Το ψήφισμα του τακτικού συνεδρίου της ΚΕΔΚΕ στην Ρόδο το 1999, ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ αναφέρει « Με την νέα πραγματικότητα που έχει δημιουργήσει στη χώρα μας, μετά την ψήφιση και εφαρμογή του Ν.2539/97 που υλοποιεί στην πράξη το πρόγραμμα «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ» διαπιστώνει ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα, αλλά ότι υπάρχουν και πολλά ζητήματα που χρήζουν ακόμη άμεσης επίλυσης».
Η συγκρότηση νέας διοικητικής δομής στην Πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση απασχολεί ήδη την δημόσια συζήτηση. Κοινός τόπος είναι η μείωση του αριθμού των Δήμων και συνεπώς η συγκρότηση πληθυσμιακά και χωρικά μεγαλύτερων γεωγραφικών μονάδων στις οποίες αναμένεται να αναπτυχθεί ισχυρότερο διοικητικό σύστημα έτσι ώστε να ικανοποιούνται δύο κυρίως στόχοι: Οι Δήμοι να αποτελούν ισχυρά κέντρα δημοκρατικού προγραμματισμού και ταυτόχρονα να γίνουν αποτελεσματικότεροι διαχειριστές υπηρεσιών που αναφέρονται ιδίως στην καθημερινή ζωή των πολιτών και την ποιότητα ζωής.
Η συντριπτική πλειονότητα των Ο.Τ.Α. δεν έχει οικονομική αυτονομία, εξαρτώμενοι αποκλειστικά από την χρηματοδότηση της κεντρικής κυβέρνησης χωρίς εμπειρίες και δυνατότητες. Οι νέοι Ο.Τ.Α. πρέπει να έχουν την δυνατότητα ανάπτυξης τοπικών πρωτοβουλιών.
Όλα αυτά προϋποθέτουν ένα κράτος που σέβεται, στηρίζει και προστατεύει τον πολίτη, ένα κράτος που υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.
Σε αυτό το πλαίσιο, το πρόγραμμα που προτείνεται, προχωρά στον συνολικό επανασχεδιασμό των επιπέδων διακυβέρνησης από επάνω (Κυβέρνηση- Κράτος) προς τα κάτω, 2ος βαθμός και 1ος βαθμός αυτοδιοίκησης.
Το πρόγραμμα «Καλλικράτης» που παρουσιάζεται σήμερα, αποτελεί την ωρίμανση μιας πολυετούς προσπάθειας του ίδιου του κόσμου της αυτοδιοίκησης και των θεσμικών φορέων της.
Με το πρόγραμμα «Καλλικράτης» πιστεύουμε πως δεν θα υπάρχει μόνο αποκέντρωση αρμοδιοτήτων αλλά και αποκέντρωση πόρων και προσωπικού. Η αναδιάταξη των Δήμων σε λιγότερες και ισχυρότερες μονάδες που αναλαμβάνουν περισσότερες αρμοδιότητες επιβάλλει και την μεταφορά περισσότερων πόρων για την καλή και εύρυθμη λειτουργία των Δήμων.
Η χωροθέτηση των νέων Δήμων πρέπει να γίνει με βάση αντικειμενικά (γεωγραφικά, δημογραφικά, αναπτυξιακά, κ.α.) κριτήρια, ικανά να ανταποκριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις, να αξιοποιούν τη σύγχρονη τεχνολογία και μεθόδους διοίκησης και έτοιμοι να υποδεχτούν διευρυμένες αρμοδιότητες ιδίως από τις Νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις στους τομείς λ.χ. της παιδείας, της υγείας, της απασχόλησης, την ανέγερση σχολικών κτιρίων, την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, τις πολεοδομικές εφαρμογές, τον υγειονομικό έλεγχο, τις λαϊκές αγορές, την πολιτική προστασία, κ.α.
