Στο Κιλκίς υπήρχαν μέχρι πρόσφατα δύο μικροί γειτονικοί δενδροφυτεμένοι χώροι. Στο βόρειο τμήμα ήταν ο λεγόμενος Κήπος, όπου υπήρχαν δένδρα που πρόσφεραν καλή δροσιά το καλοκαίρι, υπήρχε και εστιατόριο, που στην συνέχεια έγινε δημοτική βιβλιοθήκη. Στο νότιο τμήμα ήταν το λεγόμενο Πάρκο, όπου υπήρχε μνημείο πεσόντων του 1940, προτομές μακεδονομάχων, αρκετά κακορίζικα κυπαρίσσια και ένα σιντριβάνι που μάλλον υπολειτουργούσε. Η οδός Βενιζέλου που αποτελεί τον κεντρικό άξονα της πόλεως προς την κατεύθυνση του Πολυκάστρου, ήταν το σύνορο μεταξύ των δύο χώρων.
Ο Κήπος, το Πάρκο και η οδός Βενιζέλου ενοποιήθηκαν για να δημιουργηθεί ένα πάρκο η κατασκευή του οποίου στοίχησε περίπου 5.5 εκατομμύρια ευρώ (4.8 εκ. για τα έργα και 0,7 εκ για την μελέτη). Πρόκειται για έναν τεράστιο για τα δεδομένα της πόλεως προϋπολογισμό που δημιούργησε στους κατοίκους μεγάλες προσδοκίες για την κατασκευή ενός έργου υψηλών προδιαγραφών. Δεν μπορώ να αποφύγω την σύγκριση με τα 150.000 € που αναζητούνται εναγωνίως για να αποκτήσει επιτέλους η πόλη δικαστικό μέγαρο.
Το έργο ξεκίνησε με ενστάσεις του Δασαρχείου για την κοπή κάποιων δένδρων, γεγονός που προκάλεσε την εντύπωση ότι το φυσικό περιβάλλον θα προστατευθεί με μαχητικότητα. Η ενθουσιώδης ανυπομονησία των κατοίκων έσβησε γρήγορα. Μεγάλοι όγκοι τσιμεντοκατασκευών άρχισαν να ανυψώνονται πάνω από το έδαφος. Κατασκευάστηκαν κάτι, απροσδιορίστου χρησιμότητος, οικοδομήματα που μοιάζουν με πανύψηλες αποθήκες. Κατασκευάστηκε και ένα υπαίθριο θέατρο, άγνωστο για ποιον λόγο, αφού ήδη υπάρχουν δύο ανοιχτά θέατρα στην πόλη (ένα μεγάλο στον Λόφο και ένα μικρό μπροστά από το Δημαρχείο). Παγκόσμια πρωτοτυπία είναι η παρουσία δύο δένδρων μπροστά από τις κερκίδες του θεάτρου που το καθιστούν παντελώς ακατάλληλο για οποιαδήποτε χρήση! Τσιμεντότοιχοι φύτρωσαν στα πιο απίθανα μέρη. Κώνοι τσιμέντου στήθηκαν μπροστά στην βιβλιοθήκη. Οχυρωματικά έργα από πέτρα κτίστηκαν περιμετρικά της βιβλιοθήκης προφανώς για να εξαφανίσουν την παρουσία της. Δίπλα στην βιβλιοθήκη κατασκευάστηκε ένα άχρηστο μπαλκόνι που επικοινωνεί με το πουθενά. Κατασκευάστηκε και ένα δεύτερο μπαλκόνι που εποπτεύει το πάρκο αφ’ υψηλού, χωρίς καμία εμφανή χρησιμότητα. Κατασκευάστηκαν σκάλες εκεί που δεν χρειάζονται και όπου χρειάζονται σκάλες απλά… δεν υπάρχουν. Η δημόσια βιβλιοθήκη έγινε πλέον οριστικά απροσπέλαστη για άτομα με κινητικές δυσκολίες. Μία διπλανή οικοδομή ντύθηκε ( χωρίς λόγο) με πέτρα και στηρίξαν επάνω της στέγαστρα χωρίς καμία χρησιμότητα.
