Ο οργανωμένος ποντιακός χώρος (σύλλογοι – ομοσπονδίες) συχνά πυκνά κατηγορούνται, και ίσως όχι άδικα, πως εξαντλούν το λόγο ύπαρξής τους στα χορευτικά τμήματα, στα πανηγύρια τους και στα συναπαντήματα. Δυστυχώς με εξαίρεση ένα μικρό ποσοστό συλλόγων, αυτή είναι η πραγματικότητα. Θα ήταν όμως και άδικο πολύ, εάν αποτολμούσαμε να ακυρώσουμε ή να μηδενίσουμε με οποιονδήποτε τρόπο την τεράστια και ανεκτίμητη προσφορά των αμέτρητων συλλόγων και ομοσπονδιών, στον τομέα του πολιτισμού, των ηθών και εθίμων και στη διατήρηση της ιστορικής Μνήμης.  Ήταν και είναι στις μέρες μας τα μοναδικά, τολμώ να πω, οχυρά που αντιστέκονται και επιμένουν. Αυτό όμως δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως όλα βαίνουν καλώς και η όποια καλοπροαίρετη κριτική ή πρόταση είναι άτοπη και αχρείαστη. Σ’ αυτό το πλαίσιο, και μόνο σ’ αυτό και με αφορμή το πρόσφατο 4ο Συναπάντεμα των ποντιακών συλλόγων Κιλκίς στην Αξιούπολη, τολμώ να καταθέσω ορισμένες διαπιστώσεις – που σίγουρα δεν είναι μόνο δικές μου – αλλά και κάποιες σκέψεις και προτάσεις.
Από τον έχοντα τη διαχείριση του μικροφώνου στις βασικές και μοναδικές συνήθως εκδηλώσεις των συλλόγων, δηλαδή ετήσιο χορό, καλοκαιρινό πανηγύρι και εμφανίσεις του χορευτικού, το πρώτο που ακούει κανείς είναι πως καθήκον και υποχρέωση των συλλόγων είναι η διατήρηση και η διάδοση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς, όπως άλλωστε ορίζεται από τα καταστατικά τους.
Κάπου εδώ αρχίζουν τα ερωτήματα κατά πόσο αυτά, πάντα στο μέτρο των δυνατοτήτων που έχει κάθε σύλλογος, συμβαίνουν και στην πράξη.  Φοβάμαι πως ο απολογισμός είναι φτωχός.
Αλήθεια πόσοι σύλλογοι, παράλληλα με την χοροδιδασκαλία διδάσκουν στα παιδιά έστω και λίγη ιστορία;
Πόσοι σύλλογοι πραγματοποιούν έστω και μια φορά το χρόνο μια διάλεξη με ιστορικό, λογοτεχνικό περιεχόμενο;  πόσοι σύλλογοι πραγματοποιούν κάποια μαθήματα σχετικά με την ποντιακή κουζίνα, έτσι ώστε να μάθουν και οι νέες νοικοκυρές τον τρόπο παρασκευής ποντιακών φαγητών και εδεσμάτων;
Πόσοι σύλλογοι μπήκαν στον κόπο να καταγράψουν την ιστορία του χωριού τους και των κατοίκων του, πόσοι σύλλογοι συμβάλλουν με κάποια δεδομένα στον ευπρεπισμό της γειτονιάς του χωριού τους ή και της πόλης ακόμη που εδρεύουν; Ποια αγάπη και ποιο σεβασμό προσφέρουν στους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας στους μειζέτερους όπως έλεγαν οι παλαιοί μας;
Αν ρίξουμε όμως μια ματιά και προς την πλευρά των ομοσπονδιών – έχουμε την πολυτέλεια να διαθέτουμε χρόνια τώρα δύο πανελλαδικές ομοσπονδίες και δύο παγκόσμιες – θα δούμε πως και εκεί το σκηνικό είναι εδώ και αρκετά χρόνια το ίδιο και στάσιμο, η «Γενοκτονία»,  η διδασκαλία της ιστορίας του ποντιακού Ελληνισμού, καθώς και ζητήματα που αφορούν τους νεοπρόσφυγες από τις πρώην χώρες της Σοβιετικής Ένωσης μονοπωλούν τον ενδιαφέρον τους. Τελευταία προστέθηκαν τα συναπαντήματα  της ποντιακής νεολαίας και από πλευράς Π.Ο.Ε. το φεστιβάλ  ποντιακών χορών.
Το 10ο φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε στις 1 Νοεμβρίου στη Λάρισα, είχε προηγηθεί στις 26 Οκτωβρίου το δικό μας 4ο «Συναπάντεμα» ποντιακών συλλόγων Κιλκίς στην Αξιούπολη, με κυρίαρχο στοιχείο δυστυχώς και σ’ αυτό το συναπάντεμα τον χορό. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες  του  συλλόγου Αξιούπολης  η προσέλευση κόσμου  δεν ήταν η αναμενόμενη. Το θέμα με τις άδειες καρέκλες, αλλά και το φτωχό και επαναλαμβανόμενο περιεχόμενο, της συγκεκριμένης εκδήλωσης θα πρέπει να απασχολήσει την οργανωτική επιτροπή του 5ου συναπαντέματος, εάν και εφόσον πραγματοποιηθεί.
Αν όμως σκέψη και πρόθεση είναι να πραγματοποιηθεί, αντιγράφοντας τα προηγούμενα φοβάμαι πως παρόντες θα είναι μόνο τα παιδιά και οι διοικούντες. Από αυτήν εδώ την στήλη, το έχω ξαναπεί, έχουμε στο Κιλκίς ένα καταπληκτικό θέατρο στο λόφο του Αγίου Γεωργίου, ας αφήσουμε στην άκρη τους ερασιτεχνισμούς, τους αυτοσχεδιασμούς και την προχειρότητα στην άκρη, και ας κάνουμε ένα μικρό βήμα υπέρβασης και πραγματικής συνεργασίας, αλλιώς δεν ξέρω τις νόημα έχει η μάζωξη 15-20 χορευτικών, τα οποία λίγο πολύ εμφανίστηκαν όλα στις εκδηλώσεις του καλοκαιριού και όχι μόνο.
Προφανώς η οικονομική κρίση που αφήνει ανεξίτηλα τα σημάδια της στην κοινωνία, περιορίζει το ενδιαφέρον του κόσμου για πολλά θέματα, και σίγουρα και στα των συλλόγων.  Αυτό όμως δεν σημαίνει πως οι δραστηριότητες των συλλόγων μας πρέπει να περιοριστούν μόνο σ’ ότι έχει σχέση με τα χορευτικά και τον χορό.
Υ.Γ.: Στο τηλεοπτικό στερέωμα έχουμε αρκετές εκπομπές ποντιακού ενδιαφέροντος, στις οποίες όμως κυριαρχεί ο χορός και το τραγούδι -τονίζω, δεν είναι κακό αυτό.  Όμως θα μπορούσαν με ευθύνη του οργανωμένου ποντιακού χώρου - συλλόγων και ομοσπονδιών - να προσφέρουν και κάτι άλλο, λίγη ιστορία, θέατρο, κάτι για την ποντιακή γλώσσα, την ποίηση, τη λογοτεχνία …
Αναμένουμε…