Το «Μακεδονικό Ζήτημα» ήταν επιμέρους θέμα του γενικότερου «Ανατολικού Ζητήματος». Το «Μακεδονικό ζήτημα» προέκυψε τον 19ο αιώνα αμέσως μετά τη Συνθήκη του Βερολίνου (1878) και είχε να κάνει με τη διεκδίκηση και νομή της περιοχής, τμήμα τότε της οθωμανικής αυτοκρατορίας, μεταξύ των διαμορφούμενων αστικών εθνών – κρατών της Βαλκανικής
Φάνηκε να είχε λήξει με το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου πλην όμως επανεμφανίσθηκε στο προσκήνιο αμέσως με τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ανάμεσα σε Ελλάδα, Βουλγαρία και Γιουγκοσλαβία στην αρχή, και ΠΓΔΜ στη συνέχεια, ως το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ.
Το τέλος του Β’ Βαλκανικού Πολέμου επισφραγίστηκε με τη Διάσκεψη του Βουκουρεστίου (17/30 Ιουλίου έως τις 28 Ιουλίου/10 Αυγούστου του 1913), οπότε και υπογράφηκε η ομώνυμη Συνθήκη. Στη Διάσκεψη, από ελληνικής πλευράς, πήραν μέρος ο πρωθυπουργός της χώρας Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Ελληνας πρεσβευτής στη Σόφια Δ. Πανάς, ο διεθνολόγος, καθηγητής του Δημοσίου Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και μετέπειτα υπουργός Εξωτερικών Ν. Πολίτης καθώς και οι επιτελικοί στρατιωτικοί, λοχαγοί στο βαθμό, Α. Εξαδάκτυλος και Κ. Πάλης.
Βάσει λοιπόν αυτής της Συνθήκης το 51% της γεωγραφικής Μακεδονίας (το τμήμα δηλαδή που ονομάζεται και Μακεδονία του Αιγαίου) πέρασε στην Ελλάδα, το 39% στη Σερβία (Μακεδονία του Βαρδάρη), το 9,5% στη Βουλγαρία (Μακεδονία του Πιρίν) και το 0,5% στην Αλβανία.
Να τονιστεί ότι η Βουλγαρία αν και ηττημένη, διατήρησε το Μελένοικο και το Νευροκόπι στη βόρεια Μακεδονία καθώς και τη Δυτική Θράκη, εκτός της Καβάλας (και βέβαια και την Ανατολική Ρωμυλία που ήδη είχε κερδίσει από την Συνθήκη του Βερολίνου). Συνεπώς η Βουλγαρία, από τη Συνθήκη αυτή, εξήλθε πολλαπλά κερδισμένη τόσο σε έκταση, όσο και σε πληθυσμό. Συγκεκριμένα έστω και με τα εδάφη που της απέμειναν από εκείνα που είχε προσαρτήσει στον Α' Βαλκανικό Πόλεμο έφθανε σε έκταση και πληθυσμό την Ελλάδα υπερβαίνοντας και τη Σερβία.
Εκτοτε, οι διεθνείς συνθήκες που ακολούθησαν - τόσο αυτές με τις οποίες σφραγίστηκε το τέλος του Α' Παγκόσμιου Πολέμου όσο και εκείνες που οριστικοποίησαν το συνοριακό στάτους κβο μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο - επαναβεβαίωσαν όσα προέβλεψε η Συνθήκη του Βουκουρεστίου.
Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι Ελληνικοί πληθυσμοί που είχαν παραμείνει στο βόρειο τμήμα της Μακεδονίας, το οποίο πέρασε στο τότε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας, προσέφυγαν στο ελεύθερο τμήμα και εγκαταστάθηκαν κυρίως στις πόλεις αλλά και σε μικρότερα χωριά. Έτσι Έλληνες του Μοναστηρίου, της Οχρίδας, του Κρουσόβου, του Μοριχόβου, των Τικφών, της Γευγελής, της Βογδάντσας, της Παλαιάς Δοϊράνης, της Στρώμνιτσας κ.λ.π. εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη, τη Φλώρινα, την Έδεσσα, το Κιλκίς και αλλού.