Κατασκευάστηκε και μία μεγάλη κεκλιμένη τσιμεντόπλακα σε σχήμα τριγώνου. Η κορυφή του τριγώνου γέρνει και ακουμπά το έδαφος. Η βάση του τριγώνου, που στηρίζεται σε ογκώδεις κολώνες, υψώνεται μέχρι το επίπεδο του δεύτερου ορόφου της απέναντι οικοδομής. Όταν ανεβαίνεις την οδό Αγίου Γεωργίου και αντικρίζεις αυτή την φουτουριστική κατασκευή, σου μοιάζει με στόμα ανοικτό που προσπαθεί να καταβροχθίσει το διπλανό ξενοδοχείο ΗΑΒΙΤΑΤ. Όταν την παρατηρείς από την οδό Σπάρτης, μοιάζει με εικόνα οικοδομής που την χτύπησε ο εγκέλαδος. Η χρησιμότητα και αυτού του κομψοτεχνήματος παραμένει προς το παρόν ακαθόριστη.
Στο πεζοδρομημένο τμήμα της οδού Βενιζέλου και κατά μήκος του κεντρικού της άξονα, κτίστηκε τοιχίο που εμποδίζει οριστικά την μετάβαση από την δεξιά στην αριστερή μεριά του δρόμου. Κατασκευάστηκε χωρίς καμία λειτουργική σκοπιμότητα και χωρίς καμία αισθητική στόχευση. Αυτό το τοιχίο είναι μικρό, συγκρινόμενο με το τοίχος του Βερολίνου και πιθανολογώ ότι θα βοηθήσει τα παιδιά της γειτονιάς να ταμπουρώνονται καλύτερα όταν παίζουν πόλεμο τα καλοκαίρια. Μπορώ επίσης να υποθέσω ότι χρησιμεύει και σαν τσιμεντένιο παραβάν για να μην φαίνονται τα αυτοκίνητα που, ούτως ή άλλως, σταθμεύουν πάνω στον πεζόδρομο.
Και εκεί που αναρωτιόμασταν τι δουλειά έχουν τα κτίρια μέσα σε ένα πάρκο, εμφανίστηκε ένα καλοκαίρι ο δήμαρχος για να μας καθησυχάσει. Προανήγγειλε σε δισέλιδη παρουσίαση (σε αυτήν την εφημερίδα) ότι «το νέο πάρκο θα είναι γεμάτο χώμα, νερό και πράσινο». Τους όγκους με το μπετόν, που είχε ήδη μπροστά του, μάλλον δεν τους έβλεπε λόγω της αντηλιάς. Η ίδια αντηλιά που μάλλον τύφλωνε και τον δημοσιογράφο προσπαθούσε να τυφλώσει και εμάς τους υπόλοιπους που επιμέναμε να βλέπουμε οικοδομήματα εκεί που οι άλλοι έβλεπαν μελλοντικούς κήπους.
Οι μήνες κύλισαν χωρίς δημόσιες διαμαρτυρίες των κατοίκων και χωρίς ιδιαίτερα σχόλια από τις τοπικές εφημερίδες. Ούτε οι θορυβώδεις ομάδες που προστατεύουν το περιβάλλον και τα Κρούσια από την δημιουργία μεταλλείων έδειξαν κάποια ανησυχία. Στις συζητήσεις μεταξύ των πολιτών κυριαρχούσε η απορία. Δεν έλειπε όμως η ελπίδα ότι το τελικό αποτέλεσμα θα είναι καλό και γι’ αυτόν τον λόγο θα έπρεπε να περιμένουν το πέρας των εργασιών για να το κρίνουν. Πράγματι, σιγά σιγά το έργο ολοκληρώθηκε, όλη η περιοχή πλακοστρώθηκε, οι επιφάνειες που είχαν χώμα εξαφανίστηκαν και δεξαμενές νερού κατασκευάστηκαν. Οι τελευταίες μάλιστα, που θυμίζουν αντιαρματικές παγίδες, είναι και ακαλαίσθητες και χωρίς προστασία με κιγκλιδώματα.