Για να έχει ο Δήμος τη διοικητική ικανότητα να ασκήσει αποτελεσματικά όλα τα παραπάνω που καλύπτουν τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων του και ταυτόχρονα να είναι σε θέση να κατασκευάζει και να διαχειρίζεται όλες τις κρίσιμες υποδομές για την ποιότητα ζωής των δημοτών και την τοπική ανάπτυξη πρέπει να διαθέτει υπηρεσίες
- Προγραμματισμού
- Οικονομική υπηρεσία
- Τεχνική υπηρεσία
- Πληροφορικής
- Νομικής υποστήριξης
- Περιβάλλοντος- πολιτικής προστασίας
Σε κάθε πρώην Ο.Τ.Α. που συνενώνεται να διατηρούνται:
- διοικητικές υπηρεσίες απαραίτητες για την άμεση εξυπηρέτηση των δημοτών.
Καθώς επίσης πρέπει να υπάρχει:
- ταμειακή υπηρεσία (για την είσπραξη εσόδων)
- συνεργεία για την άμεση αντιμετώπιση προβλημάτων
- Υπηρεσίες Κοινωνικής φροντίδας, κ.α.
Για κάθε οικισμό προτείνεται να υπάρχει ένας πάρεδρος που θα είναι το μάτι του πρώην Δήμου στον οικισμό και θα βοηθάει στην ενημέρωση και στην επίλυση μικροπροβλημάτων που θα παρουσιάζονται, καθώς και ολιγομελές συμβούλιο με τον αντιδήμαρχο σε κάθε πρώην Ο.Τ.Α.
Η επιτυχία της νέας διοικητικής δομής και του αντίστοιχου συστήματος διακυβέρνησης θεμελιώνεται, κυρίως στον επιτελικό προγραμματικό ρόλο του Δημάρχου και του Δημοτικού Συμβουλίου και στην αποτελεσματική σύγχρονη και κυρίως προσβάσιμη στον πολίτη δημοτική υπηρεσία της οποίας το νέο επιστημονικό ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί κρίσιμο εφόδιο, μετά από διάλογο και μέσα από το σημαντικό ρόλο που θα παίξει ένα σύστημα κινήτρων και εγγυήσεων από την πλευρά της κεντρικής διοίκησης.
Με αυτές τις προϋποθέσεις θα μπορούσαμε να πάμε στο νέο πρόγραμμα «Καλλικράτης», προϋποθέσεις θεσμικού χαρακτήρα αλλά και οικονομικού ώστε ο νέος Δήμος να είναι βιώσιμος.
Η προσπάθεια σύγκλισης της ελληνικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τα ευρωπαϊκά δεδομένα απαιτεί Ο.Τ.Α. ικανούς να αναλαμβάνουν, αποτελεσματικά, τοπικές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες.
Οι μεγάλες προκλήσεις που έχει μπροστά της η Αυτοδιοίκηση απαιτούν τη μέγιστη, δυνατή συμφωνία, την έμπρακτη αλληλεγγύη και ενότητά της.
Υπηρετώ την Αυτοδιοίκηση από το 1986 σαν πρόεδρος Κοινότητας Χέρσου και μετέπειτα σαν Δήμαρχος τον Καποδιστριακού Δήμου Χέρσου, πάλεψα και παλεύαμε με τα προβλήματα της περιοχής μας, στην αρχή σαν πρόεδρος με λιγότερα μέσα και πόρους, και σαν Δήμαρχος, με περισσότερα αλλά πάντοτε χωρίς μεγάλες δυνατότητες, για την εξυπηρέτηση των δημοτών μας και την αναμόρφωση της περιοχής μας.
Σήμερα μπροστά μας είναι για διαβούλευση η νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Όλοι οφείλουμε γι’ αυτό να αναλάβουμε τις ευθύνες μας ώστε, ενώνοντας τις προσπάθειές μας, να φέρουμε σε πέρας κατά το καλύτερο τρόπο αυτόν τον εθνικό στόχο.