Οι απόψεις του Τουρκοπόντιου συγγραφέα από τη Λιβερά της Ματσούκας Ilyas Karagöz γύρω από το Ποντιακό είναι άκρως ενδιαφέρουσες. Τις διακρίνει ένας ριζοσπαστισμός και ήπιος αναθεωρητισμός, ενοχλητικός της τούρκικης κοινωνίας. Αυτό όμως που διακρίνει τον Άνδρα, είναι η γενναιότητα  του. Σε συνθήκες δύσκολες για την περιφέρειά του, δεν διστάζει να πει τη γνώμη του, η οποία δεν είναι συχνά αρεστή στους Τούρκους και ενίοτε στους Έλληνες.
Αρχές Σεπτέμβρη 2010, μου έστειλε ένα άρθρο του που δημοσιεύθηκε στον τοπικό τους τύπο και με παρακάλεσε να το μεταφράσω και να το στείλω στην εφημερίδα «ΕΥΞΕΙΝΟΣ ΠΟΝΤΟΣ»  της Θεσσαλονίκης για δημοσίευση.
Επειδή οι απόψεις του έχουν ενδιαφέρον, παραθέτω παρακάτω το άρθρο του για ενημέρωση των αναγνωστών.

ΕΝΑ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΓΕΓΟΝΟΣ
Ρωμιοί που είχαν συρθεί στην Ελλάδα από την Ανατολία, εξαιτίας των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων, ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1950, είχαν αρχίσει να επισκέπτονται τις μητέρες πατρίδες τους κατά ομάδες 3-4 ατόμων.
Την εποχή εκείνη στην Λιβερά τους φιλοξενούσε ο Αγάς του χωριού Αχμέτ Εφέντης. Κάθε φορά που οι χωριανοί έβλεπαν τη νύχτα το σπίτι του Αχμέτ να φωτίζεται από την λάμπα LUX, καταλάβαιναν ότι ο Αχμέτ Εφέντης έχει πάλι μουσαφίρηδες.
Οι Ρωμιοί της Ελλάδος επιτακτικά καλούσαν τον Αχμέτ Εφέντη να επισκεφθεί την Ελλάδα. Όμως ο Αγάς είχε πάει στο Χατζηλίκι (Μέκκα) και είχε γίνει Χατζής. Τώρα πια δεν του πολυάρεσαν οι Ρωμιοί. Και ο λόγος της άρνησης του να έρθει στην Ελλάδα ήταν ότι δεν θα μπορούσε να κάνει εκεί προσευχές και ικεσίες.
Όμως οι παλιοί του γείτονες επίμονα τον καλούσαν κα του έλεγαν – «Έλα εσύ και μεις με μια κανάτα νερό στο χέρι σε κάθε σημείο κάθε στιγμή θα είμαστε κοντά σου. Όποια στιγμή θελήσεις, σε όποιο μέρος θελήσεις θα μπορείς να κάνεις την λατρεία σου».
Έτσι ο Αχμέτ Εφέντης, το 1972 πήγε στην Ελλάδα και επί ενάμιση μήνα φιλοξενήθηκε από τους παλαιούς του γείτονες. Αυτή τη ζεστή φιλοξενία που του έδειξαν οι Ρωμιοί, όταν γύρισε στη Λιβέρα, δεν κουραζόταν να την επαναλαμβάνει.
Όσο περνούσε ο καιρός, οι ομάδες των 3-4 ατόμων που επισκεπτότανε τα μέρη μας άρχισαν να γίνονται 30 – 40 ατόμων.
Την θέση της παλιάς γενιάς όπου γνώριζε ο ένας τον άλλον, την πήρε ως κληρονομιά η νέα γενιά. Μόνο που την θέση των σπιτιών, την πήραν τώρα τα ξενοδοχεία.
Στις αρχές του 2009 μία ομάδα, την πλειοψηφία της οποίας αποτελούσαν Πόντιοι, ήρθε για πρώτη φορά στο χωριό μας για να γιορτάσει τις γιορτές της Πρωτοχρονιάς. Την ομάδα αυτή υποδέχτηκε στο σπίτι του, ο πρόεδρος του χωριού Τουργκούτ, γιός του Αχμέτ Εφέντη. Έγιναν χοροί, παίχτηκαν κεμεντζέδες κι έτσι ο πρόεδρος Τουργκούτ προσέφερε στους Ρωμιούς φιλοξενία που θα ταίριαζε στον πατέρα του.
Ο τοπικός όμως τύπος στην ειδησεογραφία του, ήτανε ανελέητος. Κάτω από τον τίτλο «ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΙ;» σχολίαζαν: Τι είδους τουρισμός είναι αυτός; Ας είμαστε προσεκτικοί. Κάτω από την μάσκα του τουρισμού, κάνουν πολιτιστική προπαγάνδα. Στα χωριά μας μιλάνε την ποντιακή τους γλώσσα και παριστάνουν τους μισσιονάριους. Και στη συνέχεια έγραψαν ένα σωρό ψεύδη και αρνητικά κείμενα.
