούλιο ζαλίστηκε με την πληθώρα μετακινήσεις βουλευτών, χωρίς να προκύψει, έστω και μία, παράδοση βουλευτικής έδρας.
Ας τις θυμηθούμε:
- Από τον ΣΥΡΙΖΑ έφυγε ο Στάθης Παναγούλης και προσχώρησε η Θεοδώρα Μεγαλοοικονόμου από την ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ..
- Από τη ΝΔ έφυγε η Κατερίνα Παπακώστα, ενώ προσχώρησαν οι Χάρης Θεοχάρης, Ιάσων Φωτήλας και Κατερίνα Μάρκου από το ΠΟΤΑΜΙ και ο Γιώργος Κατσαντώνης από την ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ.
- Στη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ προσχώρησαν οι Αχμέτ Ιλχάν και Κώστας Μπαργιώτας από το ΠΟΤΑΜΙ.
- Από το ΠΟΤΑΜΙ αποχώρησαν 5 βουλευτές, οι Σπύρος Δανέλλης, Χάρης Θεοχάρης, Ιάσων Φωτήλας, Κατερίνα Μάρκου, Αχμέτ Ιλχάν και Κώστας Μπαργιώτας.
- Από την ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ αποχώρησαν 5 βουλευτές οι Θεοδώρα Μεγαλοοικονόμου, Αριστείδης Φωκάς, Γιώργος Καρράς και Γιώργος Κατσαντώνης.
- Συγκροτήθηκε Κοινοβουλευτική Ομάδα από 10 Ανεξάρτητους βουλευτές.
- Βουλευτής απεχώρησε για λόγους συνείδησης από τη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ και προσχώρησε στον ΣΥΡΙΖΑ, αναλαμβάνοντας υπουργείο.
Ας πάμε τώρα λίγο πιο πίσω.
- Βουλεύτρια του ΠΑΣΟΚ στις 11 Νοεμβρίου 2013 ψήφισε υπέρ της πρότασης δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ εναντίον της κυβέρνησης ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Αφού διαγράφηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, παρέμεινε ανεξάρτητη και το 2014 έκανε συζητήσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ. Στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015 εξελέγη Βουλεύτρια με τον ΣΥΡΙΖΑ, όπου και παραμένει μέχρι σήμερα στην ηγετική του ομάδα. (αντιγραφή από τη βιογραφία της εν λόγω κυρίας στη Wikipedia).
- Η Σοφία Σακοράφα, ούσα Βουλεύτρια του ΠΑΣΟΚ, στην ονομαστική ψηφοφορία που διεξήχθη στις 6 Μαΐου 2010 για το πρώτο μνημόνιο ψήφισε «παρών» μαζί με τον Γιάννη Δημαρά και τον Βασίλη Οικονόμου, που επίσης δήλωσαν «παρών», απειθαρχώντας στην κομματική γραμμή που είχε ορίσει ο αρχηγός του κόμματος Γιώργος Παπανδρέου. Το αποτέλεσμα ήταν να διαγραφεί από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ και να παραμείνει στα βουλευτικά έδρανα, μέχρι τις εκλογές του 2012, κατά τις οποίες εξελέγη Βουλεύτρια με τον ΣΥΡΙΖΑ.
- Ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, όντας Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και αφού είχε ψηφίσει το πρώτο μνημόνιο, καταψήφισε το 2011 το μεσοπρόθεσμο και διεγράφη από το ΠΑΣΟΚ. Παρέμεινε ανεξάρτητος Βουλευτής και τον Μάιο του 2012 εκλέγεται και πάλι Βουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Με την επισήμανση, ότι κανένας από τους παραπάνω δεν παρέδωσε τη βουλευτική του έδρα, θα πάμε ακόμα παρά πίσω για να ξαναθυμηθούμε τα παρακάτω:
- Ο αείμνηστος Κωστής Στεφανόπουλος, κορυφαίο και ιστορικό στέλεχος της ΝΔ, όντας βουλευτής Αχαΐας, μετά την ήττα του από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη στις εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη νέου Προέδρου του κόμματος, αποχώρησε μαζί με άλλους 9 εν ενεργεία βουλευτές της ΝΔ, ιδρύοντας τη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ (ΔΗΑΝΑ). Μέχρι σήμερα δε βρέθηκε κανένας πολιτικός, ηγέτης ή μη, να κατηγορήσει τον Άνδρα, για οτιδήποτε που έχει σχέση με εντιμότητα και ηθική ή να αποκαλέσει το κόμμα του μόρφωμα. Αργότερα, ανέλαβε καθήκοντα Προέδρου Δημοκρατίας, τιμώντας, όσο ελάχιστοι, το ανώτατο αξίωμα της χώρας.
- Δεν προτίθεμαι να ασχοληθώ με την αποστασία του 1965. Θα ήθελα μόνο να υπενθυμίσω, ότι ο αρχιερέας της αποστασίας εξελέγη από τον ελληνικό λαό Πρωθυπουργός, σε αντίθεση με τη ΔΗΑΝΑ του Κωστή Στεφανόπουλου, που ποτέ δεν έτυχε της λαϊκής νομιμοποίησης. Είναι μια από τις περιπτώσεις εκείνες, που δείχνουν ότι ενίοτε η νομιμοποίηση από τη λαϊκή βάση δεν ξεπλένει ανομήματα.
Αποπειράθηκα αυτή τη μικρή ιστορική αναδίφηση της μεταπολιτευτικής περιόδου του πολιτικού μας συστήματος, για έναν και μόνο λόγο. Να συμβάλλω με τις πενιχρές μου δυνάμεις να πέσουν οι τόνοι σε μια στιγμή, που η ενότητα του προοδευτικού χώρου είναι η μόνη διέξοδος στο αδιέξοδο του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.
Σήμερα δεν περισσεύει κανένας.
Οι επιπόλαιες διχαστικές μεγαλοστομίες περί κόκκινων γραμμών, οι αλήστου μνήμης περιχαρακώσεις και οι ανούσιοι αποκλεισμοί δεν εξυπηρετούν την κοινή μας υπόθεση, ει μη μόνον προσωπικά ελλείμματα και πρόσκαιρες μικροκομματικές επιδιώξεις.
Άλλωστε από τα παραπάνω επιβεβαιώνεται, ότι δεν υπάρχει αναμάρτητος για να πετάξει το λιθάρι του αναθέματος.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Τιμώ όσους παρέδωσαν τη βουλευτική τους έδρα, μετά την παραίτησή τους από τα κόμματά τους.