Αναφέρομαι στο δημογραφικό πρόβλημα και την ερήμωση των ακριτικών χωριών που θα πρέπει να μας ανησυχεί όλους. Ένα πρόβλημα για το οποίο θεωρώ ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα και να σχεδιαστούν μελλοντικές πολιτικές σε κεντρικό κυβερνητικό επίπεδο.
Ο πληθυσμός που κατοικεί σήμερα στα περισσότερα χωριά της παραμεθορίου είναι γηρασμένος. Οι περισσότεροι νέοι έχουν μετακομίσει και βιοπορίζονται σε αστικά κέντρα ή στο εξωτερικό. Κινδυνεύουμε σε λίγα χρόνια να έχουμε στα σύνορα άδεια ακατοίκητα χωριά.
Χαρακτηριστικά αναφέρω την εξέλιξη του πληθυσμού τεσσάρων παραμεθορίων χωριών από το 2001 έως το 2021.
Οικισμός Σκρα από 219 σε 96 κατοίκους , μείωση 56%.
Ειδομένη από 235 σε 111 , μείωση 53%.
Εύζωνοι από 568 σε 293, μείωση 48,5%.
Ειρηνικό από 117 σε 42 μείωση 64%.
Η διαρκής μείωση του πληθυσμού έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στην οικονομία τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Οι γεωργικές εκτάσεις παραμένουν ανεκμετάλλευτες ενώ η κτηνοτροφία στην κυριολεξία έχει συρρικνωθεί στο ελάχιστο και βαίνει καθημερινά μειούμενη.
Αν σκεφτούμε δε, ότι οι οικισμοί στους οποίους αναφέρθηκα βρίσκονται σε κοντινή σχετικά απόσταση από την Θεσσαλονίκη και πλησίον της εθνικής οδού (ΠΑΘΕ), μπορείτε να φανταστείτε τι πρόβλημα θα αντιμετωπίζουν άλλοι παραμεθόριοι οικισμοί της Ηπείρου ή της Δυτικής Μακεδονίας.
Κυρίες και κύριοι σύνεδροι
Δεν νοούνται σύνορα χωρίς κατοικημένα χωριά.
Για να επιστρέψουν οι νέοι στο τόπο τους και να αξιοποιήσουν τις οικογενειακές περιουσίες και τα χωράφια τους, χρειάζονται κίνητρα και ουσιαστικές παρεμβάσεις.
Δυστυχώς σήμερα αντί για κίνητρα υπάρχουν αντικίνητρα.
Στη περιοχή μας που δεν έχει συγκοινωνία, οι κάτοικοι των χωριών αντιμετωπίζουν πρόβλημα προκειμένου να μεταβούν στο γιατρό ή στην τράπεζα ή στην αγορά.
Οι επαγγελματίες μας αντιμετωπίζουν αθέμιτο ανταγωνισμό από την φθηνή αγορά της γειτονικής χώρας. ( Καύσιμα – τρόφιμα – υπηρεσίες).
Σήμερα όλοι οι περιφερειακοί δήμοι αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητα προβλήματα καθότι τους έχουν εκχωρηθεί διάφορες αρμοδιότητες και ευθύνες χωρίς τους αντίστοιχους πόρους.
Οι σχολικές, κοινωνικές και αθλητικές δομές μας κινδυνεύουν να κλείσουν και εδώ επιτρέψτε μου να κάνω μια γενική αναφορά στο θέμα, για το οποίο σας καταθέτω λεπτομερές υπόμνημα.
Το κράτος, με διαδοχικούς νόμους μεταβίβασε στους ΟΤΑ α’ βαθμού το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας των σχολείων, των παιδικών σταθμών και των χώρων άθλησης.
Στο Δήμο μας μεταβιβάστηκαν με τους παραπάνω νόμους πενήντα ένα (51) ακίνητα τα οποία στην πλειονότητα τους στερούνταν οικοδομικής άδειας, πυρασφάλειας, εγκαταστάσεων ΑΜΕΑ κλπ.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι ακόμη και τα κτήρια στα οποία υπήρχε οικοδομική άδεια, χρήζουν υπαγωγής, προκειμένου να τακτοποιηθούν παλαιές αυθαιρεσίες (προσθήκες, υπερβάσεις κτλ.).
Για όλα τα παραπάνω κτίρια θα απαιτηθεί μετά την υπαγωγή τους, εκπόνηση μελέτης στατικής επάρκειας και υλοποίηση των παρεμβάσεων που θα προκύψουν από την μελέτη.
Το κόστος που θα προκύψει για όλες τις παραπάνω διαδικασίες – μελέτες και επισκευές, για όλα τα κτίρια θα είναι τεράστιο και είναι αδύνατο να βαρύνει τον προϋπολογισμό του Δήμου.
Θα κληθούν οι ΟΤΑ όλης της χώρας να δαπανήσουν ποσά εκατομμυρίων ευρώ, προκειμένου να επουλώσουν πληγές του παρελθόντος οι οποίες οφείλονται αποκλειστικά και μόνον σε ολιγωρία του κράτους.
Εννοείται ότι κανένας Δήμος δεν είναι δυνατόν να καλύψει αυτό το κόστος, ενώ ταυτόχρονα ελλοχεύει σοβαρός κίνδυνος να σταματήσει η λειτουργία βασικών υποδομών (σχολεία- παιδικοί σταθμοί) λόγω του συγκεκριμένου προβλήματος.
Από το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου» του οποίου επίκειται η έναρξη, θα καλυφτεί ένα μέρος του συνολικού κόστους για μερικά σχολεία αλλά σε καμιά περίπτωση δεν θα καλυφθούν συνολικά οι προκύπτουσες ανάγκες.
Αν αγαπητοί συνάδελφοι στα τόσα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ήδη οι δήμοι στα σύνορα προστεθούν και άλλα με σχολεία, παιδικούς σταθμούς και χώρους άθλησης στην μεθόριο θα απομείνουν άδεια σπίτια.
Πρέπει όλοι να κατανοήσουν ότι οι δήμοι δεν μπορούν από μόνοι τους και χωρίς πόρους να αντιμετωπίσουν τα σημαντικά διαχρονικά προβλήματα και να υλοποιήσουν αναπτυξιακές πολιτικές.
Πρέπει όλοι να πειστούν ότι είναι επιτακτική ανάγκη οι νέοι να επιστρέψουν στους τόπους καταγωγής, να αξιοποιήσουν την γη και τις περιουσίες των γονιών τους.
Αν δεν ληφθούν σύντομα μέτρα οι συνέπειες θα είναι σοβαρότατες ιδίως για μας που από παιδιά ζούμε στα σύνορα και για τους γονείς μας που έχουν βιώσει χαμένες πατρίδες.
