Είναι σπάνιες οι φορές ένα γράμμα να είναι αυτός που το έγραψε, όπως συνέβη με το γράμμα που άφησε ο Χαρίλαος Φλωράκης. Ένα γράμμα, στερνή, σεμνή υπογραφή στο τέλος μιας ζωής συνεπούς, σεμνής, δοσμένης στον αγώνα για τα δίκαια του λαού. Μιας ζωής ταυτισμένης με τις μεγαλύτερες στιγμές του λαϊκού κινήματος, μιας ζωής ταυτισμένης με το Κόμμα.
Αυτός ήταν ο δρόμος που επέλεξε ο σύντροφος Χαρίλαος και τον ακολούθησε με απαράμιλλη συνέπεια μέχρι το τέλος. Ο σύντροφος Χαρίλαος που έφυγε «πλήρης ημερών» όχι γιατί έφτασε τα 90. αλλά γιατί η ζωή του ήταν γεμάτη από δράση και προσφορά. Μπορεί κάποιος να «φύγει» στα 50 του και να είναι τόσο γεμάτη η ζωή του που να είναι σαν να έζησε δύο ζωές. Έτσι πιστεύω πρέπει να μετριέται και αυτό το νόημα πρέπει να δίνεται στο «έφυγε πλήρης ημερών».
Αγαπημένε μας σύντροφε
Ο θάνατός σου, το προσκύνημα, η ταφή σου είναι κιόλας παρελθόν. Αλλά μην νοιάζεσαι. «Οι σποράδες φεύγουν, η σπορά μένει και καρπίζει». Εσύ έφυγες, εμείς μένουμε και συνεχίζουμε. Εξάλλου σου δώσαμε το λόγο μας εκεί ψηλά στη Ραχούλα την ώρα που το κλαρίνο του Κ. Ζησόπουλου έπαιζε το γλυκόπικρο σκοπό που παρήγγειλες στον Πετρολούκα Χαλκιά. Την ώρα που το κλαρίνο το «έλεγε» το μοιρολόι που μας κτυπούσε κατευθείαν στην καρδιά.
Θα το κρατήσουμε το κόμμα «με τα γνωστά σύμβολά του, την Μαρξιστική-Λενινιστική ιδεολογία του το πρόγραμμά του και μας αρχές του».
Σου δώσαμε το λόγο μας όταν ανηφορίζαμε για το Παλιοζογλώπι (μια πραγματική διαδήλωση, ένα λαϊκό κόκκινο ποτάμι), αφού μαζέψαμε στο δρόμο τα αγριολούλουδα που χρειαζόμασταν. Και δεν τον δώσαμε μόνο σε σένα, αλλά και σε ολόκληρες στρατιές νεκρών που συνάχθηκαν στο προσκλητήριο που έγινε. Σε χιλιάδες σεμνές σκιές αγωνιστών που κύκλωσαν την Ραχούλα, που γέμισαν μας πλαγιές και τα φαράγγια των Αγράφων. Ήταν εκεί όλοι αυτοί που έδωσαν τη ζωή μας για το καλό του λαού για το μέλλον του τόπου, για να ζήσουν οι επόμενες γενιές καλύτερα.
Δώσαμε το λόγο μας. Δε θα βάλουμε ποτέ ούτε άνω, ούτε κάτω τελεία μας υποχρεώσεις, στη δράση. Κοιμήσου ήσυχος εκεί ψηλά στον Άη Λια. «Μας και νάναι τούτη η γή θάμαστε στην πρώτη τη γραμμή». Και θα σε φυλάξουμε από τα «αγρίμια». Γιατί εμείς ξέρουμε…
Όλοι σε παινεύουν τώρα που έφυγες. Κάποιοι γιατί το αισθάνονται και το πιστεύουν πραγματικά. Άλλοι γιατί έχουν το σκοπό μας. Ανάμεσά μας και οι «πρώην», οι οπορτουνιστές που μαζί με μας ιμπεριαλιστές προπαγανδίζουν ότι ο Σοσιαλισμός που γνωρίσαμε, αλλά και η πάλη για την οικοδόμηση ξανά του Σοσιαλισμού ανήκουν στο παρελθόν.
Μας το μάθαμε το παραμύθι. Έτσι θυμήθηκαν τον Μπελογιάννη, τον Άρη… Εμφανίζουν ένα λαϊκό ηγέτη από την μια και ένα Κόμμα λαθών από την άλλη. «Επαινούν μας νεκρούς συντρόφους μας παλιοί και νεοφώτιστοι κατήγοροι, για να συκοφαντήσουν έτσι πιο πειστικά το Κόμμα. Παινεύουν μας πεθαμένους για να θάψουν μας ζωντανούς».
Μας απαντάμε με τα δικά σου λόγια. «Ανεξάρτητα από τα λάθη που έκανε το Κόμμα, ποτέ δεν έκανε το λάθος να βάλλει τα συμφέροντα των ξένων και ντόπιων εκμεταλλευτών, πάνω από τα συμφέροντα του λαού. Ποτέ δεν έκανε το λάθος να τα «διπλώσει» όταν θιγόταν η ανεξαρτησία μας χώρας».
Μην νοιάζεσαι Καπετάνιε
Το ΚΚΕ θα παραμείνει πάντοτε έτσι δογματικό και αμετανόητο στην υπεράσπιση των αρχών και των αξιών, που κάποιοι, άλλοι, έχουν διαγράψει για να βάλλουν στη θέση μας τον ρεαλισμό μας υποταγής και το συμβιβασμό.
Γι αυτό κοιμήσου ήσυχος αγαπημένε μας σύντροφε. Ποτέ δε θα σταματήσουμε να τραγουδάμε το πιο όμορφο τραγούδι που ειπώθηκε ποτέ. «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε».
ΚΑΛΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΠΕΤΑΝΙΕ ΜΑΣ.
25 Ιούνη 2005

