Ένας μεγάλος αριθμός ονομάτων αναφέρεται στις πόλεις καταγωγής των προσφύγων, στους εκεί τοπικούς αγίους και σε προσωπικότητες που διακρίθηκαν για την εθνική τους δράση, διαθέτοντας τη ζωή ή και την περιουσία τους για να κρατηθεί ζωντανός ο ελληνισμός της διασποράς. Για τους πρόσφυγες, αυτές οι ονομασίες των δρόμων και των πλατειών συνέβαλλε στην αναβίωση ενός παρελθόντος που βίαια είχε καταργηθεί. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση εντάσσονταν η αίτηση της προσφυγικής ομάδας των Στενημαχιτών που συζητήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 1929: «ο πρόεδρος υποβάλλει υπό την κρίσιν του συμβουλίου μίαν αίτησιν των εκ Μεσημβρίας της Βουλγαρίας προσφύγων περί ονομασίας της οδού ΝΕΑΣ ΑΓΟΡΑΣ εις οδόν ΜΕΣΗΜΒΡΙΑΣ και σχεδιάγραμμα του συνοικισμού Στενημαχιτών μετά των ονομασιών των οδών καταρτισθέν υπό της προσφυγικής ομάδος των Στενημαχιτών. Στη συνέχεια, στις 19 Οκτωβρίου 1929 το συμβούλιο εγκρίνει εκ των προτεινομένων ονομασιών επί των οδών του σχεδίου συνοικισμού Στενημαχιτών τας κάτωθι ονομασίας: ΑΜΠΕΛΗΝΟΣ, ΒΛΑΣΙΟΥ ΣΚΟΡΔΕΛΗ, ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΗ, ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ, ΜΑΡΑΣΛΗ, ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ, Ι. ΚΟΝΤΟΥ, ΤΖΑΒΕΛΛΑ, ΒΟΥΛΓΑΡΟΚΤΟΝΟΥ, ΜΙΧΑΗΛ ΓΚΑΝΙΟΓΛΟΥ. Από τις παραπάνω η ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ μετονομάσθηκε σε Μ. ΤΑΜΠΑΚΗ, από το όνομα του ελληνοαμερικάνου δωρητή με καταγωγή από τη Στενήμαχο.
Στο τέλος της δεκαετίας του 20 και στις αρχές του 30 συναντάμε ονόματα οδών που σήμερα δεν υπάρχουν ή που επανήλθαν πρόσφατα με την ονοματοδοσία δρόμων της επέκτασης του σχεδίου όπως: ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ, Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ, ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΔΑΜΙΔΟΥ, ΣΜΥΡΝΗΣ, Γ. ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ. Για πολλούς απ’ αυτούς αναφέρεται και το αιτιολογικό της ονοματοδοσίας. Στις 25 Αυγούστου 1930 «τη προτάσει του αντιπροέδρου προς ονομασίαν μιας εκ των ανωνύμων οδών της πόλεως Κιλκίς εις οδόν Κωνσταντινίδου εις αναγνώρισιν των μεγάλων δωρεών άς προσέφερε εις διάφορα φιλανθρωπικά ιδρύματα της Ελλάδος εκ της εγκαταλειφθήσης περιουσίας του εν τω εξωτερικώ αποβιώσας Γ. Κωνσταντινίδης την καταγωγήν εκ Πόντου. Εγκρίνει και ονομάζει την άγουσαν οδόν κάτωθεν της οικίας Ν. Σπορίδου ένθα το αστυνομικό κατάστημα ως οδόν Γ. Κωνσταντινίδου».
Οι μετονομασίες των οδών όπως ήταν φυσικό προκαλούσαν τις αντιδράσεις των ομάδων που θεωρούσαν ότι αδικούνταν ή θίγονταν. Το 1929 οι μετονομασίες της οδού ΑΚΑΛΑΝ σε ΛΕΩΦΟΡΟ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ και της οδού ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΜΑΡΤΥΡΩΝ σε ΛΕΩΦΟΡΟ ΝΙΚΗΣ προκάλεσαν τις διαμαρτυρίες των συλλόγων Ακαλανιωτών και Στρωμνιτσιωτών. Στις 28 Δεκεμβρίου 1929 «ο Πρόεδρος θέτει υπ’ όψιν του συμβουλίου την διαβιβασθείσαν υπό της νομαρχίας ένστασιν του συλλόγου Στρωμνιτσιωτών σχετικώς με την μετονομασθείσαν οδόν των 15 Μαρτύρων και καλεί το σώμα όπως αποφανθή επ’ αυτής». Τελικά «αποφαίνεται και εμμένει εις την διαληφθείσαν απόφασιν του, δια το ιστορικόν της οδού ταύτης διότι δια της αρτηρίας ταύτης της πόλεως εγένετο η οπισθοχώρησις των ηττηθέντων βουλγαρικών στρατευμάτων κατά τον ελληνοβουλγαρικόν πόλεμον του έτους 1913». Άλλοτε πάλι το συμβούλιο ενδίδει στις πιέσεις και αποδέχεται την επιθυμία των προσφυγικών ομάδων. Στις 25 Ιανουαρίου 1930 εγκρίνεται η αίτηση των προσφύγων από το Άκαλαν της Βουλγαροκρατούμενης Θράκης περί μετονομασίας της οδού ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ εις οδόν ΑΚΑΛΑΝ.
