Σάββατο, 26 Δεκεμβρίου 2015 21:55
Η λίστα των αρχαιοκαπήλων
Του Νίκου Σιάνα
Δεν υπάρχει Μουσείο στην Ευρώπη, Η.Π.Α., Καναδάς κ.τλ. χωρίς ελληνικά αρχαία αντικείμενα, κειμήλια, χειρόγραφα κ.ά. όλα σχεδόν κλεμμένα από την εποχή των Σταυροφοριών, της Οθωμανικής σκλαβιάς., αλλά και τα πρόσφατα χρόνια. Άλλοι μακρινοί και άλλοι κοντινοί μας «πολιτισμένοι λαοί, άπλωσαν τη ληστρικά τους χέρια για να αρπάξουν ότι μπορούσαν, να τα εκθέτουν και να εισπράττουν. Στην μεγάλη λίστα αυτών των λαών δυστυχώς υπάρχει και η γειτονική μας Βουλγαρία, η οποία δύο φορές τον περασμένο αιώνα ζήλεψε την «δόξα» του Έλγιν, αλλά και την συμπεριφορά των απογόνων του, στο ελληνικό αίτημα για επιστροφή των κλοπιμαίων.
Η πιο πρόσφατη άρνηση για την επιστροφή των κλοπιμαίων από την πλευρά της Βουλγαρίας, ήρθε δια στόματος του πρωθυπουργού τους Μπ. Μπορίσοφ, ο οποίος σε δημόσιες δηλώσεις του ανέφερε – χωρίς ίχνος ντροπής - ότι τα κλεμμένα από τους Βούλγαρους κειμήλια από μονές της Βόρειας Ελλάδας και το Άγιον Όρος τον περασμένο αιώνα, "η Βουλγαρία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τα αποχωριστεί».
Η προκλητική αυτή δήλωση του Βούλγαρου πρωθυπουργού έγινε αφού ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, που επισκέφθηκε τη Σόφια, ζήτησε – δικαίως – την επιστροφή τους. Πρόκειται για αρκετές εκατοντάδες βυζαντινά χειρόγραφα, εικόνες και εκκλησιαστικά σκεύη που είχαν αρπάξει οι βουλγάρικες αρχές κατοχής του Α’ και Β’ Παγκόσμιου Πολέμου από τις Μονές Τιμίου Προδρόμου Δράμας και Παναγίας Αχειροποιήτου Παγγαίου (Εικοσιφοίνισσα),
Στο Μοναστήρι της Εικοσιφοίνισσας βρέθηκα, επισκέπτης πρόσφατα και εγώ. Στο διάδρομο μετά την κεντρική πύλη υπάρχουν φωτογραφίες και πίνακες ενημέρωσης που αναφέρονται στα κλοπιμαία και τα «ανδραγαθήματα» των Βουλγάρων. Βρίσκεται στο όρος Παγγαίο σε υψόμετρο 730 μ. Συχνά αναφέρεται και ως Κοσίνιτζα. Κατά την παράδοση ιδρύθηκε στα μέσα του 5ου αιώνα από τον Όσιο Γερμανό (γιορτάζει 22 Νοεμβρίου),
Δεύτερος κτήτορας είναι ο Άγιος Διονύσιος, Πατριάρχης Κωνσταντινοπούλεως 1467-1472 και 1489-1491) ο οποίος μόνασε και πέθανε εδώ.
Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας στο μοναστήρι λειτούργησε σχολή «των κοινών γραμμάτων». Το καθολικό (ο κυρίως ναός της μονής) τιμάται στη μνήμη των Εισοδίων της Θεοτόκου, και είναι σταυροειδές κτίσμα με τρούλους. Η σημερινή του μορφή προέρχεται από ανοικοδόμηση του 1846. Η Μονή της Εικοσιφοίνισσας είναι ένα από τα σημαντικότερα και παλαιότερα μοναστήρια στην Ελλάδα. Κοντά σ’ αυτήν σώζεται τείχος αρχαίας εποχής, καθώς και υπολείμματα κατοίκησης που βεβαιώνουν τη χρήση του ευρύτερου χώρου, πολύ πριν την ίδρυση της. Στο χώρο του ιερού σώζονται αξιόλογες τοιχογραφίες του 17ου αιώνα. Το δε τέμπλο που σώζεται είναι έργο λαμπρών Χίων δημιουργών (1970-1803) καθώς και τοιχογραφίες του 19ου αιώνα, έργα του Κορίνθιου Ματθαίου Ιωάννη, ενός εκ των καλυτέρων ζωγράφων της εποχής, σήμερα επιζωγραφισμένες. Η αχειροποίητος και θαυματουργή εικόνα της Παναγίας η Εφέστια εικόνα της Μονής της Εικοσιφοίνισσας βρίσκεται στο τέμπλο του καθολικού και μπορεί πιθανόν να χρονολογηθεί περί τον 9ο ή 11ο αιώνα.
