Ευρισκόμενη δε στη δίνη -λόγω της φύσης της– των βαθιών ανακατατάξεων των πολυπολιτισμικών κοινωνιών έγινε αντικείμενο πλείστων, ταχύτατων αλλαγών που τείνουν ν’ αλλοιώσουν εντελώς το χαρακτήρα της και οδηγούν σε πλήρη σύγχυση τους ήδη πτυχιούχους Θεολόγους, των οποίων το μέλλον το επαγγελματικό είναι αβέβαιο, καθώς ελαχιστότατοι προσλαμβάνονται για να διδάξουν το μάθημα των θρησκευτικών, του οποίου η τεράστια σημασία στη διαπαιδαγώγηση ψυχών είναι δυστυχώς υποτιμημένη στην ελληνική κοινωνία.
Τι συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα; Ποιο είναι το επιστητό της; Ποιος ο ρόλος και η προσφορά της στην κοινωνία, τον άνθρωπο; Στοιχεία τα οποία αν πράγματι γίνουν κατανοητά, μπορούν ν’ αναδείξουν τη μεγάλη αξία των Θεολογικών Σπουδών και τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει στην κοινωνία και τη δομή της προσωπικότητας του ατόμου.
Η Θεολογία κατ’ αρχάς ανήκει στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Οι επιστήμες αυτές έχουν σαν στόχο τη μόρφωση και τη μορφοποίηση της κοινωνίας, με αφετηρία και τέρμα τον ίδιο τον άνθρωπο και τον τρόπο που αυτός αλληλοεπιδρά μέσα στην κοινωνία.
Στόχος λοιπόν αποκλειστικός και αποδέκτης της Θεολογίας είναι ο ίδιος ο άνθρωπος καθώς σύνθετη από τις λέξεις Θεός και Λόγος η Θεολογία είναι η επιστήμη «περί Θεού και Θείων πραγμάτων», διαπραγματευόμενη την ύπαρξη, τη φύση και τις ιδιότητες του Θεού, την εξέλιξη και τις μορφές συνάντησης ανάμεσα στον ανθρώπινο λόγο και τα γενεσιουργά γεγονότα του Χριστιανισμού, τη σχέση του με τα νεότερα φιλοσοφικά ρεύματα, τις επιστήμες, τις τέχνες, άλλων μορφών Χριστιανισμού, τη σχέση του επίσης με άλλες θρησκείες, με άλλες εκφάνσεις του θρησκευτικού φαινομένου, που τελικά επηρεάζει μεγάλες ανθρώπινες ομάδες, καθορίζοντας και τον τρόπο ζωής τους, που είναι πολιτισμός.
Οι θρησκείες άλλωστε αποτελούν πολιτισμικά μεγέθη, τα οποία αλληλοτροφοδοτούνται ενταγμένα σε ποικίλα πολιτισμικά μεγέθη, προβάλλοντας συνεχώς τις ιδέες της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και της αδελφοσύνης.
Έτσι η Θεολογία καλεί μέσα από τη διδακτέα ύλη της τον Χριστιανισμό, βασικό συστατικό του δυτικού πολιτισμού να δια λεχθεί δημιουργικά με την πολιτιστική και θρησκευτική ποικιλομορφία του σύγχρονου κόσμου, πράγμα που δημιουργεί στο διδασκόμενο έναν ανοιχτότατο ορίζοντα ερμηνείας του σημερινού κόσμου.
Από τη δομή και τη φύση της λοιπόν η συνεισφορά της στον πολιτισμό και τον άνθρωπο είναι μεγίστη. Όντας δε μια ιστορικοφιλολογική επιστήμη δεν μένει στα δικά της ερευνητικά πλαίσια αλλά τα διευρύνει συνεχώς και εντάσσει δημιουργικά στον κύκλο των δικών της ενδιαφερόντων και στοιχεία άλλων επιστημών με τις οποίες διαλέγεται όπως είναι η φιλοσοφία η ηθική η κοινωνιολογία η ψυχολογία και άλλες επιστήμες.
