από το χείριστο, τον χαμό προσώπων και τους διασωληνωμένους, το αμέσως επόμενο κακό: την κατάρρευση της οικονομίας, μέχρι το λιγότερο κακό, αλλά όχι άνευ σημαντικής αξίας: τη θλίψη από την απουσία της αγκαλιάς, την απώλεια επίσης της δια ζώσης επαφής, τα οποία ό,τι και να γίνει είναι αναντικατάστατα.
Η λέξη που καθόριζε την προ-πανδημίας εποχή, είναι η λέξη «δεδομένα». Όλα μας τα πριν-ακόμα και η εύθραυστη υγεία, η αβέβαιη εργασία, οι δραστηριότητές μας, η ψυχαγωγία φαντάζουν σαν να ήταν δεδομένα. Τώρα, νοιώθει κάποιος ότι τίποτε, μα απολύτως τίποτε δεν μπορεί να είναι πια αυτονόητο.
Βιώνουμε μια νέα πραγματικότητα: το φίμωτρο, η μάσκα μας στερεί το χαμόγελο στα χείλη και μπήκε η καινοφανής για τα γλωσσικά δεδομένα μας «καραντίνα» στη ζωή μας. Ευτυχώς η λέξη είναι ξενική και δεν πολυεισπράττουμε την αποπνικτικότητά της. Προέρχεται από την ενετική παραλλαγή της ιταλικής φράσης quaranta giorni (σαράντα μέρες), οι οποίες αναφέρονται στην υποχρεωτική περίοδο απομόνωσης των πλοίων και του πληρώματος κατά την επιδημία της Μαύρης Πανώλης, των ετών 1348-1353, από τις πλέον καταστροφικές στην παγκόσμια ιστορία.
Αλλά και η δική μας πανδημία δεν πάει πίσω και όχι μόνο σωματικά: σύμφωνα με τον Dr Andrian James ,Πρόεδρο του Βασιλικού Κολεγίου Ψυχιατρικής της Βρετανίας, η πανδημία αυτή αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την ψυχική υγεία, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Μαστίζουν η κατάθλιψη από τον εγκλεισμό (ίσως να άρεσε περισσότερο η λέξη στον κ.Μπαμπινιώτη) και ο ιδεοψυχαναγκασμός από την επιβεβλημένη εκ των συνθηκών τακτική τήρηση κανόνων υγιεινής με τα κέντρα και τους φορείς ψυχικής υποστήριξης να εργάζονται πυρετωδώς, μέρα-νύχτα.
Μήπως όμως πρέπει να ωριμάσει μέσα μας η ώρα να δούμε τα πράγματα διαφορετικά;
Ο Αμερικανός Πρόεδρος Theodore Roosevelt (1858-1919) είπε κάτι πολύ σοφό, που μπορούμε ν ’αξιοποιήσουμε σε βάθος: «κάνε ό,τι μπορείς, με ό,τι έχεις, όπου και αν βρίσκεσαι».
Ας σταθούμε θετικά λοιπόν σ’ ό,τι αφορά την κατάσταση αυτή, εντοπίζοντας κάποια καλά που έφερε η καραντίνα, ενεργοποιώντας έτσι την παραγωγή θετικών σκέψεων στο μυαλό μας, που θα μας χρειαστούν για να επιβιώσουμε χωρίς σοβαρές συνέπειες στην καινούργια κατάσταση, που δεν γνωρίζουμε πόσο χρόνο θα διαρκέσει:
- η επιδημία κατόρθωσε να διαπαιδαγωγήσει, να εξαγνίσει, ν’ ανυψώσει βαθμίδες πολλές, τον τρόπο που βλέπουμε πια ο ένας τον άλλον, τον πλησίον μας, τον συνοδοιπόρο μας.
Μέσα από την υποχρεωτική έλλειψη του άλλου, αντιληφθήκαμε για πάντα την αξία της αγκαλιάς η οποία είναι θεραπεία πρώτιστη για το άγχος, το φόβο, ενώ προστατεύει και από ασθένειες και σωματικές, σύμφωνα με έρευνες.
