Κατά την 4^η εμφάνιση πανώλης στην Ευρώπη, στο Στρασβούργο το 1349, χιλιάδες άνθρωποι ρίχτηκαν στην πυρά ως υπαίτιοι για την ασθένεια. Ο λόγος; Μια θεωρία συνωμοσίας η οποία κατηγορούσε τους Εβραίους ότι μόλυναν τα πηγάδια για να αφανιστούν οι Χριστιανοί, χαλιναγώγησε τον όχλο να αναλάβει φονικές πρωτοβουλίες εναντίων των Εβραϊκών πληθυσμών (sansimera.gr). Προ λίγων ημερών, βάνδαλοι επιτέθηκαν σε μουσείο που στεγάζει το βωμό της Περγάμου (θεωρούμενο ως το 8^ο θαύμα του κόσμου) στο Βερολίνο επειδή γνωστός Γερμανός αρνητής εμβολίων με αρκετούς χιλιάδες ακόλουθους σε γνωστό κοινωνικό δίκτυο, διέδιδε πως εκεί είναι ο θρόνος του Θεού Βαάλ και το αρχηγείο παγκόσμιων σατανιστών και κoρωνοεγκληματιών. Εν ολίγοις, 70 έργα τέχνης όπως σαρκοφάγοι, πίνακες, και γλυπτά, καταστράφηκαν εν μία νυκτί. Διαδόθηκαν επίσης φήμες ότι η Καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, τελεί ανθρωποθυσίες στο μουσείο με συνεργό τον Μπίλ Γκέϊτς με σκοπό την καταστροφή της Γερμανίας (in.gr, 2020). Μια θεωρία συνωμοσίας υποδήλωνε πως ο κορονοϊός συνδέεται με το δίκτυο 5G με αποτέλεσμα υποστηρικτές της θεωρίας να βάζουν φωτιές σε πύργους τηλεπικοινωνιών στο Ην. Βασίλειο. Από τη στιγμή που “χτύπησε” ο κορονοϊός, έχουν δημιουργηθεί περίπου 2000 θεωρίες συνωμοσίας (news247.gr, 2020).

Τι είναι όμως οι θεωρίες συνωμοσίας; Μεταξύ του 17^ου και του 20^ου αιώνα, αυτές αποτελούσαν έναν αποδεκτό τρόπο κατανόησης του κόσμου, φαινόμενο το οποίο στη σύγχρονη εποχή έχει λάβει διαστάσεις συλλογικής ψύχωσης (in.gr, 2020). Αυτό όμως που λείπει από την συνωμοσιολογία, είναι τα αποδεικτικά στοιχεία. Γιατί; Διότι η συνωμοσιολογία εμπλέκει ασύνδετα γεγονότα και χρησιμοποιεί επαγωγική λογική δηλαδή μια λογική με την οποία υποστηρίζεται μια άποψη χωρίς να κατοχυρώνεται. Με αυτόν τον τρόπο εξάγει, εφ’όλης της ύλης και για τα πάντα, συμπεράσματα. Γιατί δεν είναι επιστήμη; Γιατί η επιστήμη δεν είναι άποψη. Κατοχυρώνει μέσω λογικών και πεπερασμένων βημάτων (παρατήρηση και πείραμα), ένα αποτέλεσμα που μπορεί να αναπαραχθεί ξανά και ξανά. Γιατί έχει τόση απήχηση μια θεωρία συνωμοσίας; Το ερώτημα είναι σύνθετο αλλά συμβαίνει γιατί μέσω της επαγωγική λογικής, βγάζει νόημα και κυρίως γιατί δεν χρησιμοποιεί σύνθετες και συνήθως ακατανόητες, αλλά επιστημονικά τεκμηριωμένες, θεωρίες ή και αποδείξεις. Για τον λόγο αυτό οι αντιεμβολιαστές, οι υποστηρικτές της αστρολογίας, της άποψης ότι δεν πήγαμε στο φεγγάρι και αυτοί της επίπεδης ή και κούφιας Γης, βρίσκουν πατήματα. Γιατί για κάθε λύση, οι συνωμοσιολόγοι έχουν ένα πρόβλημα. Εδώ θέλω να επισημάνω πως το 2014 η Φινλανδία εισήγαγε στα σχολεία της ειδικό μάθημα κριτικής σκέψης με σκοπό τα παιδιά να αναγνωρίζουν τις ψεύτικες ειδήσεις. Σύμφωνα με έρευνα του 2019 που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο Turku, οι Φινλανδοί μαθητές ήταν σε θέση να αναγνωρίσουν περισσότερες ψεύτικες ειδήσεις από τους Αμερικανούς συνομήλικούς τους. (sciencedaily.com, 2019)

