Οι πολίτες έχουν ατομική ευθύνη για τις πολιτικές επιλογές τους και για τις συνέπειες που οι επιλογές τους προκαλούν στην κοινωνία.
Όταν ένα κόμμα προτείνει κάποιον υποψήφιο για μια δημόσια θέση, θεωρητικά εγγυάται για την ικανότητα και την ποιότητα του ατόμου που επιλέγει. Υπό αυτήν την έννοια το κόμμα δεν είναι άμοιρο ευθυνών για τον τρόπο που πολιτεύονται οι επιλεγμένοι από αυτό υποψήφιοι. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τους πολίτες. Ψηφίζοντας για κάποιο κόμμα ή για κάποιον υποψήφιο, γίνονται συνυπεύθυνοι για την πολιτική δράση αυτού που επιλέγουν. Ακόμη και όσοι (αηδιασμένοι από την ανηθικότητα της πολιτικής) απέχουν από την εκλογική διαδικασία έχουν και αυτοί ευθύνη, διότι με την απουσία τους επιτρέπουν στους άλλους ψηφοφόρους να επιβάλλουν τις δικές τους (καλές ή κακές) επιλογές.
Στις τοπικές εκλογές οι πολίτες συνήθως ψηφίζουν με κριτήρια συναισθηματικά. Διαλέγουν τον συγγενή, τον κουμπάρο, τον γείτονα, τον φίλο ή τον συνάδελφο στην δουλειά. Αρκετοί είναι και εκείνοι που περιμένουν από άλλους να υπαγορεύσουν στο ‘’κοπάδι’’ τον υποψήφιο τις δικής του επιλογής. Αυτοί έχουν εκχωρήσει το εκλογικό τους δικαίωμα σε ένα είδος ‘’τσέλιγκα’’ που περιφέρεται με μια ‘’προίκα’’ μερικών δεκάδων ή εκατοντάδων ψήφων και επηρεάζει το εκλογικό αποτέλεσμα. Κάποιοι άλλοι ψηφίζουν με ιδιοτέλεια, με μοναδικό κριτήριο το προσωπικό οικονομικό τους όφελος.
Το συναίσθημα και το συμφέρον αποτελούν λανθασμένα κριτήρια επιλογής καθώς δεν προστατεύουν την πολιτεία ούτε από τους ανίκανους ούτε από τους φαύλους. Ο δε περιφερόμενος ‘’τσέλιγκας’’ που αναφέραμε αποτελεί εκπόρνευση της λαϊκής ετυμηγορίας.
Τα μοναδικά κριτήρια επιλογής θα έπρεπε να είναι η ποιότητα του υποψηφίου και το σχέδιο που έχει για τον τόπο. Στα μικρά μέρη σαν το Κιλκίς έχουμε το προνόμιο λίγο-πολύ όλοι να γνωριζόμαστε. Γνωρίζουμε ποιος είναι οκνηρός και ποιος εργατικός. Ποιος είναι πετυχημένος επαγγελματίας και ποιος δεν στεριώνει σε καμία εργασία. Ποιος είναι αξιοπρεπής στην κοινωνική του ζωή και ποιός είναι αξιοθρήνητος. Ποιος ζει και εργάζεται στο φως της ημέρας και ποιός κινείται με τους κανόνες της νύχτας. Ποιος ‘’λαδώνει’’ και ποιος ‘’λαδώνεται’’. Για τους παλαιοτέρους στην πολιτική υπάρχει και το κριτήριο του προτέρου εντίμου (ή μη εντίμου) πολιτικού βίου. Επομένως η επιλογή την ώρα της κάλπης φαίνεται σχετικά εύκολη. Για το καλό του τόπου, δηλαδή το καλό των πολλών και την προστασία του δημοσίου ταμείου. Τα ακαδημαϊκά προσόντα είναι ένα χρήσιμο αλλά όχι απαραίτητο κριτήριο επιλογής. Μεγαλύτερη σημασία έχει η διάθεση και η ικανότητα του υποψηφίου να προσφέρει έργο.
Ένα τελευταίο αλλά εξ’ ίσου σημαντικό κριτήριο θα έπρεπε να είναι η εντοπιότητα. Μόνο ο ντόπιος υποψήφιος γνωρίζει τα τοπικά προβλήματα, καθότι ζει μέσα σε αυτά. Η ζωή η δική του και της οικογενείας του επηρεάζονται άμεσα από τα τοπικά προβλήματα. Και το κυριότερο, ο ίδιος και η οικογένεια του θα ωφεληθεί ή θα ζημιώσει ανάλογα με τον τρόπο επιλύσεως των προβλημάτων. Αντιθέτως αυτός που ζει και εργάζεται σε μια άλλη περιοχή ή μία άλλη πόλη, που εμφανίζεται στον τόπο μας μόνο στις εκλογικές αναμετρήσεις, ως αλεξιπτωτιστής, δεν γνωρίζει τα τοπικά προβλήματα και κυρίως δεν τον αφορά η σωστή επίλυση των προβλημάτων διότι δεν πρόκειται ποτέ να υποστεί, η οικογένεια του, τις συνέπειες των όποιων λανθασμένων ή επιπόλαιων ενεργειών του.
Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση ακούμε και διαβάζουμε για κάποιο σχέδιο που κάθε υποψήφιος πολιτικός έχει για τον τόπο. Ασαφώς το ονομάζουν Όραμα. Στο τέλος της τετραετίας συνήθως ανακαλύπτουμε την απουσία πραγματικού προγράμματος άρα και την απουσία οποιουδήποτε Οράματος. Το καταλάβαμε, απλούς διαχειριστές της τοπικής εξουσίας ψηφίζουμε, που μας κοροϊδεύουν, με πρόχειρα γραμμένα προγράμματα, για να κερδίσουν την ψήφο μας. Τα Οράματα είναι η ‘’στάχτη’’ για τα μάτια των ρομαντικών ψηφοφόρων. Εάν ρωτήσετε ένα Κιλκισιώτη, που δεν παρακολουθεί τα πολιτικά τεκταινόμενα στον Δήμο, ποια είναι κατά την γνώμη του τα τρία σημαντικότερα γεγονότα –έργα –δράσεις της Δημοτικής αρχής, δεν θα ξέρει να σας απαντήσει και θα σας κοιτάζει μάλλον με απορία για την ερώτηση που του κάνατε. Για την δε Περιφέρεια πιθανότατα να αγνοούν την ύπαρξη της. Ακόμη και το όνομα του Περιφερειάρχη είναι αμφίβολο εάν το γνωρίζουν.
Οι πολίτες είναι κουρασμένοι και απογοητευμένοι από τους πολιτικούς. Οι πολιτικοί με τον φανατισμό που σπέρνουν, με τα μεγάλα λόγια (άνευ περιεχομένου) που εκστομίζουν και τις παχυλές ψευδείς υποσχέσεις που αναιδώς μοιράζουν, έχουν γίνει αναξιόπιστοι. Δεν τους εμπιστεύονται πλέον ούτε οι τυφλοί οπαδοί τους.
Οι καιροί όμως αλλάζουν. Εάν οι νέοι υποψήφιοι θέλουν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών, θα πρέπει να δεσμευτούν δηλαδή θα πρέπει να γίνουν ακριβείς. Θα πρέπει να μας περιγράψουν με ακρίβεια ποιά θεωρούν ως μεγάλα προβλήματα του Δήμου/Περιφέρειας και ποιά προβλήματα διαβαθμίζουν ως επείγοντα που χρειάζονται άμεση επίλυση. Να μας προσδιορίσουν ποιοί είναι οι στόχοι και ποιές οι προτεραιότητες της θητείας τους. Να μας περιγράψουν με ακρίβεια με ποιά μέσα θα το πετύχουν. Με τι χρήματα και σε πόσο χρόνο θα ολοκληρώσουν αυτό που υπόσχονται. Και κυρίως να λογοδοτούν κάθε χρόνο για το εάν τηρήθηκαν τα αρχικά χρονοδιαγράμματα. Επίσης όσοι σύμβουλοι συστρατεύονται γύρω από τον υποψήφιο Δήμαρχο/Περιφερειάρχη θα πρέπει πρώτα να λύσουν τα επαγγελματικά τους προβλήματα και μετά να κατεβούν στον στίβο της πολιτικής. Ποιος μπορεί να ισχυρισθεί με πειστικότητα ότι μπορεί να λύσει τα προβλήματα μερικών χιλιάδων κατοίκων όταν δεν είναι ικανός να λύσει πρώτα τα δικά του; Ποιος θα πείσει τους πολίτες ότι δεν θα απλώσει το χέρι στο ταμείο εάν δεν έχει πρώτα επιλύσει τα οικονομικά του αδιέξοδα;
Οι Κιλκισιώτες αποδείξαμε, με την αδράνεια που μας χαρακτηρίζει, ότι είμαστε πολίτες χαμηλών απαιτήσεων και μικρών προσδοκιών. Είμαστε μια μικρή κοινωνία σε παραίτηση. Συμβιβασθήκαμε με την καθημερινή μιζέρια. Με την θέα των σκουπιδιών, την δυσκολία να περπατάμε στα πεζοδρόμια, την απουσία διαβάσεων για τους πεζούς, τα δαγκώματα των σκύλων, την παράνομη χρήση τσιγάρου σε κλειστούς χώρους, την καταθλιπτική εικόνα/κοροϊδία του τσιμεντόκηπου. Εάν κάποιος από τους υποψηφίους έχει κάτι καλύτερο να προτείνει ας δεσμευθεί δημοσίως για τις υποσχέσεις του. Με ακριβή χρονοδιαγράμματα. Διαφορετικά σε τέσσερα χρόνια θα επαναλαμβάνουμε πάλι τα ίδια και τα ίδια, άσχετα με το ποιόν θα βγάλει η κάλπη νικητή.