Τα φαγητά είναι εννιά (Ινιά φαϊά) ,αριθμός που απαντάται σε πολλά τραγούδια της δημοτικής μας ποίησης ,ακριτικα και μη.Θυμόμαστε όλοι πόσα τραγούδια μιλούν για εννιά θυγατέρες εννιά γιους, εννιά πουλάκια κ.λπ. Μια εκδοχή με βάση την παράδοση θέλει τον αριθμό εννιά να συμβολίζει τις περιοχές που περιπλανήθηκαν η Παναγιά με το Θείο Βρέφος και τον Ιωσήφ κατά τον Διωγμό του Ηρώδη.
1 ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ ( ΜΠΟΥΓΑΤΣΙΑ )
2 ΦΑΣΟΥΛΙΑ ΜΕ Ν΄ ΑΡΜΙΑ ( ΦΑΣΟΛΙΑ ΜΕ ΛΑΧΑΝΟ ΤΟΥΡΣΙ )
3 ΣΙΤΑΡΙ ΒΡΑΣΜΕΝΟ
4 ΝΤΟΛΜΑΔΕΣ ΜΕ ΛΑΧΑΝΟ ΤΟΥΡΣΙ
5 ΡΥΖΟΠΙΤΑ
6 ΧΑΛΒΑΣ
7 ΚΟΜΠΟΣΤΑ ( ΧΟΥΣΙΑΦΙ )
8 ΠΙΤΑ ΣΑΡΑΓΛΙ
9 ΦΡΟΥΤΑ-ΚΟΛΙΝΤΟΚΟΥΡΕΣ
( ΚΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΟΛΙΝΤΟΥΔΙΑ)
Σε πολλά σπίτια υπήρχαν ντομάτες η τελευταία συγκομιδή πριν τις πρώτες πάχνες (τέλη Οκτωβρίου-αρχές Νοεμβρίου) και το χειμωνιάτικο  καρπούζι, ειδική ποικιλία, που τα φύλαγαν μέσα στο άχυρο ή στ’ αμπάρια.
Ετσι ολόκληρη η οικογένεια συγκεντρωμένη από τον μεγαλύτερο ως τον νεαρότερο στην ηλικία και σε πνεύμα αγάπης και συγχώρεσης, στρουμπιάζονται (κάθονται αναπαυτικά) γύρω από το σοφρά. Ο αρχηγός της οικογένειας, ο Παππούκας, θα θυμιάσει και θα κόψει το ψωμί και θα βάλει «ευλογητός».

Έξω τα παιδιά λένε τα κάλαντα. (στη Θράκη τα κάλαντα τα έλεγαν το βράδυ της παραμονής μετά το κτύπημα της καμπάνας για τον εσπερινό).
Χριστός γεννήθκεν, χαρά στον κόσμο,
χαρά στον κόσμο, στα παλικάρια,
στα παλικάρια, στην Παναγιά μας
στην Παναγιά μας την Θεοτόκο
την Θεοτόκο που κοιλοπόνα
που κοιλοπόνα και αη-παρακάλει
κι’ αη-παρακάλει τους Αποστόλους
τους Αποστόλους, τους Αρχαγγέλους:
- Ω Αποστόλοι μ’ κι Αρχαγγέλοι μ’
βοήθησε Θέ μου τούτην την ώρα
τούτη την ώρα τη βλογημένη
τη βλογημένη και δοξασμένη.
Βρε ν’ άνξετε τις πόρτες σας (2)
για νάρθει η Παναγιά μας (2)

