Η Ειρεσιώνη ήταν ένα κλαδί ελιάς, στολισμένο με λευκές και κόκκινες κλωστές. Οι κόκκινες συμβόλιζαν το αίμα των ανθρώπων και οι λεύκες το αίμα των θεών. Σ αυτό κρεμούσαν τους πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς όπως σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα. Ήταν ένας τρόπος να ευχαριστήσουν τον θεό Απόλλωνα και τις Ώρες για τη γονιμότητα του έτους που τελείωνε αλλά και παρακαλούσαν ώστε η επόμενη χρονιά να είναι εξίσου παραγωγική. Σύμφωνα με την παράδοση, όταν ο Θησέας ξεκίνησε για την Κρήτη για να σκοτώσει τον Μινώταυρο, σταμάτησε καθ’ οδόν στη Δήλο και έκανε θυσία στον Απόλλωνα, λέγοντας ότι σε περίπτωση που κερδίσει τη μάχη με τον Μινώταυρο θα του πρόσφερε στολισμένα κλαδιά ελιάς για να τον ευχαριστήσει. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του από Θησέας εκπλήρωσε την υπόσχεσή του με αυτό το θεσμό.

Την έβδομη ημέρα του μήνα Πυανεψίωνα τα παιδιά κρατώντας τις ειρεσιώνες τους γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τα κάλαντα. Όταν επέστρεφαν στο σπίτι τους τοποθετούσαν την ειρησιώνη  έξω από την πόρτα και την άφηναν εκεί μέχρι τον επόμενο χρόνο που έφερναν την καινούρια οπότε και είχαν την παλιά.

Στα χρόνια της ρωμαϊκής κατάκτησης το έθιμο το δανείστηκαν οι Ρωμαίοι. Μάλιστα το επέκτειναν βάζοντας το βράδυ στα κλαδιά της ελιάς αναμμένα φαναράκια. Στα βυζαντινά χρόνια το έθιμο ξεχάστηκε. Περιηγητές και Έλληνες ταξιδιώτες μετέφεραν το έθιμο στους λαούς της βόρειας Ευρώπης οι οποίοι μη έχοντας να στολίσουν ελαιόδενδρα στόλιζαν κλαδιά από δέντρα της περιοχής τους όπως τα έλατα.

Μετά την επανάσταση του 1821 το χριστουγεννιάτικο έλατο επιστρέφει σαν αντιδάνειο στη χώρα μας από τον Όθωνα ο οποίος το 1833 στο Ναύπλιο στολίζει το πρώτο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Η καταγωγή του όμως είναι ελληνική.

Στις μέρες μας το έθιμο υπάρχει αυτούσιο στους θρακιώτες όπου οι καλαντιστές τα Χριστούγεννα στολίζουν κλαδιά ελιάς ή κρανιάς με άσπρες και κόκκινες κλωστές. Με αυτά αγγίζουν τους οικοδεσπότες λέγοντας τα θρακιώτικα κάλαντα.

Σούρβα, σούρβα, γίρο κουρμί

 Γίρο κουρμί, γίρο σταυρί σαν ασήμι,

Σαν κρανιά κι του χρον’ ουλ γιροί

Ουλ γιροί, καλόκαδοι.

Τα αρχαία κάλαντα του Ομήρου

"Δῶμα προσετραπόμεσθ΄ ἀνδρὸς μέγα δυναμένοιο, ὃς μέγα μὲν δύναται, μέγα δὲ βρέμει, ὄλβιος αἰεί. Αὐταὶ ἀνακλίνεσθε θύραι. πλοῦτος γὰρ ἔσεισι πολλός, σὺν πλούτῳ δὲ καὶ εὐφροσύνη τεθαλυῖα, 5 εἰρήνη τ᾽ ἀγαθή. ὅσα δ᾽ ἄγγεα, μεστὰ μὲν εἴη, κυρβέη δ᾽ αἰεὶ κατὰ καρδόπου ἕρποι μᾶζα, τοῦ παιδὸς δὲ γυνὴ κατὰ διφράδα βήσεται ὕμμιν, ἡμίονοι δ᾽ ἄξουσι κραταίποδες ἐς τόδε δῶμα, αὐτὴ δ᾽ ἱστὸν ὑφαίνοι ἐπ΄ ἠλέκτρῳ βεβαυῖα.

10 νεῦμαί τοι νεῦμαι ἐνιαύσιος ὥστε χελιδὼν ἕστηκ᾽ ἐν προθύροις . εἰ μέν τι δώσεις. εἰ δὲ μή, οὐχ ἑστήξομεν˙ οὐ γὰρ συνοικήσοντες ἐνθάδ᾽ ἤλθομεν".

Η μετάφραση στα νέα Ελληνικά είναι του Χ. Κριτζά.

Στ’ αρχοντικό εμπήκαμε μεγάλου νοικοκύρη, με λόγο που έχει πέραση και με αγαθά περίσσια.

Ανοίξτε πόρτες διάπλατα να μπουν μεγάλα πλούτη,  μαζί και η θαλερή χαρά κι βλογημένη Ειρήνη.

Γιομάτοι να ν’ οι πίθοι σας, πολλά τα ζυμωτά σας, κι ο κριθαρένιος ο χυλός με το πολύ σουσάμι.

Νύφη για το μοναχογιό να κάτσει τραγουδώντας στ’ αμάξι που το σέρνουνε τα δυνατά μουλάρια, να ρθει σ’ αυτό το σπιτικό, να υφαίνει τα προικιά της.

Κάθε χρονιά θε να ‘ρχομαι κι εγώ σαν χελιδόνι.

Μα φέρε γρήγορα λοιπόν ότι είναι να μας δώσεις γιατί αλλιώς θα φύγουμε δεν θα ξημερωθούμε!

Ας ανοίξουμε λοιπόν όλοι μας διάπλατα τις πόρτες μας στα παιδιά που θα έρθουν στο σπιτικό μας να μας πουν τα κάλαντα.

Καλά Χριστούγεννα

ειρηνική και δημιουργική χρονιά σε όλους.