Στις αρχές του 2010 γιορτάσθηκαν οι ίδιες γιορτές, στο ίδιο χωριό. Αυτή τη φορά όμως την ζεστή ατμόσφαιρα της περυσινής χρονιάς την αντικατέστησε ένας κρύος αέρας.
Με εντολή του Έπαρχου Μάτσκας, ο Πρόεδρος του χωριού δεν έδειξε ενδιαφέρον για τους Έλληνες. Έγιναν οι εκδηλώσεις μέσα σ’ ένα κλίμα ακεφιάς. Ο Αρχηγός της ομάδας, στον οποίο δόθηκε ο λόγος, βρήκε την ευκαιρία να πει ότι δεν ήρθαν εδώ με κάποιον κακό σκοπό.
Μια μερίδα Λιβεραλιωτών, είδε σωστή αυτή την κρύα υποδοχή των Ελλήνων.
Την ίδια χρονιά εμποδίστηκε από  κάποιους ανθρώπους της περιοχής, η επιθυμία Ρωμιών επισκεπτών να κάνουν λειτουργία έξω από το Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Ωστόσο αποσοβήθηκε το γεγονός χωρίς συγκρούσεις.
Οι κρατικές αρχές για πρώτη φορά έδωσαν ειδική άδεια να γίνει λειτουργία στην Παναγία Σουμελά στις 15 Αυγούστου 2010. Όμως εξαιτίας κάποιων φανατικών απ’ το λαό της Τραπεζούντας, η τέλεση της λειτουργίας κινδύνεψε με το αιτιολογικό ότι είναι αντίθετη με το νόμο.
Άκουσα επίσης ότι σε αντίθετη περίπτωση θα προσέφευγαν στις αρμόδιες δικαστικές αρχές. Ωστόσο, στις 15 Αυγούστου 2010 με την συμμετοχή και του Πατριάρχη Βαρθολομαίου έγινε τελικά η λειτουργία στο Μοναστήρι.
Όμως αυτή τη φορά ο τίτλος των εφημερίδων ήταν «ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ». Κι έρχεται έτσι στο μυαλό του καθένα το ερώτημα ποιοι να’ ναι αυτοί που τον τίτλο των εφημερίδων  «ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΙ» του 2009 το μετέτρεψαν σε «ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ» το 2010. Δεν ξέρω αν είναι πιστευτή η απάντηση ότι «ο Λαός της Τραπεζούντας άλλαξε μυαλό».
Αν κοιτάξουμε λίγα χρόνια πίσω θα δούμε ότι στις 6-8 Νοεμβρίου 1998  είχε γίνει  ένα Συμπόσιο στην Τραπεζούντα. Κατά κάποιον ισχυρισμό που κατατέθηκε στο Συμπόσιο, το τελευταίο διάστημα στην περιοχή μας και ιδιαίτερα στην Τραπεζούντα αυξήθηκαν από τα Ελληνικά Κέντρα οι γνωστοί ισχυρισμοί για το Ποντιακό. Τα κέντρα αυτά συνεργαζόμενα με ντόπιους συνεργάτες τους επιχειρούν να επηρεάσουν την Κοινωνία μας, δουλεύοντας κρυφά κάτω από τη μάσκα της Αδελφότητάς των Λαών και του Θρησκευτικού Τουρισμού. Ο ισχυρισμός αυτός δείχνει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι των γραμμάτων μας ερμήνευαν 13 χρόνια πριν το ενδιαφέρον των Ελλήνων για τον Πόντο.
Στις 19.9.1997 με επικεφαλής τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ήρθε στην Τραπεζούντα πλοίο για Συνέδριο σκοπός του οποίου ήταν  η προστασία του Περιβάλλοντος και η Ειρήνη μεταξύ των λαών.
Το Συμπόσιο είχε οργανωθεί υπό την εποπτεία του Τούρκου Μεγαλοεπιχειρηματία Rahmi Koc (Ραχμί Κότς). Ο Κοτς ανεβάζοντας τον  Πατριάρχη σ’ ένα σκάφος πήρε δρόμο για το λιμάνι.
Η άφιξη του πλοίου στο λιμάνι, ερμηνεύθηκε από τον Τραπεζουντιακό Λαό ως περιοδεία για την νομιμοποίηση της Ποντιοσύνης.
Ο τότε Νομάρχης Τραπεζούντας Ισμέτ Γκιουρμπούζ, δεν έδωσε άδεια στους επισκέπτες να βγούνε στη στεριά, διότι μια ομάδα Εθνικιστών είχε κάνει συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο λιμάνι με το αιτιολογικό ότι ο Βαρθολομαίος ήρθε στην Τραπεζούντα για να ιδρύσει Ποντιακό κράτος. Δεν πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που έγινε αυτό το γεγονός. Μόλις 13. Αλλά το σπουδαίο στην υπόθεση ξέρετε ποιο είναι: Ο υπουργός Εσωτερικών παρατήρησε  (επέκρινε) τον Νομάρχη με μυστικό έγγραφο. Εκείνο το έγγραφο, αν δεν το έβλεπα με τα μάτια μου, δεν θα το πίστευα.
