Τετάρτη, 14 Δεκεμβρίου 2011 22:20
Κώστας Πινέλης: Εισαγωγικό στην Μυθολογία και την Ιστορία της Θράκης
Ως προς την προέλευση του ονόματος της Θράκης οι απόψεις διίστανται. Σύμφωνα όμως με την πλειοψηφία των ειδικών των οποίων η άποψη στηρίζεται στην μυθολογική ερμηνεία πήρε το όνομά της από την Θράκη, την τέταρτη κόρη του Ωκεανού και της Παρθενόπης, (Τρίτη η Ευρώπη). Το προηγούμενο όνομα της Θράκης ήταν Πέρκη. Ο Όμηρος την αποκαλεί Θρήκη, Θρηίς, Θρης. Λεγόταν λέει και Αρία, ίσως από τον Θεό Άρη που κατοικούσε εκεί, ή λόγω καταγωγής των Θρακών από την Αρία φυλή. Κατά τον Καρολίδη το Θραξ-Θράκη μερικοί το συσχετίζουν με το ελληνικό θρέω-θρω-θρύλος-θρήσκος-θρησκεύω και από την ηθική έννοια μετέπεσε σε φυλετική. Κατά τον Πλάτωνα, τον Πίνδαρο και τον Αισχύλο η ονομασία είχε συμβολικό χαρακτήρα και υποδήλωνε τον τόπο της αγνής διδασκαλίας και της ιερής ποίησης.
Η εγκατάσταση στην Ευρώπη και δη στην Χερσόνησο του Αίμου (που κακώς ονομάστηκε Βαλκανική) Θρακικών λαών έγινε περί το 2.000 π.χ.
Αργότερα Θρακικές φυλές μετακινούνται από την Ευρώπη στην Μ. Ασία. Πρώτοι οι Φρύγες ή Βρίγες κατέλαβαν το βορειοδυτικό τμήμα της που ονομάστηκε Φρυγία. Κατόπιν η Βίθυνες κατέλαβαν τις ακτές της Προποντίδας μαζί με την Τροία λίγες γενιές πριν τον Τρωικό Πόλεμο και η περιοχή ονομάστηκε Βιθυνία. Εγκατάσταση Θρακικών φύλλων είχαμε και στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου.
Ο Δάρδανος, προπάππος του Πριάμου, ήρθε στη Μικρά Ασία από την Θρακική Σαμοθράκη.
Η μητέρα του Πριάμου λεγόταν Στρυμώ (ίδια ρίζα με τον Στρυμώνα) η δε γυναίκα του Κασιτάνειρα καταγόταν από την Αισύμη της Θράκης κοντά στον Αίνο.
Κατά τον Ηρόδοτο τα σύνορα της Θράκης, που την θεωρεί το μεγαλύτερο κράτος του κόσμου, δυτικά εκτείνονταν μέχρι την χώρα των Ιλλυρίων (Αλβανία), βόρεια μέχρι των Οίστρο ποταμό (Δούναβη) που χώριζε τη Θράκη από τη Σκυθία , νότια το Αιγαίο Πέλαγος και ανατολικά την Μαύρη Θάλασσα.
Ο Θουκυδίδης που κατάγεται από την Θράκη, καθορίζει τα όρια της Θράκης μεταξύ του Αίμου, Στρυμόνος, Αιγαίου Πελάγους, Προποντίδας και Μαύρης Θάλασσας.
Οι Θράκες είχαν τους αυτούς θεούς και την αυτή λατρεία με τους Έλληνες (δείγμα κοινής καταγωγής). Τα ψηλά βουνά της Θράκης ήταν τα αρχαιότερα ιερά του Κρόνου, του Διός και του Ουρανού.
Οι Θράκες λάτρευαν τον Άρη ως πολεμικός λαός, τον Απόλλωνα, αγαπούσαν ιδιαίτερα ως κυνηγοί την Άρτεμη και τον Διόνυσο, θεό του κρασιού, που ήταν το κύριο προϊόν της Θράκης.
Όλοι οι αρχαίοι ιστορικοί συμφωνούν ότι η Θρησκεία και η μουσική δόθηκαν στους Έλληνες από τους Θράκες. Ο Ορφέας ιδρυτής της Ελληνικής Θρησκείας και των μυστηρίων ήταν γιος του Βασιλιά της Θράκης Οιάγου και της μούσας Καλλιόπης που έμεινε η αιώνια συμβολική μορφή της μουσικής. Ο αδελφός του Λίνος περίφημος κιθαρωδός δίδαξε μουσική στον Ηρακλή. Ο Μουσαίος, ο Εύμολπος και ο Θάμυρις ήταν αρχαίοι Θράκες ραψωδοί και μουσικοί.
Τα Καβείρια μυστήρια της Σαμοθράκης στα οποία μυήθηκε και η Ολυμπιάδα, μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και τα Ορφικά των Ελληνιστικών Χρόνων ήταν γνωστά ως Θρακικής προέλευσης.