Υπάρχει μια τεράστια ποικιλία διδασκομένων μαθημάτων στη Θεολογία ίσως είναι από τις σχολές με τον περισσότερο αριθμό συνολικών μαθημάτων στο πρόγραμμά της που περιλαμβάνει από αρχαία ελληνικά, Βυζαντινή Αρχαιολογία μέχρι τέχνη, μαθήματα Θεολογίας -κινηματογράφου, μελέτη Ελληνικής -Λατινικής Πατρολογίας, που ειδικά από αυτά τα τελευταία βγαίνουν απίστευτα αποφθέγματα ζωής, βγαίνει η Θεολογία του προσώπου, όπως την εξέφρασαν οι Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας που κομίζει έναν βαθύτερο λόγο για την ετερότητα που αφορά τη σημερινή πολυπολιτισμική κοινωνία μας και μπορεί να νοηματοδοτήσει και να εμπνεύσει διαλεκτικά ολόκληρο το σύγχρονο πολιτισμό. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μίλησαν για θέματα που είναι ευρύτερα κοινωνικά, από τα οποία μπορεί να βοηθηθεί κάποιος ακόμα και αν δεν έχει σχέση με την Ορθόδοξη πίστη. Όλα τους τα κείμενα μπορούν να αποτελούν στοιχεία διαπαιδαγώγησης όλων των μελών της κοινωνίας.
Από κάθε μάθημα της Θεολογίας αντλούνται αξίες διαχρονικές, αιώνιες που μπορούν να προσφέρουν τα μέγιστα στην καλυτέρευση της κοινωνίας, αρκεί βέβαια ν’ αξιοποιηθούν και να παρουσιαστούν σωστά από τους διδάσκοντες:
- Μέσα από την μελέτη των Αγίων, στο μάθημα της Αγιολογίας καταλαβαίνουμε τον παιδαγωγικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι Άγιοι στην κοινωνία και τον πολιτισμό, όπως η μελέτη του βίου του Αγίου Δημητρίου που πέρα από Στρατιωτικός Άγιος είναι ο Άγιος του πολιτισμού και της παιδείας καθώς εκπαίδευε τους νέους στην ομορφιά της Ορθόδοξης πίστης.
- Στον τομέα των μαθημάτων Ηθικής και κοινωνιολογίας γίνεται σπουδή ζητημάτων ηθικής, και ειδικότερα Χριστιανικής Ηθικής. Διερευνώνται κοινωνικά ζητήματα καυτά βιοηθικής καθώς και περιβαλλοντικών ζητημάτων που απασχολούν πολύ το σύγχρονο άνθρωπο και του δίνουν λύσεις και ορθότατες κατευθυντήριες γραμμές.
- Στα μαθήματα της Βυζαντινής Αρχαιολογίας μεταλαμπαδεύεται στους φοιτητές και κατ’ επέκταση στην κοινωνία όλη η σημαντικότητα του μνημειακού πολιτισμού που η γνώση της ιστορίας τους είναι το πολυτιμότερο στοιχείο της ταυτότητας μας και που πρέπει με σεβασμό να παραδοθεί στην επόμενη γενιά.
- Μέσα από τα μαθήματα του διαθρησκειακού διαλόγου δηλαδή γνωριμία και συνάντηση με άλλες ομολογίες και άλλα θρησκεύματα εξαλείφονται έννοιες όπως ο ρατσισμός, η μη αποδοχή της διαφορετικότητας, τονίζεται η έννοια της πίστης που κατανοεί κάποιος ότι είναι ένα στοιχείο πανανθρώπινο ανεξάρτητα από το πως πραγματώνεται πρακτικά από τον καθένα. Κατ’ επέκταση εξαίρεται η πίστη στη ζωή, στις αξίες, στον Άνθρωπο.
Ο θεολόγος καλείται να διδάξει κάτι το οποίο δεν είναι απαρχαιωμένο και νεκρό αλλά κάτι ζωντανό, μεταβαλλόμενο συνεχώς που μπορεί ν’ αλλάξει τη ζωή των διδασκομένων προς το καλύτερο να ενισχύσει την πίστη τους σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής καθώς και τη θρησκευτική πίστη γιατί και αυτήν μελετάει η Θεολογία σαν επιστήμη την πρακτική και εμπειρία της αλλά δίνοντας στο άτομο την απόλυτη γνώση και ελευθερία για να επιλέξει αυτό που του ταιριάζει.
Όσο ο ανθρωπισμός θα συνεχίσει να είναι ποθούμενο και κατεύθυνση ουσιαστικής ζωής η Επιστήμη της Θεολογίας έκανε, κάνει και θα κάνει τα πάντα για να τον ενισχύει.