Κυριακή, 22 Δεκεμβρίου 2024, 1:22:50 πμ
Παρασκευή, 11 Οκτωβρίου 2024 11:19

Επίκαιρος όσο ποτέ ο Αριστοφάνης

Γράφει ο Νίκος Κωνσταντινίδης.

Εκπαιδευτικός-συγγραφέας         

       

Σε κάθε χώρα αυτοί που αποφασίζουν για την πολιτική της είναι εκείνοι που συνιστούν το λεγόμενο «βαθύ κράτος». Εκτός από το «βαθύ πολιτικό κράτος» υπάρχει και το «βαθύ κομματικό κράτος», ή αλλιώς νομενκλατούρα, η οποία και διέλυσε την πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση.

Πριν κάποια  χρόνια κεντρικά συνθήματα για την Αριστερά ήταν το «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» και «έξω οι βάσεις του θανάτου». Τα δύο παραπάνω συνθήματα, έχουν ξεχαστεί στις μέρες μας, από την ίδια την Αριστερά.  Να θυμηθούμε ότι πρόσφατα η Αλεξανδρούπολη δόθηκε για βάση στο ΝΑΤΟ επί Σύριζα, και μάλιστα επ’ αόριστον!

Το γνωστό  τοις πάσι σύνθημα «πατρίς θρησκεία οικογένεια» ήταν και παραμένει δεξιό. Ερωτώ απλά: Είναι κακό να τιμά ένας πολίτης την πατρίδα του; Είναι κακό να σέβεται τη θρησκεία του; Είναι κακό να αγαπά την οικογένειά του; Ή μήπως είναι κακό το πλατωνικό ρητό «Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον έστιν η πατρίς», το «εστίαν τίμα», (να τιμάς την οικογένειά σου» ή το δελφικό μήνυμα «σέβου θεούς» (να σέβεσαι τους θεούς); Τρελαθήκαμε εντελώς σε τούτο τον τόπο;

Όσοι προσπάθησαν να αλλάξουν στην ιστορία της χώρας το βαθιά ριζωμένο πολιτικό κατεστημένο κυνηγήθηκαν, λοιδορήθηκαν, εξορίστηκαν ή δολοφονήθηκαν. Το ίδιο συμβαίνει και με το «βαθύ κομματικό κράτος». Όσοι προσπαθούν να το απαλλάξουν από την τάξη των αργόμισθων και των αργόσχολων στελεχών του, που ζουν σε βάρος του κόμματος, με την ιδιότητα του συμβούλου ή του συνεργάτη,  βρίσκουν πάντα τον μπελά τους.

Τον Καποδίστρια τον «έφαγαν» οι κοτζαμπάσηδες, όταν είδαν ότι η πολιτική του βλάπτει τα συμφέροντά τους. Τον Ανδρέα Παπανδρέου τον παρέπεμψε σε δίκη η συνασπισμένη δεξιά και αριστερά, ενώ τον Κασσελάκη που εκλέχτηκε δημοκρατικά από  χιλιάδες μέλη του κόμματος, τον καθαίρεσε αντιδημοκρατικά μία μειοψηφία!

 Η πολιτική στη χώρα αυτή είναι συχνά βρόμικη, όπως ήταν και το «βρόμικο -89». Ο κοτζαμπασισμός είναι και παραμένει ο ίδιος. Απλά παίρνει διαφορετική μορφή ανάλογα με την εποχή. Με παλιά όμως υλικά καινούργιο σπίτι δεν γίνεται. Το παλιό οικοδόμημα το κατεδαφίζουν τις πιο πολλές φορές  οι «κληρονόμοι του», στη μεταξύ τους διαμάχη, για το ποιος ή ποιοι θα το κληρονομήσουν!

Στο έργο του «ΙΠΠΗΣ» ο Αριστοφάνης,  σατιρίζει τους Αθηναίους πολίτες, γαιοκτήμονες και αριστοκράτες, που είχαν την οικονομική άνεση να εκτρέφουν άλογα. Η κοινωνική τάξη των Ιππέων επάνδρωνε  το ιππικό της Αθήνας, όπως συμβαίνει τώρα με ορισμένα κομματικά μέλη, που στελεχώνουν τα κόμματα.

Το έργο Ιππείς, βραβευμένο με το πρώτο βραβείο, αποτελεί ένα δριμύτατο κατηγορητήριο εναντίον του δημοφιλούς πολιτικού ηγέτη Κλέωνα, που ταυτίζεται με «δημαγωγό» που νοιάζεται μόνο για το δικό του κέρδος, ενώ συγχρόνως παραπλανεί  τους Αθηναίους να αποφασίζουν αντίθετα με τα συμφέροντα της πόλης τους.

Με απλό κι ευρηματικό τρόπο ο Αριστοφάνης καταγράφει μια εκφυλιστική πορεία, σύμφωνα με την οποία, για να εκδιωχθεί ένας φαύλος αρχηγός, πρέπει να βρεθεί ένας  πιο φαύλος από αυτόν, ώσπου να «ξυπνήσει» ο λαός από τον λήθαργο του.

Πρόκειται για ένα έργο  αλληγορικό με πολλούς συμβολισμούς, σύγχρονο όσο ποτέ, που θεμελιώνει την άποψη ότι, όταν σε μια πολιτεία κυριαρχήσει η φαυλότητα, η αναξιοκρατία, η παραπλάνηση και  το ψέμα, μόνο με τα ίδια μέσα μπορεί να αντιμετωπιστεί η διαφθορά αυτή.

Τίποτε το ουσιαστικό δεν άλλαξε από τότε στην πολιτική ζωή του τόπου. Η ζωή γενικά παίρνει το νόημα που της δίνουν οι άνθρωποι. Οι άνθρωποι που την στελεχώνουν πολιτικά, οικονομικά και κομματικά, αφού αυτοί αποφασίζουν για τα πάντα, όσο ο λαός κοιμάται.  Όσο υπάρχουν αυτοί στη ζωή του τόπου κι όσο ο λαός είναι επιλήσμων και αφελής,  οι εκάστοτε  «Ιππείς» θα ζουν στις πλάτες του λαού και της Ελλάδας. Ο Αριστοφάνης είναι διαχρονικός.