Σήμερα στα 15 χρόνια απ’ τον θάνατό του, τιμώντας την διαδρομή του σ. Χαρίλαου στον αγώνα, την προσφορά του στο κόμμα, στο λαϊκό κίνημα και στην πατρίδα μας, δημοσιεύω αποσπάσματα από ομιλίες, συνεντεύξεις και κείμενά του, που παρότι γράφτηκαν πριν χρόνια, διατηρούν ατόφια και ολοζώντανη την αξία τους.

«Ούτε η κομμουνιστική ιδεολογία τελείωσε, όπως διακηρύσσουν ορισμένοι, ούτε ο δρόμος της κοινωνικής εξέλιξης έκλεισε και σταμάτησε στον καπιταλισμό. Ολα θα αλλάξουν! Μπορεί να χρειαστούν πολλά χρόνια. Ομως τελικά όλα θα αλλάξουν. Θα αλλάξουν και θα έρθει μια άλλη ζωή, μια ζωή δίκαιη, της δημιουργίας, η ζωή του σοσιαλισμού».
«Καμιά αυτοκρατορία, καμιά αντίδραση και καμιά αντεπανάσταση δεν υπήρξε αιώνια. Γιατί οι μπροστάρηδες των λαών και των εποχών-όπως είμαστε εμείς οι κομμουνιστές-ποτέ δεν σταύρωσαν τα χέρια, όσο βαριά κι αν ήταν η ήττα…»
«Αγώνας! Αυτή είναι η λέξη – κλειδί γιατί τίποτα δεν μπορεί να γίνει από μόνο του…»
«ΟΙ ζευγάδες φεύγουν, μωρέ! Η σπορά μένει και φουντώνει. Και με τους σπόρους στη γη. Και οι κύκλοι επαναλαμβάνονται…βλέπεις μωρέ αυτά τα νιάτα γύρω σου, που νομίζεις ότι είναι ξεστρατισμένα και συμβιβασμένα. Κούνια που σε κούναγε. Μόλις υπάρξει μια σπίθα, αυτά τα νιάτα θα γίνουν ηφαίστειο. Και θα αποδειχθούν καλύτερα απ’ τη γενιά των πατεράδων τους και των παππούδων τους. Κα θα σηκώσουν τη σημαία του αγώνα μέχρι τον ήλιο. Είναι η σπορά σου, λέω…»
«Και αχάριστοι και ανιστόρητοι όσοι επιχαίρουν για τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Αν ο κόσμος είχε γίνει λίγο πιο ανθρώπινος... Αν διατηρήθηκε η ειρήνη για μισό αιώνα... Αν ηττήθηκε κατά κράτος ο χιτλερισμός... Αν οι λαοί έσπασαν τις αλυσίδες της αποικιοκρατίας... Αν οι εργαζόμενοι των καπιταλιστικών χωρών απόκτησαν όσα απόκτησαν - αυτό αναμφισβήτητα οφείλεται και στην ύπαρξη και δράση των σοσιαλιστικών χωρών. Στο "αντίπαλον δέος"...».
«Υπάρχει έστω και ένας σοβαρός άνθρωπος στη Γη που να πιστέψει ότι θα μπορούσε να κάνει (όσα κάνει) ο ιμπεριαλισμός σήμερα, αν δεν είχε διαλυθεί η Σοβιετική Ενωση;»
«Συνήθως ο αναθεωρητισμός βγάζει καταρχήν πρώτα μόνο το κεφάλι του, μέχρι να ακολουθήσει ολόκληρο το σάπιο σώμα του. Οι αναθεωρητές, οι οπορτουνιστές σε αρχική φάση, πάντα γίνονται οι πρώτοι και καλύτεροι «τσιτατολόγοι», χρησιμοποιώντας αποσπασματικές φράσεις - τα γνωστά τσιτάτα - από τον Μαρξ και κυρίως τον Λένιν, για να κρύψουν τις πραγματικές επιλογές και προθέσεις τους.»

Σα να μην έλειψε μια μέρα... Τι κι αν πέρασαν δέκα πέντε χρόνια απ' το θάνατό του, ο σ. Χαρίλαος Φλωράκης, κι αν λείπει, είναι πάντα εδώ. Ζωντανός στις μνήμες και στις καρδιές μας. Στο πρόσωπό του σκύβουμε ευλαβικά το κεφάλι, τιμάμε μια ολόκληρη γενιά κομμουνιστών που σφράγισαν ανεξίτηλα την ιστορία του ΚΚΕ και της Ελλάδας.