Και έτσι ο υπουργός Εσωτερικών αυτής της χώρας κατηγόρησε επίσημα το Συμπόσιο το οποίο διοργάνωσε ένας από τους πιο σπουδαίους (Τούρκους) επιχειρηματίες ότι ανέπτυσσε Ελληνο – ποντιακές δραστηριότητες. Και με αυτό το σκεπτικό απαγόρευσε την αποβίβαση του Πατριάρχη στην Τραπεζούντα.
Τι να κάνει ο Νομάρχης, γνωρίζοντας πολύ καλά τις τακτικές αυτού του Κράτους, οργάνωσε αμέσως μια ομάδα εθνικιστών, ξαμόλησε την οργανωμένη μάζα στο λιμάνι και αυτοί που ήρθαν στην Τραπεζούντα στο Συμπόσιο για το περιβάλλον, επέστρεψαν άπραγοι πίσω.
Εκείνος λοιπόν, ο Πατριάρχης που δεν του επετράπη να πατήσει το πόδι του στην Τραπεζούντα εκείνες τις μέρες, σήμερα έκανε λειτουργία στην Παναγία Σουμελά. Και όχι μόνο, αλλά το βράδυ προσκεκλημένος από τον Πρόεδρο του Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, μαζί με τον Νομάρχη έφαγαν όλοι μαζί στο θρησκευτικό δείπνο (λεγόμενο iftar).
Ο ύποπτος Πατριάρχης προ 13ετίας, σήμερα έγινε τιμώμενος φιλοξενούμενος. Και επανέρχεται το ερώτημα στο μυαλό του ανθρώπου. «ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΙΟΙ ΑΛΛΑΞΑΝ ΚΕΦΑΛΙ (ΜΥΑΛΑ;). Δεν φαίνεται πιστευτή αυτή η άποψη. Η αλήθεια είναι η εξής. Αυτοί που κοιτάζουν με καχυποψία τις επισκέψεις των Ελλήνων είναι αυτοί που κατέχονται από εθνικιστικά οράματα.
Πρέπει οι πολίτες να χωνέψουν ότι πρέπει να δουν τα πράγματα όπως τα βλέπουν  οι κρατικοί αρμόδιοι.
Στο ιστορικό Συμπόσιο της 6 – 8 Νοεμβρίου 1998 που έγινε στην Τραπεζούντα, ο καθηγητής Μουσταφά Καφαλί, είπε για την Παναγία Σουμελά.
«Όταν λέμε Τραπεζούντα, αμέσως έρχονται στο μυαλό μας οι ταμπέλες (πινακίδες) της Παναγίας Σουμελά. Εμένα όμως αυτό που μου θυμίζει την Τραπεζούντα, δεν είναι η Παναγία Σουμελά. Είναι ο Σουλτάνος ο Πολιορκητής, είναι ο Σουλτάνος Γιαβούζ Σελίμ. Είναι ο μεγαλοπρεπής Ηγεμόνας Σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Νομομαθής, όλοι αυτοί που ζήσανε κατά δω. Επ’ ευκαιρία του Σουλτάνου Γιαβούζ Σελίμ, θυμάμαι τη μητέρα του Γκιουλμπαχάρ Χατούν (Σημείωση δική μου: Η Δέσποινα Μαρία από την Λιβερά είναι μητέρα του Γιαβούζ και Ελληνίδα στο γένος).
Στην σελίδα 85 του βιβλίου «Μαγιάροι Τουρανοί» αναγράφεται ότι οι Τουρανοί και επομένως οι Τούρκοι του Αττίλα και του Τζέγκινς Χαν κατέκτησαν απέραντες ακάλυπτες εκτάσεις. Ποτέ δεν έχτισαν μια πόλη και για τον λόγο αυτό, ο Αττίλας και ο Τζέγκινς Χαν εξαφανίστηκαν όπως η σκόνη από τα πέταλα των αλόγων τους.
Οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο αναθυμούνται μόνο τα ιστορικά έργα. Ούτε ο Πολιορκητής, ούτε ο Γιαβούζ άφησαν στην Τραπεζούντα κάποιο μόνιμο έργο. Ακόμη και η ημερομηνία κατακτήσεως της Τραπεζούντας από τον Πολιορκητή καθώς και το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Γιαβούζ, έγιναν θέματα για συζήτηση.
Αν και δεν έχουμε σίγουρες πληροφορίες για τις ρίζες και την ταυτότητα της μητέρας του Γιαβούζ, ωστόσο πέρα από το Τζαμί και το Μαυσωλείο της Γκιουλμπαχάρ (Μαρίας) δεν φαίνεται κάποιο άλλο έργο στην Τραπεζούντα.
Όμως η Παναγία Σουμελά που στολίζεται συνεχώς με θρύλους, μέρα με τη μέρα κερδίζει και μεγαλύτερη φήμη.
Και βέβαια όταν λες Τραπεζούντα, το πρώτο που έρχεται στο μυαλό σου είναι φυσικό να είναι η Παναγία Σουμελά.

2 Σεπτεμβρίου 2010
ILYAS KARAGÖZ