Αντιληφθήκαμε επίσης την αξία της επικοινωνίας με πρόσωπα που αγαπάμε και τα θέλουμε στη ζωή μας. Τα τηλεφωνήματα και τα μηνύματα μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης διαφόρων μορφών αποτελούν πια κυρίαρχο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και δηλώνουν πέρα από την έλλειψη της δια ζώσης επαφής, την απόφασή μας να τα χρησιμοποιούμε για την προς όφελός μας συχνή επικοινωνία.
Επίσης η χρήση της κάμερας, ως εφαρμογή-υπηρεσία τηλεδιάσκεψης, που έχει μπει για τα καλά στις ζωές των περισσότερων
- πέρα από την τηλεργασία, που επιτρέπει σε κάποιον να εργάζεται από το σπίτι χωρίς να μπει στην ψυχοφθόρα διαδικασία της μετακίνησης και των εξόδων ή να εργαστούν άνθρωποι -όπως μητέρες-οι οποίοι δεν είχαν τη δυνατότητα λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων να εργαστούν
- το να παρακολουθεί κανείς κάθε είδους πνευματικές, πολιτιστικές ψυχαγωγικές δραστηριότητες, όπως ομιλίες, ημερίδες βιβλιοπαρουσιάσεις, θεατρικές παραστάσεις, οι οποίες επειδή λάμβαναν χώρο σε μεγάλα αστικά κέντρα ήταν αδύνατο για την επαρχία να τα παρακολουθεί
- δίνει επίσης και σε ατομικό επίπεδο τη μεγάλη δυνατότητα να επικοινωνούμε ζωντανά με πρόσωπα που κατοικούν στην άκρη της γης και σε καμία άλλη περίπτωση δε θα είχαμε ζωντανή επικοινωνία μαζί τους
Τα θετικά δε στοιχεία της καραντίνας για την εντός του οίκου ζωής μας είναι άπειρα:
- πρώτα βοηθάει να έρθουν σε επαφή και να διαθέσουν πολύ περισσότερο χρόνο ο ένας στον άλλο τα μέλη της οικογένειας, τα οποία λόγω του ξέφρενου ρυθμού ζωής και των εξωτερικών υποχρεώσεων δεν είχαν ούτε καν ελάχιστο χρόνο να βρεθούν .Το επιχείρημα ότι η καραντίνα διέλυσε σπιτικά δεν ευσταθεί, καθώς πάντα γκρεμίζει εύκολα το ετοιμόρροπο
- να μειωθούν τα οικογενειακά έξοδα και βάρη λόγω παύσης της μετακίνησης και εξόδων για ψυχαγωγία
- να επινοηθούν και να καλλιεργηθούν πιθανά κάποιες όμορφες συνήθειες, όπως το διάβασμα, το άκουσμα μουσικής ή η ασχολία με πνευματικά παιχνίδια ομαδικά, που προάγουν και το πνεύμα και το επίπεδο συνεργασίας
- να οργανωθεί πολύ καλύτερα το διατροφικό πρόγραμμα καθώς δεν βρίσκεται κάποιος πολύ χρόνο έξω από το σπίτι και έτσι δεν παραλείπονται γεύματα.
- χάρη στον κωδικό 6 στην πολιτική προστασία αυξήθηκε εντυπωσιακά η σωματική δραστηριότητα, απαραίτητη εντελώς προϋπόθεση για την υγεία.
Σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει πρόθεση να υμνηθεί αυτός ο καινούργιος τρόπος ζωής. Αλλά από τη στιγμή που υποχρεωτικά πρέπει να τον υποστούμε ας προσπαθήσουμε να καλλιεργήσουμε και ν’ αξιοποιήσουμε εποικοδομητικά για τη ζωή μας όλα τα οφέλη του.