Παρασκευή, 27 Δεκεμβρίου 2024, 5:37:07 πμ
Τρίτη, 10 Ιουνίου 2008 13:09

Εμείς και οι άλλοι

- Μιχάλη έλα έξω, γρήγορα, ήρθαν οι Τούρκοι, φώναξε στον άνδρα της η κυρία Ελένη Κάτογλου Τερζή. Και αυτός με ανάμεικτα αισθήματα βγήκε έξω με ένα μεγάλο ερωτηματικό μέσα του, τι Τούρκοι και  κουραφέξαλα, αυτοί έφυγαν με την ανταλλαγή..
Αυτά πρόλαβε να σκεφθεί και νάσου μπροστά σ’ ένα λεωφορείο με τούρκικες πινακίδες και μια ομάδα ανθρώπων, και ήταν πράγματι Τούρκοι.

Τούρκοι απόγονοι αυτών που με την ανταλλαγή των πληθυσμών (1) έφυγαν από τον Φανό και εγκαταστάθηκαν στην  Κεσάνη της Αν. Θράκης. Προφανώς μεγάλωσαν και αυτοί με τους καϋμούς και  τις νοσταλγίες των παπούδων τους.
Έτσι πήραν την απόφαση και ήρθαν πριν από λίγες ημέρες στην Ελλάδα, σε χωριά και τόπους που μόνο από αφηγήσεις γνώριζαν.
Και γνώριζαν αρκετά για τον Φανό (2) - Μαγιαδάχ τον έλεγαν επί τουρκοκρατίας, ήταν κεφαλοχώρι, 3.440 κατοίκους είχε κατά την απογραφή που διενεργήθηκε επίσημα στην Μακεδονία επί Χιλμή Πασά και υπό την εποπτεία των ευρωπαίων οργανωτών της τουρκικής χωροφυλακής. Όλοι οι κάτοικοι ήταν μουσουλμάνοι και οι περισσότεροι ασχολούνταν με την ύφανση τσόχας για τον τούρκικο στρατό. Παρούσες στο χωριό και όλες οι τότε διοικητικές υπηρεσίες.
Οι μακρινοί επισκέπτες ήταν πολύ συγκινημένοι και προσπαθούσαν να προσανατολισθούν σύμφωνα με αυτά που θυμόντουσαν από τις αφηγήσεις των δικών τους.
Δυστυχώς κανείς από το χωριό δεν ήταν ενήμερος για τον ερχομό τους.  Ένοιωθαν άσχημα, ήθελαν να τους υποδεχθούν διαφορετικά, να τους κάνουν να νοιώσουν σαν στο χωριό τους.
Αντάλλαξαν όμως τηλέφωνα, διευθύνσεις και υποσχέσεις να ξανασμίξουν.
Κάποιοι δεν άντεξαν, τα δάκρυα πρόδωσαν την συγκίνηση τους, σκηνές ανθρώπινες, σκηνές και στιγμές γνώριμες σ’ όσους βρέθηκαν στην άλλη πλευρά του Αιγαίου στα χωριά και τα σπίτια των προγόνων τους.

(1) Συνθήκη Λωζάνης 24 Ιουλίου 1923 μεταξύ των άλλων προέβλεπε και την ανταλλαγή των πληθυσμών με βάση το θρήσκευμα.
(2) Οι σημερινοί κάτοικοι του Φανού είναι απόγονοι προσφύγων που ήρθαν από την Προύσα και Ικόνιο.