Από το 1913
      *  ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ
Στελεχωμένο  με γιατρούς.
( εκεί που σήμερα είναι το Γεν. Νοσοκομείο )

                Από το 1914 είχε
       *  ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ
        *  ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ
        *  ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΕΙΟ
        * εκπαιδευτήρια στα οποία φοιτούσαν την περίοδο εκείνη και κοπέλες ( ήταν πρωτοποριακό για τα χρόνια εκείνα ).
                Συλλόγους
           *  φιλεκπαιδευτικούς
           * κυριών και δεσποινίδων,   άλλους που για  να μην μακρηγορήσω δεν αναφέρω.
                   Ήταν γενικά μια ακμάζουσα κωμόπολη, με υπηρεσίες,  τοπική οικονομία και πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα.
      Από την περίοδο εκείνη δίκτυο ύδρευσης,  αποχέτευσης και φωτισμό.
Ακολούθησε ίδρυση πολλών υπηρεσιών.

               Παράλληλα
    Είχε πολλές καλλιέργειες,
όπως αμπελώνες, ενασχόληση με τα κουκούλια και το μετάξι, μεταγενέστερα λειτούργησαν τρία εργοστάσια μεταξουργίας, οπωρώνες κ.α
     Έκανε και εξαγωγές την περίοδο εκείνη κρασιών και μεταξιού.
      Η όμορφη νυφούλα του Παϊκου Γουμένισσα ήταν ένα πλήρες διοικητικό και οικονομικό κέντρο.
Έπρεπε ως πρώην  έδρα επαρχίας, λόγω της θέσης, της ιστορίας της, της πολιτιστικής κληρονομιάς της να παραμείνει  έδρα Δήμου.
Είναι η μοναδική έδρα πρώην επαρχίας που δεν παρέμεινε Δήμος στον Ελλαδικό χώρο.
Δεν θα αναφερθώ για κανέναν  αρνητικά.
Πρωτίστως  έχουμε ευθύνη πάλι διαχρονικά όσοι τιμηθήκαμε από τους συνδημότες μας και υπηρετήσαμε τον τόπο μέσα από την αυτοδιοίκηση και ενδεχομένως είμασταν κατώτεροι της τιμής και του αξιώματος.
Η μεγάλη  ζημιά ομως έγινε από την αλλαγή πολιτικής των κυβερνήσεων.
Το δόγμα αποκέντρωση και ανάπτυξη της  επαρχίας άλλαξε.
Όχι απαραίτητα γιατί διέκριναν κάτι καλύτερο οι κρατούντες,  αλλά διότι την οικονομία με λάθος πολιτικές οδήγησαν τον πρωτογενή τομέα, την μεταποίηση, σε μαρασμό.
Αποβιομηχανοποίησαν την χώρα και  καταβαράρθωσαν την οικονομία, το καράβι το οδήγησαν στα βράχια.
Άρχισαν με Καποδίστρια,  Καλλικράτη και Κλεισθένη να καταργούν υπηρεσίες ακόμη και στα αστικά κέντρα   άλλες να τις παίρνουν από τις έδρες στην επαρχία και να τις πηγαίνουν στις μεγαλουπόλεις και πάει λέγοντας.
Κάποτε θα αλλάξει πάλι το μοντέλο διοίκησης και ανάπτυξης και τότε θα βελτιωθεί η κατάσταση και στην επαρχία.
Βέβαια η γενιά μας δε θα προλάβει να χαρεί παρόμοιες αλλαγές.
Μήπως όμως θα μείνουν ψυχές στα χωριά,  στις κωμοπόλεις,  στην επαρχία γενικά;
  Καθημερινά θάνατοι και γεννήσεις μηδέν.
Το δημογραφικό  είναι το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα της πατρίδας.
Πρόβαλε και η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση που τον άνθρωπο σταδιακά αλλά σχετικά γρήγορα αντικαθιστούν μηχανές με προγράμματα και τεχνητή νοημοσύνη.
Όλα αυτά είναι αρνητικά.
Σίγουρα όμως τόποι όπως η Γουμένισσα έπρεπε έως ένα βαθμό να εξαιρούνται.
Είχε και έχει περιθώριο να στηριχτεί η Γουμένισσα.
Χρειάζεται όμως να ασπαστούν αυτή την αναγκαιότητα και τα θεσμικά πρόσωπα του νομού μας .
Ιδού κύριοι πεδίο λαμπρό.
Τι θα σας οδηγήσει να  υιοθετήσετε τέτοιες επιλογές;
Το ανέφερα παραπάνω.
Σεβασμός  στους κατοίκους, στην ιστορία,  στην πολιτιστική διαδρομή.
Κάτι χρωστάτε και εσείς κύριοι στην νυφούλα του Παϊκου στην όμορφη Γουμένισσα!

ΥΓ.  Ο πίνακας με τις υπηρεσίες  είναι του ιστορικού  συντοπίτη μας Χρήστου Π. Ίντου, ο οποίος στην επετειακή  ομιλία της 22ας Οκτωβρίου για την απελευθέρωση  τής Γουμένισσας αναφέρθηκε στην οργάνωση Δήμου και υπηρεσιών στην πόλης μας από το 1912 δίνοντας πολλά στοιχεία για την διαδρομή της .