Από όποια πλευρά και εάν πλησιάσεις στο πάρκο, το μάτι σκοντάφτει σε τσιμεντένια εμπόδια και σε τοίχους από πέτρα που ορθώνονται παντού. Η δε απουσία των δένδρων (που κόπηκαν) έφερε στο προσκήνιο τις τσιμεντένιες όψεις των οικοδομών της οδού Σπάρτης, που μέχρι πρόσφατα έμεναν κρυμμένες πίσω από τα κυπαρίσσια. Στον επισκέπτη δημιουργείται αβίαστα η εντύπωση ότι πρώτα αποφασίστηκε πόσα κυβικά μέτρα τσιμέντου ήταν επιθυμητό να χρησιμοποιηθούν και μετά σχεδιάστηκε το πάρκο αναλόγως. Η νέα στρεβλή αρχιτεκτονική διάταξη του πάρκου και η απελπιστική τσιμεντοποίηση του χώρου καταδίκασαν την περιοχή σε μία απερίγραπτη ασχήμια που θα διαρκέσει για πολλές δεκαετίες και μάλιστα χωρίς καμία ελπίδα ουσιαστικών βελτιώσεων. Με την κατασκευή του νέου Πάρκου, το κέντρο της πόλεως καταστράφηκε οριστικά.
Μεταξύ σοβαρού και αστείου
Τώρα βέβαια αυτό το πράγμα δεν το λες ούτε κήπο ούτε πάρκο. Σύμφωνα με το λεξικό κήπος είναι μία μεγάλη δημόσια έκταση με πράσινο. Στην δική μας περίπτωση στην θέση του πράσινου υπάρχει μόνο τσιμέντο, επομένως παραφράζοντας το λεξικό θα πρέπει να το ονομάσουμε τσιμεντόκηπο. Αυτή είναι η πρώτη μου πρόταση. Χρησιμοποιώντας αυτήν την λέξη και κυριολεκτούμε και συνηθίζουμε καλύτερα στην νέα αισθητική του χώρου.
Είναι προφανές ότι το πρόβλημα βρίσκεται στην σύλληψη και παραγγελία του έργου και όχι στην σωστή του ή όχι εκτέλεση. Δεν μπορώ να σας αποκαλύψω ποιος είναι ο εμπνευστής της τσιμεντοκατασκευής διότι δεν γνωρίζω πρόσωπα και πράγματα. Προτείνω όμως στον Δήμο να ερευνήσει, να μάθει και να ανακοινώσει στους Κιλκισιώτες το όνομα αυτού του οραματιστή που κατέστρεψε οριστικά και αμετάκλητα το φυσικό περιβάλλον στο κέντρο της πόλεως. Είναι δε σημαντικό να τον τιμήσουμε, για την ανεκτίμητη προσφορά του στην πόλη, δίδοντας το όνομα του στον κήπο: ‘’τσιμεντόκηπος του Τάδε του Οραματιστή’’. Αυτή είναι η δεύτερη ιδέα.
Η τρίτη ιδέα είναι να ανακηρύξουμε τον χώρο ως ανοιχτό εθνικό μουσείο τσιμέντου και να τον προσφέρουμε, δωρεάν, στους φοιτητές των πολυτεχνείων της χώρας για να κάνουν μαθήματα εφαρμοσμένης τσιμεντοποιείας. Δεν πρέπει να πάει χαμένη τέτοια τεχνογνωσία.
Η τέταρτη ιδέα είναι να οργανώνουμε κάθε χρόνο στην πόλη την ‘’Γιορτή του Τσιμέντου’’. Προτείνω, ως ημερομηνία, την ημερομηνία που εγκρίθηκε η μελέτη, για να θυμούνται οι ψηφοφόροι ότι έχουν ευθύνη για την επιλογή τους και να μαθαίνουν οι νεότεροι ότι οι εσφαλμένες επιλογές κρατικών φορέων επηρεάζουν αρνητικά και την λειτουργία της πόλεως και την δική τους ζωή για πολλές δεκαετίες.
