Κυριακή, 22 Δεκεμβρίου 2024, 2:20:36 πμ
Παρασκευή, 05 Φεβρουαρίου 2016 21:20

Η ρύπανση της ατμόσφαιρας

Γράφει ο Γ. ΗΛΟΝΙΔΗΣ, Ομότιμος καθηγητής Ιατρικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τ. Διευθυντής Δ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής  Κλινικής Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης

 

Η ρύπανση – μόλυνση του περιβάλλοντος είναι η αλλοίωση της μορφής του περιβάλλοντος και της ισορροπίας του ανθρώπου με τη φύση.  Πρόκειται για μια διαδικασία που την ευθύνη δεν έχει μόνο η σημερινή γενιά, αλλά ξεκίνησε παλαιότερα εξαιτίας της «έλλειψης λογικής εκμετάλλευσης της γης» από τους προγόνους.


Τα εργοστάσια λειτουργούν σαν ηφαίστεια παραγωγής ρύπων σε τεράστιο βαθμό, υποβαθμίζουν την ποιότητα της ζωής μας και την θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο.
Η αλματώδης βιομηχανική ανάπτυξη, η τρύπα του όζοντος, τα νέφη στις μεγαλουπόλεις και όχι μόνο, προβληματίζουν σοβαρά τις κυβερνήσεις και τις τοπικές αρχές για τη λήψη μέτρων.  
Το αυτοκίνητο είναι ένας άλλος σημαντικός παράγοντας της μόλυνσης του περιβάλλοντος.  Όλες οι πόλεις, μεγάλες και μικρές, βρίσκονται πνιγμένες στο νέφος.
Η καθυστέρηση στη συνειδητοποίηση των κινδύνων από τη μόλυνση οφείλεται στο γεγονός ότι η εκβιομηχανοποίηση αποτελεί σημαντική αιτία βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου και καταπολέμηση της ανεργίας.  Η ίδια η βιομηχανική ανάπτυξη που απάλλαξε από το πρόβλημα τον υποσιτισμό και βελτίωσε την ποιότητα της ζωής και συνέβαλε στην εξαφάνιση πολλών λοιμωδών νοσημάτων, επέφερε και τα δεινά από τη μόλυνση του περιβάλλοντος.

 

Ιστορικές αναδρομές
Επιδημικές μολύνσεις και εκρήξεις ιδιαίτερα νοσημάτων του αναπνευστικού και αυξημένη θνησιμότητα παρατηρήθηκαν το 1930 στην κοιλάδα Meuse (Βέλγιο), το 1948 στη Donora (Πενσυλβανία), το 1952 στο Λονδίνο.  Το αξέχαστο πυρηνικό ατύχημα του Τσερνόμπιλ το 1986 στην Ουκρανία με αποτέλεσμα τον επηρεασμό της υγείας εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων εξαιτίας της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος με ραδιενέργεια.  Το ποσοστό αύξησης των καρκίνων ήταν άνω του 15% στους πληθυσμούς που εκτέθηκαν, με χιλιάδες θανάτους από καρκίνο και λευχαιμία
 Οι κύριοι παράγοντες με τοξική δράση σε αυξημένες πυκνότητες είναι :
•    Υδρογονάνθρακες
•    Οξείδια του αζώτου
•    Μονοξείδιο του άνθρακα
•    Οξείδια του θείου
•    Φωτοχημικά οξειδωτικά

 

Οι επιδράσεις της μόλυνσης στην υγεία του ανθρώπου
Οι επιδράσεις της μόλυνσης στην υγεία του ανθρώπου μπορούν να διακριθούν σε δύο κατηγορίες:
Βραχυχρόνιες που εμφανίζονται σχεδόν ταυτόχρονα με την έξαρση της ρύπανσης, π.χ. επιτάχυνση του θανάτου σε εξασθενημένα άτομα ή βαριά άρρωστα άτομα, και μακροχρόνιες που αντανακλούν την αθροιστική επίδραση της χρόνιας έκθεσης σε ρυπαντικούς παράγοντες.