Βρε ν’ έρχεται η Παναγιά (2)
με το Χριστό στην αγκαλιά (1)
με το σταυρό στα χέρια (1)
Βοήθημα: του ΘΑΝΑΣΗ ΓΚΑΚΟΥΔΗ (http://paliouri-evrou.blogspot.gr)
Τα έθιμα- χαντέτια του Δωδεκαημέρου στην Αν. Ρωμυλία
Στη Θράκη την πατρίδα του Διόνυσου, του Ορφέα, του Μουσαίου, του Λίνου, των εννέα Μουσών, των Καμβειρίων και Ελευσίνιων μυστηρίων ήταν λογικό και επόμενο ν’ αναπτυχθεί, περισσότερο από άλλες περιοχές πλούσια λαογραφία ήθη και έθιμα, λαϊκά δρώμενα και τελετές λαϊκής πίστης και λατρείας που έλκουν την καταγωγή τους από τα βάθη των αιώνων.
Ανάμεσα στα πολλά λαϊκά δρώμενα είναι και τα έθιμα του Δωδεκαήμερου που προέρχονται από τα αρχαία Σατουρνάλια των ελληνορωμαϊκών χρόνων και από τις καλάνδες του Βυζαντίου. Πρόκειται ουσιαστικά για Διονυσιακές γιορτές και διαρκούν από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι την 6 Γενάρη. Μερικά όμως γίνονται και μετά τον αγιασμό των υδάτων και θεωρείται ότι υπάγονται στις γιορτές του Δωδεκαημέρου όπως το έθιμο της Μπάμπως.
Κόλιντα: Η λέξη Κόλιντα, λέγεται ότι ήταν το όνομα μιας ξακουστής «μαμής» στη Βηθλεέμ, η οποία ξεγέννησε την Παναγία. Το έθιμο είναι της Ανατολικής Ρωμυλίας.
Οι Καλλικάντζαροι: Ο λαός τους φαντάζεται κάτω από χίλιες δύο μορφές, είναι μικρόσωμα ή και μεγαλόσωμα τέρατα, μαύρα και άραχλα, τριχωτά, με πόδια και κεφάλια τράγου ή άλλων ζώων
Τριστιάλκα Η Τριστιάλκα, που δεν γιορτάζεται σήμερα σχεδόν πουθενά, ήταν ένα θρησκευτικό έθιμο και το γιόρταζαν την ημέρα της βάπτισης. Τριστιάλκα (σημαίνει θρύψαλα), ήταν ένα μικρό κλαδί δένδρου με κλωναράκια, το οποίο έκοβαν, καθάριζαν τη φλούδα, το άφηναν να ξεραθεί, το στόλιζαν με διάφορες πολύχρωμες κορδέλες και την ημέρα που γιόρταζαν τα Σούρβα, τα παιδιά γύριζαν στις γειτονιές με την τριστιάλκα, χτυπούσαν στην πλάτη όσους συναντούσαν, κι έλεγαν τα λόγια:
Τρις τριστιάλκα, έτη πολλά, τώρα και του Χρόνου, τον άλλον του Αηβασίλ(η).
Σούρβα: Μάλλον λέξη Σλάβικη κατά συγκοπή (σούροβα – Σούρβα) που σημαίνει χλωρό κλαρί. Το έθιμο αυτό θα μπορούσαμε να το συσχετίσουμε με την αρχαία Ειρισιώνη.
Με τη σούρβα τα παιδιά της βόρειας Θράκης, το πρωί της Πρωτοχρονιάς, αφού πρώτα «σούρβιζαν» τους δικούς τους, πήγαιναν σε σπίτια συγγενών, (με πρώτα τα σπίτια των παππούδων και των νουνών, το λεγόμενο ποδαρικό).
Η Καμήλα: Από τις πιο γνωστές μεταμφιέσεις του Δωδεκαήμερου και ειδικότερα της πρωτοχρονιάς στην Ανατολική Ρωμυλία ήταν και η Καμήλα.
Το έθιμο της καμήλας είναι ένα έθιμο πολύ γνωστό στη Θράκη και, ιδιαίτερα στην περιοχή του Καβακλί γινόταν σ’ όλα τα χωριά ιδιαίτερα την Πρωτοχρονιά.
Τα Βρεξούδια:Πρόκειται για μια περίεργη γιορτή που γινόταν στις 7 Γενάρη, του Αϊ Γιαννιού, όταν είχε αγιαστεί το νερό και είχαν πάψει οι φουρτούνες στη Μαύρη Θάλασσα. Το έθιμο εκτός από την Αγχίαλο, γινόταν σε όλες τις παράλιες περιοχές της Αν Ρωμυλίας στην Μαύρη Θάλασσα. Από το Μπαλτζίκ, την αρχαία Διονυσούπολη, Βάρνα, Μεσημβρία, Πύργο, Ζώπολη, Αγαθούπολη, Βασιλικό και αλλού. Το βούτημα στο νερό είχα γονιμική σημασία, ήταν καθαρμός μαζί και ξαναγενημός. Η καταγωγή του εθίμου βρίσκεται στην αρχαία Θράκη στα Διονυσιακά Δρώμενα. Οι γυναίκες λούζονταν πριν το γάμο τους στο ποτάμι.
Η γιορτή της Μαμής η της Μπάμπως ή Μπαμπωμέρα. Η ημέρα της Μαμής, ή της Μπάμπως, όπως συνήθιζαν να ονομάζουν τη μαμή, είναι ένα πανάρχαιο έθιμο της Ανατολικής Ρωμυλίας και γιορτάζεται στις 8 Ιανουαρίου, την ημέρα της Αγίας Δομνίκης η Δομνής. Ο Διονυσιακός χαρακτήρας του εθίμου είναι ολοφάνερος αφού είναι αφιερωμένο στην γονιμότητα, στην προστασία της μητρότητας και την αξία της γυναίκας. Η ελευθεριότητα, η αθυροστομία και η ελευθεροστομία είναι χαρακτηριστικά τους εθίμου.

Πηγές-βιβλιογραφία:
Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου: Συμπόσια Λαογραφίας.
Κώστα Θρακιώτη: Λαϊκή Πίστη και Λατρεία στη Θράκη.
Κατερίνα Κακούρη: «Διονυσιακά».
Γιώργη Μελίκη: «Κειμήλια ήχου και λόγου από την Αν. Θράκη και την Αν. Ρωμυλία».
Θεοδώρας Σπ. Μηνούδη: Αντίλαλοι της Ανατολικής Ρωμυλίας, από τις εκδόσεις του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης & Παράδοσης
Π. Παπαχριστοδούλου: Αρχείο Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού – Θρακικά.
(Αποσπάσματα από την σειρά αφιερωμάτων που έκανα στις εφημερίδες «Ειδήσεις» και «Πρωϊνή» του Κιλκίς).