Ο γεωγραφικός όρος Μακεδονία
Ο όρος Μακεδονία με τη σύγχρονή του έννοια παραπέμπει και θα πρέπει να παραπέμπει σε μία γεωγραφική περιοχή. Σε τίποτα περισσότερο. Οι Οθωμανοί την είχαν χωρίσει διοικητικά σε βιλαέτια και σαντζάκια. Στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν αυτός ο γεωγραφικός όρος επανήλθε στην επικαιρότητα, ως αποτέλεσμα της αποσάθρωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η γεωγραφική Μακεδονία οριζόταν προς τα βόρεια από τον Αίμο, προς τα νότια από τον Ολυμπο και την Πίνδο, προς τα ανατολικά από τη Ροδόπη και προς τα δυτικά από τη λίμνη της Οχρίδας. Η έκταση του γεωγραφικού όρου Μακεδονία ήταν 62.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και την κατοικούσαν περί τα 2 εκατομμύρια άνθρωποι. Την αποτελούσαν τα βιλαέτια της Θεσσαλονίκης και του Μοναστηρίου, ένα μέρος του βιλαετιού του Κοσσυφοπεδίου και το αυτόνομο σαντζάκι του Σέλφιτσε (Σερβίας).
Ουδέποτε ιστορικός, είτε σοβαρός και με ανεξαρτησία πνεύματος είτε ακόμα και τυφλός εθνικιστής αμφισβήτησε τα προαναφερόμενα γεωγραφικά όρια της Μακεδονίας. Ουδέποτε, επίσημα το ελληνικό κράτος ή οποιοδήποτε άλλο βαλκανικό κράτος προσδιόρισε με τον γεωγραφικό όρο Μακεδονία κάτι διαφορετικό (παρά τις προσπάθειες ορισμένων ένθεν κι ένθεν να κάνουν γεωγραφία με όρους... Βουκεφάλα και όχι με όρους που αντιστοιχούν στην εποχή της σύστασης του έθνους - κράτους).
Υπό αυτή την έννοια ο ισχυρισμός διαφόρων (από πολιτικούς, μητροπολίτες- σύγχρονους Μακεδονομάχους, μέχρι «επαγγελματίες» Εθνικαράδες -Ελληναράδες) ότι ο γεωγραφικός όρος Μακεδονία δεν εκτείνεται στη FYROM, είναι όχι μόνο ανιστόρητος αλλά και επικίνδυνος.
Επομένως, το να επιμένουν όσοι το προβάλλουν ότι η ΠΓΔΜ απαγορεύεται να χρησιμοποιεί στην ονομασία της τον όρο «Μακεδονία» ως γεωγραφικό προσδιορισμό, (άλλωστε και τώρα λέγεται Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας), είναι τόσο παράλογο όσο να λες ότι η Ανατολική Θράκη δεν ανήκει στην Τουρκία. Το να μην έχει, όμως, η ΠΓΔΜ (και μέσω της ΠΓΔΜ όσοι το επιδιώκουν) τη δυνατότητα να προωθούν μέσα από τη χρήση του γεωγραφικού όρου Μακεδονία τον αλυτρωτισμό, τις εθνολογικές ακροβασίες (για να μην πούμε ανοησίες) και την αμφισβήτηση συνόρων, είναι σωστό και επιβεβλημένο.
Το «Μακεδονικό Ζήτημα» και το ΚΚΕ
Η 5η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ το 1949, ανάμεσα στα άλλα, πήρε και αποφάσεις γύρω από το Μακεδονικό ζήτημα, που συζητήθηκαν πολύ τότε και συζητούνται ακόμη και σήμερα. Αναμφίβολα, το μέρος των αποφάσεων αυτών έχει διογκωθεί και φυσικά έχει διαστρεβλωθεί, εξαιτίας της επίδρασης του αστικού εθνικισμού, που επιδιώκει να ψαρεύει σε θολά νερά μέσα στις λαϊκές μάζες, εμφανίζοντας μια δήθεν ακόμη μεγάλη προδοσία του ΚΚΕ, σε βάρος της εδαφικής κυριαρχίας της Ελλάδας. Τελευταία έξαρση αυτού του παροξυσμού ζήσαμε πριν από 26 χρόνια, με αφορμή το θέμα της αναγνώρισης της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Η θέση που πήρε το ΚΚΕ στην 5η Ολομέλεια, σε καμιά περίπτωση δε σήμαινε και ενθάρρυνση ή δέσμευσή του υπέρ αποσχιστικών τάσεων στο έδαφος της ελληνικής Μακεδονίας. Τίποτα δεν υπήρχε σ' αυτή τη θέση που να εμποδίζει το ΚΚΕ, ταυτόχρονα με την αναγνώριση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης στους Σλαβομακεδόνες να αγωνίζεται ενάντια στις αποσχιστικές τάσεις και να τις αντιπαλεύει. Αλλωστε, αυτό έπραξε. Τίποτα, επίσης, δεν υπήρχε που να δεσμεύει το ΚΚΕ στην παραχώρηση ελληνικού εδάφους και στη μείωση της ελληνικής επικράτειας στην περίπτωση που ο ΔΣΕ θα νικούσε. Ισα ίσα, που σε μια τέτοια περίπτωση, δε θα υπήρχε λόγος οι Σλαβομακεδόνες να ζητούν τον αποχωρισμό.