Νοσήματα που συσχετίζονται άμεσα και τεκμηριωμένα με τη μόλυνση του περιβάλλοντος

 

Χρόνια βρογχίτιδα
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ρύπανση του περιβάλλοντος είναι αιτία της χρόνιας βρογχίτιδας.  Η συχνότητα της βρογχίτιδας σε αστικούς πληθυσμούς υπερέχει σημαντικά της συχνότητας σε αγροτικούς πληθυσμούς.  Μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες στον Καναδά, ΗΠΑ, Αγγλία, Ιαπωνία και Σουηδία ενοχοποίησαν την ταχεία βιομηχανική ανάπτυξη και τη μη ελεγχόμενη ρύπανση σαν την αιτία της χρόνιας βρογχίτιδας.
Στον ελληνικό χώρο ο Καθηγητής Λ. Σιχλετίδης και συν. διαπίστωσαν αυξημένη συχνότητα βρογχίτιδας στην Εορδαία. Τα αιωρούμενα σωματίδια προερχόμενα από την επιφάνεια εξόρυξης του λιγνίτη και τους ηλεκτροκεντρικούς σταθμούς της ΔΕΗ ενοχοποιήθηκαν για την αυξημένη συχνότητα της χρόνιας βρογχίτιδας.  Στην ίδια μελέτη διαπιστώθηκε αυξημένη συχνότητα «ρινίτιδων» και «οφθαλμικών» ερεθισμών λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης διοξειδίου του θείου.  

Βρογχικό άσθμα
Τα αιωρούμενα σωματίδια σε αυξημένη πυκνότητα είναι πρωτογενή αίτια του βρογχικού άσθματος, αλλά και των παροξυσμών αυτού.  
Το μονοξείδιο, διοξείδιο του αζώτου και το διοξείδιο του θείου που αποτελούν συστατικά του νέφους και προερχόμενα από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων προκαλούν αυξημένη αντίδραση των βρόγχων και κατ’επέκταση βρογχικό άσθμα.

 

Παιδικό άσθμα
Προ δεκαετίας, ιδιαίτερος θόρυβος προκλήθηκε από τα δημοσιεύματα της εφημερίδας «The independent» όπου σε μια μεγάλη επιδημιολογική μελέτη στο Νότιγχαμ, όπου διαπιστώθηκε συσχέτιση των ρύπων του αυτοκινήτου με την αυξημένη συχνότητα παιδικού άσθματος.  Στην Καλιφόρνια μεγάλη, επιδημιολογική μελέτη έδειξε ότι αυξημένο όζον όχι μόνο «πυροδοτεί» τις κρίσεις των ασθματικών ατόμων, αλλά μπορεί να προκαλέσει και άσθμα.
Μελέτες στον ελληνικό χώρο Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα με καπνοομίχλη σχετίζονταν με την αυξημένη συχνότητα του παιδικού άσθματος.
Σήμερα είναι γνωστό ότι η αλλεργία με τα συναφή νοσήματα αλλεργικό άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα και το έκζεμα είναι συχνότερα σε άτομα που γεννιούνται σε βιομηχανικές μεγαλουπόλεις τους μήνες της ανθοφορίας.

Μόλυνση του περιβάλλοντος και καρκίνος
Σταθμό αποτέλεσε η συσχέτιση καπνίσματος και καρκίνου του πνεύμονα από τους Doll και Hill εξήντα πέντε χρόνια από σήμερα.
Η μόλυνση του περιβάλλοντος από τον καπνό του τσιγάρου εντός των τειχών σπίτι, καφετέριες, καφενεία κλπ είναι σημαντικός παράγοντας καρκινογένεσης.  
Στη Σουηδία ενοχοποιήθηκαν τα φυτοφάρμακα και οι οργανικοί διαλύτες για λεμφώματα (καρκίνος του λεμφικού ιστού) και λευχαιμίες.

 

Επίλογος
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής στον . . . αναπτυγμένο κόσμο με τη μόλυνση του περιβάλλοντος, την κακή διατροφή, την καθιστή ζωή, το στρες είναι αιτία πολλών προβλημάτων υγείας για εκατομμύρια ανθρώπων.
Η μόλυνση του περιβάλλοντος απειλεί να καταστρέψει την ομορφιά και τη γαλήνη της ζωής.  Το πρόβλημα γεννήθηκε στη σύγχρονη πολιτισμένη ζωή μας από την πρόοδο στην τεχνολογική εξέλιξη. Ο άνθρωπος πληρώνει ακριβά το τίμημα της καταστροφής του περιβάλλοντος.

Έκθεση εικόνων