Συμπέρασμα; Στη σημερινή πολιτική δεν υπάρχουν ταξικά κριτήρια. Φτωχοί και πλούσιοι συνυπάρχουν στο ίδιο κόμμα, όπως και σ' ένα εκκλησίασμα, με μόνη διαφορά, ότι στη μεν θρησκεία η πίστη είναι κοινή, ενώ στην πολιτική διαφορετική. Η ελληνική κοινωνία δεν είναι ταξικά συνειδητοποιημένη, γι' αυτό κι από το ζενίθ καταλήγει στο ναδίρ και τανάπαλιν, χαρακτηρίζοντας τον Έλληνα ως έναν αιώνιο Σίσυφο που μυαλό δεν βάζει.
Σε οποιαδήποτε χώρα, όπου υπάρχει ανέχεια, αυτός που υποφέρει πρώτος είναι ο λαός της. Τα πιο φτωχά της λαϊκά στρώματα. Είναι ο πολίτης που ζει σε μια σκληρή καθημερινότητα με τσακισμένα τα όνειρά του. Είναι οι νέοι και οι νέες της με τα μεταπτυχιακά και τα διδακτορικά που αναγκάζονται να εγκαταλείπουν τη χώρα, καθόσον στην κομματοκρατία δεν έχουν όλοι τους την εύνοια να εκπροσωπούν από μικροί την εξουσία.
Πριν από λίγες μέρες έλαβαν χώρα δύο αυτοκτονίες προσφύγων στη δομή των Μουριών του Κιλκίς. Είναι λυπηρό να χάνονται για τον οποιοδήποτε λόγο ανθρώπινες ψυχές, από όπου κι αν είναι αυτές και σε όποιο Θεό πιστεύουν. Είναι επίσης εξίσου λυπηρό να πεθαίνουν από το κρύο ή την πείνα άστεγοι Έλληνες και ανέστιοι μετανάστες. Ο πόνος για την κάθε ψυχή που χάνεται, μετριέται για τους δικούς του με το ίδιο φαρμάκι.
Εκείνο που θεωρώ ότι πρώτα απ' όλα πρέπει να γίνει σαφές, προς πάσα κατεύθυνση, είναι ότι η Ελλάδα του πολιτισμού, η Ελλάδα των Ψαράδων του Αιγαίου, η Ελλάδα που διέσωσε χιλιάδες προσφύγων από τα κύματα κι έσωσε το κύρος της Ευρώπης, δεν μπορεί να δεχθεί όλους όσους ζητούν άσυλο, αν δεν βοηθήσει στην απορρόφησή τους η Ευρώπη.
Μια χώρα του μεγέθους της Ελλάδας είναι αδύνατον να ενσωματώσει στον εθνικό της κορμό όλους τους πρόσφυγες της Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, και να τους προσφέρει περίθαλψη και προστασία, ακόμη κι αν δεν ταλανιζόταν από οικονομική κρίση. Τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά, ειδικά τώρα που η Τουρκία απειλεί να στείλει οργανωμένα σε Ελλάδα και Ευρώπη πρόσφυγες, ωσάν να πρόκειται για μια γενικευμένη εισβολή.
Καλή η φιλοξενία, καλή και η αλληλεγγύη, αλλά ως εκεί που αντέχει η χώρα. Ως εκεί που μπορεί να παράσχει τροφή και στέγη, δίχως να προκαλέσει αναταραχές στις τοπικές κοινωνίες υποδοχής, σε περίπτωση που κάθε νησί ή πόλη κατακλυστεί με χιλιάδες πρόσφυγες.
Καλή η κάθε βοήθεια στους κυνηγημένους της γης, αλλά ουδείς φιλόξενος μπορεί να δεχθεί στο σπίτι του περισσότερους φιλοξενούμενους από όσους χωράνε. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τη χώρα. Δεν μπορεί να φιλοξενήσει όλους όσους ζητούν να μείνουν εδώ. Αλλιώς ο κίνδυνος να προκληθεί όξυνση και σύγκρουση με τον τοπικό πληθυσμό είναι ορατός, γεγονός που δεν είναι για το καλό κανενός: Έλληνα ή ξένου. Θυμάμαι στη δεκαετία του 1980 την προσφυγική πολιτική της Σουηδίας. Δεχόταν τόσους, όσους θα μπορούσε να περιθάλψει και να ενσωματώσει στον εθνικό της κορμό δίχως να προκαλέσει κοινωνική σύγκρουση με τον ντόπιο πληθυσμό.
Αυτό που ακούστηκε τις προάλλες από βουλευτή του Κιλκίς ότι «πρέπει να έχουμε τα μυαλά μας και τα σύνορα μας ανοιχτά» το θεωρώ άτοπο κι άστοχο. Διότι, αν ο Σύριζα υιοθετεί a priori την πολιτική των ανοιχτών συνόρων, θα χρεωθεί το προσφυγικό ζήτημα μόνος του και θα το πληρώσει ακριβά στις εκλογές. Αν πάλι ταυτιστεί με ένα θέμα, στο οποίο δεν μπορεί να δώσει λύση από μόνη της λύση η Ελλάδα, θα συγκρουστεί με το λαϊκό αίσθημα, για δώρο άδωρο.
Καλή προσφυγική πολιτική είναι αυτή που θέτει σαφή κι εφικτά όρια. Καλός πολιτικός είναι αυτός που μιλά ως εκεί που οφείλει να ξέρει. Εξάλλου, ουδείς γίνεται πολιτικός με διαδικασίες ΑΣΕΠ ή μέσω της επιφοίτησης του Αγίου πνεύματος. Τίποτα δεν μπορεί να αποτελεί θέσφατο, αν είναι αποκομμένο από την κοινωνική πραγματικότητα. Μην μπερδεύουμε το εφικτό με το ευκταίο. Κανείς δεν μπορεί να σηκώσει περισσότερο βάρος από όσο αντέχει.