Η κατηγορία επομένως από την αστική τάξη, ακόμη ως και σήμερα, σε βάρος του ΚΚΕ, ότι μ' αυτή του τη θέση αποδέχτηκε τον τεμαχισμό της εδαφικής επικράτειας της Ελλάδας ήταν - και είναι – σκόπιμη και συκοφαντική.
Οι πολιτικοί εκπρόσωποι του αστικού κράτους είναι αυτοί που υπέγραψαν συνθήκες, ακολούθησαν πολιτικές και τακτικές που οδήγησαν σε εθνικές μειοδοσίες και εθνικές τραγωδίες (Μικρασιατική Καταστροφή, Κύπρος κ.λ.π. κ.λ.π.) είναι αυτοί που στα πλαίσια της «Ελεύθερης Σερβικής Ζώνης» στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, δέχονταν να πηγαινοέρχονται τα βυτιοφόρα με την έγγραφή «ΜΑΚ ΠΕΤΡΟΛ»
Εξ άλλου το ΚΚΕ δεν κυβέρνησε ποτέ για να καθορίσει με τις θέσεις-αποφάσεις του την πορεία της πατρίδας μας.
Μπορούμε, συνεπώς, να πούμε ότι η θέση της 5ης Ολομέλειας ήταν σωστή; Αναμφίβολα όχι βέβαια, ήταν λάθος. Λάθος, άλλωστε, που το αναγνώρισε και ο ίδιος ο Ν. Ζαχαριάδης, μιλώντας στην 7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, το 1957 και το ανακάλεσε το Κόμμα.
Το θέμα είναι μεγάλο, και δεν μας παίρνει ο χώρος για ανάλυση. Σε επόμενο άρθρο…
Τι λέει το ΚΚΕ σήμερα
Όταν άρχισε η διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας από τους Αμερικανο-Νατοϊκούς ιμπεριαλιστές φονιάδες των λαών και προέκυψε η δημιουργία και το όνομα του γειτονικού κρατιδίου, το ΚΚΕ ήταν το μόνο κόμμα που πήρε ξεκάθαρη θέση. Θέση που την έχει αναλλοίωτη μέχρι σήμερα. Θέση που λίγο ή πολύ ασπάζονται και άλλα κόμματα σήμερα ετεροχρονισμένα;
Την επαναλαμβάνουμε για να την χωνέψουν κάποιοι…
«Σε μια διαπραγμάτευση για εξεύρεση κοινώς αποδεκτής λύσης, στην οποία περιλαμβάνεται με οποιονδήποτε τρόπο το όνομα Μακεδονία και όποια παράγωγά του, αυτό θα πρέπει ρητά να γίνει αποδεκτό μόνο ως γεωγραφικός προσδιορισμός. Να μπει τέλος στην αλυτρωτική προπαγάνδα, της ΠΓΔΜ για μεγάλη ενιαία Μακεδονία, ότι υπάρχει Μακεδονική εθνότητα και Μακεδονική γλώσσα, να υπάρξει αμοιβαία αναγνώριση του απαραβίαστου των συνόρων, της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας των δύο χωρών».
Και ένα ακόμη κύριο που δεν αμφισβητούν όλες οι άλλες πολιτικές δυνάμεις:
Αφορά την ένταξη αυτής της χώρας στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ».
Οι εργαζόμενοι και ο ελληνικός λαός δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα με τους άλλους λαούς. «Αυτοί που στέλνουν τους λαούς στο σφαγείο, και που μπορεί να τους στείλουν στο μέλλον και στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή, είναι αυτοί που κατέχουν τον πλούτο, οι επιχειρηματικοί όμιλοι, το σύστημα σας, που το 1% κατέχει το 86% του παγκόσμιου πλούτου. Αυτοί είναι οι φονιάδες των λαών, αυτοί στέλνουν στο μακέλεμα τους λαούς για να μπορέσουν να ελέγξουν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές, τους δρόμους μεταφοράς ενέργειας», είπε.
Χάρτης των Βαλκανίωνς μετά την Συνδιάσκεψη του Λονδίνου (1913) και μετά την Συνθήκη του Βουκουρεστίου (1913)
Πηγές- βοηθήματα:
1. Ριζοσπάστης-ιστορικά
2. Άρθρο του Ν. Μπογιόπουλου
4-2-2018