Τέλος, θέλω να γυρίσω στο θέμα των πανδημιών. Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ., οι πανδημίες τείνουν να γίνουν πιο συχνές και πιο καταστρεπτικές με τον άνθρωπο να ευθύνεται σχεδόν εξολοκλήρου γι αυτές. Κανένας Μπίλ Γκέιτς σε συνδυασμό με Σώρος και εξωγήινους δε θέλει να μας βάλει τσιπάκια και ταμπέλες με πρόσχημα έναν ιό και να εισβάλει στην Ελλάδα. Οι συνεχείς αλλαγές χρήσης της γης, η κλιματική αλλαγή, και η καταστροφή της βιοποικιλότητας, προωθούν και εντείνουν τους κινδύνους για νέες και ισχυρότερες πανδημίες (tanea.gr, 2020). Οι ασθένειες προσαρμόζονται και μεταλλάσσονται. Δεν υπάρχει κάποιο μυστήριο για την δημιουργία και διάδοσή τους. Η Ισπανική γρίπη, η λέπρα, η φυματίωση, η πανώλη, και η ιλαρά, είναι μόνο μερικές από τις πανδημίες στην παγκόσμια ιστορία οι οποίες ευθύνονται για εκατοντάδες εκατομμύρια θύματα ανά τους αιώνες και τις οποίες έχει περιορίσει έως και εξαλείψει η επιστήμη. Αναρωτιέμαι, τί θα έλεγαν οι σύγχρονοι συνωμοσιολόγοι σε αυτούς τους ανθρώπους. Ότι είναι σχέδιο εξόντωσης, σχέδιο για τσιπάκι, σχέδιο για το οτιδήποτε του οποίου το αποτέλεσμα θα φανεί μετά από 200 ή 2000 χρόνια; Δυστυχώς ο σκοταδισμός καλά κρατεί και νουθετεί σε μια Ελλάδα που θαρρεί πως ξεχωρίζει και παίρνει τα πάντα ως δεδομένα και όχι ως προνόμια. Δεν υπάρχουν ψεκασμένοι αλλά ημιμαθείς, αφελείς, κι επικίνδυνοι αφού η ενασχόληση με την συνωμοσιολογία υποβαθμίζει την εμπιστοσύνη προς την επιστήμη. Ίσως το παρακάτω κείμενο του Κοραή από τον Παπατρέχα να εξηγεί καλύτερα το θέμα της παιδείας σε έναν άνθρωπο. Ας είναι ο καθένας υπεύθυνος για τις πράξεις του και ας μη ψάχνει αποδιοπομπαίους τράγους ως συνηθίζεται. Σημειώνω, πως η έρευνα για το άρθρο αυτό, μου πήρε 1 ώρα. Η τεχνολογία στην οποία όλοι σπεύδουμε για να επαναστατήσουμε με το παραμικρό, ας γίνει όπλο στα χέρια μας και όχι θηλιά στην κριτική μας σκέψη. 

‘’Είναι, φίλε, βέβαιον, ότι μεταξύ των απαιδεύτων ευκολώτερον ευρίσκει τις άνθρωπον χρηστόν, παρά των όσοι χωρίς μέθοδον ορθήν επαίδευθησαν. Το αίτιον είναι, ότι ο πανταπάσιν απαίδευτος ομοιάζει τον πανταπάσι τυφλόν και αν η φύσις δεν τον έκτισεν ολότελα ηλίθιον, φοβούμενος την πτώσιν, ησυχάζει εις το σκότος. Εξεναντίας ο κακής και αμεθόδου παιδείας μέτοχος, φανταζόμενος, ότι βλέπει πλέον των άλλων, τολμά να περιπατή και εις αυτήν την σκοτίαν. Εάν κατά δυστυχίαν κρατή εις τα χείρας και βακτηρίαν, συντρίβει ό,τι τον απαντήση, νομίζων ότι είναι περικυκλωμένος από παντώς είδους και πάσης μορφής δαίμονας, χωρίς καν να υποπτέυεται, ότι αρρωστεί η κεφαλή του, και οι δαίμονες δεν είναι περίγυρα, αλλά κατοικούν εις αυτήν του την ψυχήν.’’