Εκτός από τις τοπικές παραμέτρους και οι αλλαγές της γενικής πολιτικής κατάστασης επέφεραν κι αυτές με τη σειρά τους αλλαγές στις ονομασίες των οδών. Τέσσερα χρόνια μετά την κατάργηση της μοναρχίας, στις 23 Μαΐου 1928 η οδός ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ μετονομάσθηκε σε ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ και η οδός ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ σε ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ, για την ιστορική σημασία της πόλης αυτής στην διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα. Οκτώ χρόνια αργότερα τα ονόματα της βασιλικής οικογένειας θα επανέλθουν στους δρόμους της πόλης. Θα χρειαστεί να περάσουν πολλά χρόνια για να φθάσουμε στη δεκαετία του 80 για να σβηστεί από τους χάρτες της πόλης η ανάμνηση της δυναστείας των Γλύξμπουργκ. Οι «βασιλικές» οδοί ΣΟΦΙΑΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ και ΓΕΩΡΓΙΟΥ μετονομάσθηκαν αντίστοιχα σε ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ, ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ, Κ. ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ και 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ.
Το 1937, την ημέρα της επετείου εγκαθίδρυσης της μεταξικής δικτατορίας, η λεωφόρος ΝΙΚΗΣ, η σημερινή ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ μετονομάσθηκε σε 4ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ: «Την πρωίαν ετελέσθη πάνδημος δοξολογία παρουσία όλων των αρχών αμέσως δε κατόπιν εγένετο ο εντειχισμός της πλακός της 4ης Αυγούστου εις την μέχρι τούδε Λεωφόρον Νίκης την μετωνομασθείσαν εις Λεωφόρον 4ης Αυγούστου» (ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 10 -8- 1937).
Πεσόντες κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, από την πλευρά των νικητών φυσικά, έδωσαν τα ονόματά τους σε δρόμους της πόλης μας. Έτσι η ΜΕΣΗΜΒΡΙΑΣ μετονομάσθηκε σε Γ. ΚΑΠΕΤΑ, η ΡΟΔΟΥ σε Χ. ΜΑΡΤΙΑΔΗ και η ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟΥ σε ΡΕΓΚΟΥΚΟΥ. Ο υπομοίραρχος Γεώργιος Καπέτας και ο ενωμοτάρχης Χρήστος Μαρτιάδης σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της επίθεσης μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στο Κιλκίς την νύκτα της 29-5-1947. Ο τρίτος ήταν αξιωματικός του Εθνικού Στρατού, που σκοτώθηκε κι αυτός το 1947.
Η οδός ΛΕΟΝΤΟΣ ΣΟΦΟΥ, η μοναδική που είχε όνομα βυζαντινού αυτοκράτορα πήρε το όνομα του δωρητή του Δήμου Ν. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ.
Σε τοπογραφικά σκαριφήματα του 1962 αναγράφεται ως οδός ΣΦΑΓΕΙΩΝ η σημερινή ΜΕΣΗΜΒΡΙΑΣ.
Από τις πρόσφατες μετονομασίες ήταν της ΧΑΛΚΕΩΝ σε ΧΑΡΙΤΩΝΟΣ, από το όνομα του Χαρίτωνα Συμεωνίδη που χειροτονήθηκε μητροπολίτης Κιλκίς στις 21-11-1965.
Τέλος ο πιο ερωτικός δρόμος της πόλης μας, η οδός ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ, όπου βρισκόταν το πορνείο της Κλεοπάτρας μετονομάσθηκε σε Β. ΡΩΤΑ.
Βεβαίως, όποιος θέλει να μάθει για τα πρόσωπα που τα ονόματά τους κοσμούν τους δρόμους και τις πλατείες της πόλης μας δεν έχει παρά να διαβάσει το εξαίρετο πόνημα του πρώην δημάρχου Τάσου Αμανατίδη, που κυκλοφόρησε πρόσφατα υπό τον τίτλο «Κιλκισιακό οδολόγιο». Διαβάζοντας το ο αναγνώστης θα μείνει απόλυτα ευχαριστημένος όχι μόνο από την ποιότητα της γραφής του Τάσου αλλά και από τον ανεκτίμητο πλούτο των πληροφοριών που περιέχει για την τοπική μας ιστορία.
Περισσότερα άρθρα και φωτογραφίες από το νομό Κιλκίς θα βρείτε στην ιστοσελίδα και στο fb του τεχνικού γραφείου k4s tation.