Οι δύο στενά συγγενικοί λαοί οι Έλληνες και οι Θράκες ήρθαν γρήγορα σε στενή επαφή μεταξύ τους. Συνέπεια της επαφής ήταν ο πλήρης εξελληνισμός των Θρακών που πέρασε τρεις φάσεις.
α) Κάθοδο των Θρακών στη Νότια Ελλάδα (με τον Τηρέα γιο της Βιστονίδας ο οποίος βασίλευσε στη Φωκίδα).
β) Ίδρυση πληθώρας αποικιών από την Νότια Ελλάδα σ’ όλο το μήκος της Θρακικής παραλίας (8ος αιώνας) και
γ) Την κατάκτηση της Θράκης από την Μακεδονία.
Μετά την είσοδο της Θράκης στην ιστορία το μεγαλύτερο Θρακικό κράτος ήταν των Οδρυσών που κυριάρχησε σ’ ολόκληρη τη Θράκη και είχε πρωτεύουσα τη Βιζύη και τα Ύψαλα.
Οι στενές σχέσεις Θρακών και άλλων Ελλήνων αποδεικνύονται από το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός επιφανών Αθηναίων είχε Θρακικό αίμα.
Ο Μιλτιάδης νικητής του Μαραθώνα είχε γυναίκα την Ηγησιπύλη, κόρη του βασιλιά των Θρακών Ολόρου, μητέρα του Κίμωνα.
Ο Θεμιστοκλής ο νικητής της Σαλαμίνας, ήταν γιος του Νεοκλέους και της Θρακός Αμβροτόνου. Ο Αθηναίος στρατηγός του 4ου αιώνα Ιφικράτης είχε μητέρα Θρακιώτισσα και παντρεύτηκε τη θυγατέρα του βασιλιά των Θρακών Κότυος. Ο Τιμόθεος ο διάσημος στρατηγός των Αθηναίων ήταν γιος Θρακιώτισσας. Ο ιστορικός Θουκυδίδης ήταν γιος του Θρακός Ολόρου που είχε πολιτογραφηθεί Αθηναίος και είχε κτήματα στη Θράκη, στην Σκαπτή Ύλη, όπου είχε αποσυρθεί και έγραφε την ιστορία του. Ο Αλκιβιάδης είχε κτήμα με πύργο στη Βισάνθη (Ραιδεστό) και αποκαλούνταν ειρωνικά πολίτης της Θράκης.
Από τα Άβδηρα της Θράκης ήταν ο φιλόσοφος Δημόκριτος, ο σοφιστής Πρωταγόρας, ο φιλόσοφος Ανάξαρχος, ο ιστορικός Διοκλήδης. Ο Παιώνιος που έκανε τα γλυπτά του ανατολικού αετώματος του ναού του Ολυμπίου Διός και την γνωστή Νίκη ήταν από την Μένδη της Θράκης.
Όταν η Θράκη έγινε σύμμαχος και υποτελής της Μακεδονίας, Θράκες εξεστράτευσαν με τον Μ. Αλέξανδρος στην Ασία ως πελταστές.
Γενικά οι Θράκες μετείχαν σ’ όλες τις περιπέτειες του ελληνισμού. Στους Μηδικούς πολέμους, στον Πελοποννησιακό πόλεμο (τότε αναδεικνύεται ο βασιλιάς Σιτάλκης), στους πολέμους Αθηναίων-Φιλίππου (τότε ακούγεται το όνομα του Κερσοβλέπτη), στην εκστρατεία του Αλεξάνδρου και σ’ όλη πια την ύστερη περίοδο, ελληνιστική, ελληνορωμαϊκή.
Έτσι η Θράκη όταν κατακτήθηκε από τους Ρωμαίου το 168 π.χ. ήταν μια τελείως Ελληνική χώρα με Ελληνική γλώσσα, Παιδεία, παράδοση, πίστη και φρόνημα.
Πηγές-βοηθήματα:
1. Ομιλία του Ελευθέριου Θ. Χατζόπουλου, στο Άαχεν Γερμανίας 30 Ιουνίου 2002 Προέδρου Θρακικής Εστίας Νομού Σερρών
2. Ιστορία του Βόρειου ελληνισμού ΘΡΑΚΗ του Κωνσταντίνου Βακαλόπουλου
3. Συνοπτική ιστορία της Θράκης του Ευστρατίου Καλογερά
4. Θράκη και Θρακικός Ελληνισμός της Π.Ο.Θ.Σ.
5. ΘΡΑΚΗ από τον Όμηρο μέχρι τις μέρες μας του Συλλόγου Ι.Κ.Τ.Α.
6. Γιάννης Μαγκριώτης, Θράκη η έπαλξη του Ελληνικού βορρά
7. Ευδοκία Μηλιατζίδου-Ιωάννου Ερευνήτρια Λαογράφος
8. Θράκη: Ιστορία, Πολιτισμός, δυνατότητες ανάπτυξης Νίκου Μαρκάτου
Στο επόμενο:
Θρακικά φύλλα και ο γεωγραφικός χώρος που κατοικούσαν.