Στη συνέχεια, φέρανε και κεμεντζέδες, κι άρχισαν να χορεύουν στο προαύλιο του Μοναστηριού. Σωστό Πανηγύρι.
Και πάλι, όμως, οι Τούρκοι αρκέσθηκαν να παρακολουθούν το «θέαμα» χωρίς να αντιδρούν δυναμικά.
Εφέτος τα πράγματα άλλαξαν. Οι προσκυνητές πρόσθεσαν στο «πρόγραμμα» και θεία λειτουργία. Κι έτσι σήκωσαν πολύ σκόνη στο πέρασμα τους. Πρωταγωνιστής της άμαξας που σήκωνε τη σκόνη, ήταν ο Ποντιακής καταγωγής βουλευτής της Ρωσικής Δούμας, ο πολύ γνωστός στους Έλληνες, Ιβάν Σαββίδης.
Πριν την 15η Αυγούστου, Τούρκοι φίλοι μου μού έλεγαν ότι φέτος θα έρθουν στην Παναγία Σουμελά με αυτοκίνητα, αεροπλάνα και πλοία, Έλληνες Πόντιοι από την Ελλάδα, και Χριστιανοί Ορθόδοξοι από την Γεωργία και τη Ρωσία. Τα έξοδα μεταφοράς τους τα ανέλαβε κάποιος πλούσιος Ρώσος βουλευτής ονόματι Ιβάν Σαββίδης.
Ας μην ψάξουμε από που διέρρευσαν αυτές οι πληροφορίες στην Τουρκική Κοινωνία. Η αλήθεια είναι ότι 2.000 και πλέον Έλληνες, Ρώσοι και Γεωργιανοί, με λεωφορεία, Ι.Χ., και αεροπλάνα πλημμύρισαν το Ιερό Μοναστήρι. Και δεν ήρθαν ως προσκυνητές. Φάνταζαν κατακτητές. Με στολές, με κεμεντζέδες, με παπάδες, με κραυγές.
Είναι βέβαιο ότι όλος αυτός ο κόσμος, άδολα και ταπεινά, έκανε ένα τόσο μεγάλο ταξίδι για να ανάψει ένα κεράκι στη μνήμη των αδικοχαμένων προγόνων του και να πάρει την ευλογία της Παναγίας.
Το σκηνικό, όμως, ήταν κατά τέτοιο τρόπο στημένο, που φαινόταν ξεκάθαρα ότι παιζόταν ένα παιγνίδι σε βάρος των ανυποψίαστων πιστών Χριστιανών.
Ο καλός παρατηρητής μπορούσε να αντιληφθεί ότι τούτη τη φορά ο Κύριλλος της Ρωσίας έχωνε τη μύτη του στα αμπέλια του Φαναρίου. Η σύνθεση των πιστών, η παρουσία Ρώσων ιερέων, η κάλυψη των δαπανών και ο πρωταγωνιστής των γεγονότων, είχανε άρωμα Ρωσίας. Στήριξαν, βέβαια, κάποιοι Έλληνες την προσπάθεια του Ιβάν, αλλά η σοβαρότερη και μεγαλύτερη Ομοσπονδία της Χώρας, η Π.Ο.Ε., υπήρξε επιφυλακτική και κράτησε αποστάσεις.
Εάν οι φωνασκούντες σαν τον Ιβάν, ήθελαν να δώσουν πραγματικό προσκυνηματικό χαρακτήρα στο ταξίδι τους, όφειλαν έγκαιρα να ζητήσουν τις απαιτούμενες άδειες και εγκρίσεις από την Τουρκική αρμόδια Αρχή, και, φυσικά, από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, στο οποίο υπάγεται το Μοναστήρι. Φαίνεται ότι τίποτε από αυτά δεν έγινε, ίσως γιατί ο Ιβάν στόχευε στην απαγόρευση της θείας λειτουργίας, για να το παίξει μετά «Τρομερός».