Η πέμπτη ιδέα είναι να οργανώνεται κάθε μήνα από τους συλλόγους της πόλεως μία τσιμεντοχαρά (όπως γίνεται σε άλλα μέρη γουρουνοχαρά, τσιπουροχαρά κλπ) με σκοπό την εξοικείωση του πληθυσμού με την νέα τσιμεντοαισθητική και να βραβεύεται η καλύτερη γιορτή με ένα έπαθλο από μπετόν αρμέ.
Η έκτη πρόταση αφορά πάλι τον Δήμο. Θα πρέπει να διεκδικήσει τα πνευματικά δικαιώματα από την φράση ‘‘τσιμέντο να γίνει’’ με σκοπό την εξεύρεση πόρων για την συντήρηση και λειτουργία του χώρου.
Έβδομη ιδέα. Να αλλάξει το σύμβολο της πόλεως, που είναι το μνημείο της μάχης του 1913 και να αντικατασταθεί από τις, εκπληκτικής αιγυπτιακής αισθητικής, τσιμεντοτσουλήθρες που τοποθετήθηκαν στα σκαλάκια που οδηγούν στην είσοδο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης.
Η όγδοη ιδέα αφορά το ενδεχόμενο αδελφοποιήσεως της πόλεως του Κιλκίς με το Λούξορ της Αιγύπτου. Με αυτόν τον τρόπο εντάσσεται οριστικά και η πόλη μας στον κόσμο του φαραωνικού μεγαλείου και εξασφαλίζει την τουριστική της προβολή και την πολιτιστική της απογείωση.
Η ένατη ιδέα είναι πρακτικής φύσεως. Επειδή οι γούρνες που κατασκευάστηκαν (υποτίθεται ως δεξαμενές νερού) αποτελούν μόνιμες και μη ορατές παγίδες για παιδιά, ποδηλάτες και ανυποψίαστους διαβάτες, προτείνω να προσληφθούν, ως μόνιμο προσωπικό, τραυματιοφορείς με ειδικότητα στην ανάνηψη πνιγμένων και στην αντιμετώπιση καταγμάτων. Τα κονδύλια για τους διορισμούς θα μπορούσαν να εξασφαλισθούν (ως ισοδύναμα μέτρα) με την ομαδική απόλυση των κηπουρών, που όπως θα καταλάβουν και οι ίδιοι δεν θα έχουν αντικείμενο εργασίας, καθότι δεν θα υπάρχουν ούτε φυτά ούτε λουλούδια για να περιποιούνται. Τα συστήματα αυτόματου ποτισμού είναι ήδη σπασμένα και τα δένδρα κινδυνεύουν να μείνουν απότιστα το καλοκαίρι.
Δέκατη πρόταση. Θα πρέπει να ενισχυθεί η νομική υπηρεσία του δήμου για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις αυξημένες αγωγές που θα ακολουθήσουν μετά από τις πτώσεις, τους τραυματισμούς και τους πνιγμούς των κατοίκων στις γούρνες (βλέπε την ένατη ιδέα)
Ενδέκατη πρόταση. Θα πρέπει με κατεπείγουσες διαδικασίες να τοποθετηθούν κάγκελα σε όλους τους επικίνδυνους για τραυματισμό χώρους. Με αυτό το μέτρο ακυρώνεται η ένατη και δέκατη ιδέα. Να θυμίσω πως όταν κατασκευάστηκε το παρκάκι δίπλα στα ταξί, έγινε και ένα σιντριβάνι με μια γεφυρούλα. Έπρεπε να πέσει στο νερό ένα παιδάκι για να γίνει αντιληπτό ότι σε κάθε γέφυρα χρειάζονται και κάγκελα προστασίας.
Η δωδέκατη πρόταση είναι πρακτικής φύσεως. Θα πρέπει να τοποθετηθούν σε όλες τις εισόδους προειδοποιητικές πινακίδες όπου θα αναγράφεται ευκρινώς: ‘‘κυκλοφορείτε αποκλειστικά με δική σας ευθύνη’’ και ‘’προσοχή υπάρχουν σκαλάκια-παγίδες παντού’’ και ‘’ο τσιμεντόκηπος κατασκευάστηκε μόνο για όσους έχουν κινητική αυτονομία, οι υπόλοιποι να μένετε στο σπίτι σας’’.
