Τετάρτη, 15 Ιανουαρίου 2025, 5:56:46 πμ
Παρασκευή, 23 Οκτωβρίου 2015 21:04

Τρεις εθνικές προτεραιότητες

Γράφει ο Αδάμος Παναγιώτης, εκπαιδευτικός 

  Η χώρα έχει ζωτική ανάγκη για άμεση έναρξη μιας δημόσιας συζήτησης για την πορεία της. Η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να σκεφτεί  από την αρχή  το παρελθόν της, το παρόν και το μέλλον της.
Πέρα από τα άμεσα οικονομικά ζητήματα, η χώρα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να θέσει τρεις προτεραιότητες:


1.    Είναι απολύτως κρίσιμο για το μέλλον μας να αντιμετωπιστεί η δημογραφική μας πτώση. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 1998 και μετά, οι θάνατοι στην Ελλάδα ξεπερνούν τις γεννήσεις. Αυτό έχει συνέπεια όχι μόνο να μειωθεί ο πληθυσμός σε απόλυτους αριθμούς, αλλά, πολύ χειρότερα, τη γήρανση του πληθυσμού. Όλοι αντιλαμβάνονται ότι αυτή η εξέλιξη επηρεάζει σχεδόν κάθε τομέα της εθνικής ζωής: από την παραγωγικότητα της οικονομίας και τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων μέχρι τη νοοτροπία της κοινωνίας: λαός γερασμένος είναι λαός με φοβική και συντηρητική συμπεριφορά, λαός κουρασμένος. Δυστυχώς δεν γίνεται καμία σοβαρή συζήτηση για το μείζον αυτό θέμα.
2.    Η Ελλάδα πρέπει να αποκτήσει ξανά αξιόλογο πρωτογενή τομέα στην οικονομία και κυρίως στη γεωργία και τη βιομηχανία.  Όλοι, θεωρητικά, ζητούν αυτό το νέο ξεκίνημα, αλλά κανείς – ή σχεδόν κανείς – δεν εξηγεί πώς είναι δυνατόν να επιτευχθεί ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα με ένα τόσο ακριβό και σκληρό νόμισμα όπως το ευρώ, και μάλιστα με τη χώρα να έχει χάσει κάθε δυνατότητα άσκησης δικής της οικονομικής πολιτικής (από την 1 – 1 – 2014 η Ελλάδα δεν έχει δικαίωμα να συντάξει ούτε τον εθνικό της προϋπολογισμό χωρίς την έγκριση Βρυξελλών – Βερολίνου).
3.    Τρίτον αλλά όχι λιγότερο κρίσιμο: η χώρα έχει ανάγκη νέων θεσμών, κυρίως νέων πολιτικών θεσμών, που θα αφορούν μεγάλες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, στο πολίτευμα, στο σύνταγμα. Θα αναφερθώ σ’ αυτά σε επόμενο άρθρο μου, ωστόσο να σημειώσω εδώ ότι δεν πρέπει κανείς να υποτιμά ως δευτερεύον το ζήτημα των θεσμών. Δύο ιστορικά παραδείγματα: α) Η αρχαία Αθήνα έφτασε στο γνωστό σημείο ακμής μόνο από τη στιγμή που απέκτησε τους κατάλληλους θεσμούς, από το Σόλωνα και μετά. Όσο δεν υπήρχαν αυτοί οι θεσμοί, η Αθήνα ήταν μια πόλη – κράτος β’ κατηγορίας, χωρίς κανένα ιδιαίτερο ρόλο στα ελληνικά πράγματα. β) Είναι βεβαιωμένο ιστορικά ότι, γύρω στα 1500, η Κίνα ήταν πολύ πλουσιότερη από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Τι έγινε και στους επόμενους αιώνες ήρθε η πλήρης ανατροπή αυτού του σκηνικού και τα ευρωπαϊκά κράτη πήραν το προβάδισμα; Η απάντηση είναι ότι ανέπτυξαν θεσμούς ανώτερους και πιο λειτουργικούς από αυτούς της Κίνας (στη διοίκηση, την οικονομία, το στρατό κτλ).