Πράγματι, μετά την απαγόρευση από τις Τουρκικές Αρχές, ο Ιβάν έβγαλε πύρινο λόγο στους Ρωσόφωνους για να απολαύσει τα ζωηρά χειροκροτήματα τους, και απείλησε δημόσια τους Τούρκους με προσφυγές στα Δικαστήρια της Μόσχας και των Βρυξελλών.
Από τη μεριά τους οι Τούρκοι χειρίστηκαν άριστα το θέμα.
Ανακοίνωσαν την σχετική απαγόρευση, ισχυριζόμενοι ότι ο χώρος είναι Μουσείο, και όχι χώρος λατρείας. Έβαλαν έναν αστυνομικό μ’ ένα ποτιστήρι να σβήνει τα κεριά, και ανέθεσαν την ανάκαμψη της δυναμικής πορείας του Ιβάν σε μία γυναίκα (Υπάλληλο ή μυστική αστυνομικό. Η δυστυχής δεν απέφυγε ισχυρή κλωτσιά κάποιου ανόητου παλικαρά.)
Κι έτσι, αφού οι προσκυνητές «χώνεψαν» ότι δεν επρόκειτο να γίνει θεία λειτουργία (ο ιερέας τα είχε μαζέψει ήδη), διελύθησαν… ησύχως!
Πίσω από αυτήν την περιγραφή των γεγονότων, υπάρχουν σημαντικές λεπτομέρειες, τις οποίες γνωρίζουν η Π.Ο.Ε, η Π.Ο.Π.Σ., Ποντιακοί παράγοντες, και προφανώς η Ελληνική Κυβέρνηση.
Τα γεγονότα αυτά ας γίνουν μάθημα σ’ όλους τους «ενδιαφερομένους», ώστε του λοιπού να παίρνουν τα μέτρα τους για τη διασφάλιση μιας ομαλής και ειρηνικής προσκυνηματικής επίσκεψης των Ποντίων στον Σουμελιώτικο Οίκο της Παναγίας, και να μην μετατρέπονται οι πιστοί, εν αγνοία τους, σε όργανα εξυπηρέτησης σχεδίων του κάθε Ιβάν.
Θα ήταν παράλειψη να μην επισημάνω ότι όλες οι τουρκικές εφημερίδες κράτησαν χαμηλούς τόνους, χαρακτηρίζοντας τα επεισόδια στη Μονή απλή «ένταση» (gerginlik). (Αρχείο μου από εφημερίδες Hurriyet, Ak_am Sabah και Cumhuriyet.)
Όσον αφορά τους Τούρκους πολίτες, οι μισοί είπαν «Το παράκαναν οι Έλληνες», κι οι άλλοι μισοί είπαν «Ας έκαναν και μια λειτουργία. Δεν χάλασε ο κόσμος».
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ:
Στα επεισόδια έλαβε μέρος και ο Νομάρχης Θεσσαλονίκης Παναγιώτης Ψωμιάδης, ο οποίος, σύμφωνα με την εφημερίδα Cumhuriyet, φέρεται να δήλωσε κατά λέξη: - «Εμείς ήρθαμε εδώ να προσκυνήσουμε. Δεν υπάρχει εδώ μια πινακίδα που να γράφει ότι απαγορεύεται η λειτουργία. Εγώ είμαι Πόντιος. Είμαι Τραπεζούντιος. Οι γονείς μου, οι παππούδες μου, μεγάλωσαν εδώ. Ύστερα είμαστε Έλληνες, και μετά εγώ είμαι Νομάρχης Θεσσαλονίκης».
ΑΜΗΝ. (Αυτό είναι δικό μου).
Του
Θεόδωρου Ε. Παυλίδη
Προέδρου του Ποντιακού Συλλόγου Κιλκίς «ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΚΑΚΡΑΒΑΓΓΕΛΗΣ»