Όπως προαναφέραμε, δύο κυπαρίσσια εμποδίζουν κάθε χρήση του θεάτρου, ενώ μια άλλη (ογκώδης) τσιμεντοκατασκευή που βρίσκεται μπροστά από το μαγαζί του Καντίδη, έγινε για να περιβάλει τα υπολείμματα τριών κομμένων κορμών δένδρων. Τα δένδρα που εμφανώς δεν ενοχλούν τα κόβουν και τα δένδρα που εμφανώς ενοχλούν διατηρούνται στην θέση τους. Καταλαβαίνει κάτι κανείς; Το θέαμα είναι τόσο περίεργο που αναρωτιέμαι γιατί δεν το έχουν αναδείξει μέχρι σήμερα τα κανάλια και οι εφημερίδες. Προτείνω το θέατρο να ονομαστεί ‘’το φύλο της συκής’’ ως ύψιστο σύμβολο οικολογικής υποκρισίας. Το δένδρο στο κέντρο της ορχήστρας θα μπορούσε να είναι το κέντρο των Χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων του Δήμου. Δευτερευόντως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και από το Λύκειο των Ελληνίδων αλλά μόνο για κυκλικούς χορούς, που θα έχουν για κέντρο του κύκλου το κυπαρίσσι. Οι αντικριστοί χοροί θα πρέπει να χορεύονται στην πλατεία Ειρήνης. Αυτή είναι η δέκατη τρίτη πρόταση.
Η δεκάτη τετάρτη και πλέον ριζοσπαστική ιδέα είναι να προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός με στόχο να γκρεμιστούν όλα τα οικοδομήματα και όλα τα τοιχία, ούτως ώστε να μπορέσουν να φυτευτούν στην θέση τους δένδρα και λουλούδια. Θα ήταν σκόπιμο αυτήν την φορά να ερωτηθούν οι κάτοικοι για το είδος του πάρκου που επιθυμούν και να μην γίνουν έργα ούτε εν αγνοία τους ούτε με την ανοχή τους.
Η δεκάτη πέμπτη πρόταση αφορά την ενεργή συμμετοχή των σχολείων στο κοινωνικό γίγνεσθαι και την ενσωμάτωση του τσιμεντόκηπου στην κοινωνία. Τούτο επιτυγχάνεται με το να γίνεται το μάθημα της ζωγραφικής μόνο στο Πάρκο. Θα προσέρχονται οι μαθητές με τα πινέλα και τα κουβαδάκια τους και θα βάφουν με πράσινες μπογιές όλες τις άχαρες τσιμεντένιες επιφάνειες της περιοχής. Τους τοίχους από πέτρα είναι βέβαιο ότι θα τους αναλάβουν τα ειδικά συνεργεία καλλιτεχνών που μουτζουρώνουν κάθε καθαρή επιφάνεια στην πόλη. Με αυτόν τον τρόπο ο Κήπος θα αποκτήσει το επιθυμητό πράσινο χρώμα και κυρίως θα εκπληρωθεί η προφητεία του δημάρχου, ότι θα υπάρχει παντού χώμα (εννοούσε πλακάκια και μάρμαρα;), νερό (εννοούσε νεροπαγίδες;) και πράσινο (εννοούσε τσιμέντο;). Τι απομένει; Να πεισθούμε ότι αυτή η απερίγραπτη ασχήμια αποτελεί ένα έργο τέχνης με υψηλή αισθητική αξία. Προφανώς μόνο τέτοια έργα μας αξίζουν σε τοπικό επίπεδο. Μήπως σε εθνικό επίπεδο το ίδιο δεν συμβαίνει; Είμαστε άβουλοι και ανήμποροι θεατές σε ένα έργο που όταν τελειώσει θα αναρωτιόμαστε με απορία πώς είναι δυνατόν να συμβαίνουν στην χώρα μας τέτοια πράγματα, όπως ακριβώς συνέβη και στην ιστορία με τον τσιμεντόκηπο.
