Τετάρτη, 15 Ιανουαρίου 2025, 11:05:19 πμ
Τετάρτη, 17 Ιουνίου 2015 10:50

Μαρκ Οζέ: Χρειάζεται κατεπειγόντως ένα σχέδιο Μάρσαλ για τη μετανάστευση

«Η μεταναστευτική κρίση αποκαλύπτει όλες τις αδυναμίες και τους φόβους μας». Για τον Μαρκ Οζέ, έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους κοινωνικούς ανθρωπολόγους, αυτό που συμβαίνει σήμερα στη Μεσόγειο αποτελεί σύμπτωμα των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες οι οποίες πλέον δεν έχουν ούτε μεγαλόπνοα σχέδια ούτε ισχυρές πεποιθήσεις.
«Οι εντάσεις που προκαλούνται από την άφιξη των μεταναστών αποκαλύπτουν κυρίως την έντονη δυσφορία των χωρών μας», δηλώνει ε ο γάλλος ακαδημαϊκός μιλώντας στην ιταλική La Repubblica.
Ερωτώμενος πως μπορεί η Ευρώπη να αντιμετωπίσει την μεταναστευτική κρίση ο Οζέ υποστηρίζει πως θα χρειαζόταν μια κοινή, ευρωπαϊκή, και ισχυρή πολιτική η οποία, ωστόσο, δεν υπάρχει.
«Η απουσία και η απραξία της Ευρώπης είναι εμφανείς. Εδώ και αρκετό καιρό, οι διχασμοί και οι φόβοι σπαράσσουν την ήπειρο, σε τέτοιο βαθμό που κάποιοι θα ήθελαν ακόμη και την επαναφορά των συνοριακών ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα. Αντιθέτως, αν εγκαταλείπονταν οι συναισθηματικές αντιδράσεις, θα ήταν δυνατή η ορθολογική εκτίμηση των προβλημάτων και η υπόθεση, τουλάχιστον, κάποιων πιθανών λύσεων ανθρωπιστικής φύσης με στόχο τη διασφάλιση της υποδοχής και της προστασίας των μεταναστών. Οι λύσεις αυτές, όμως, θα είχαν κάποιο νόημα μόνο εάν, την ίδια ώρα, αναζητούνταν πιο μακρόπνοες πολιτικές. Μια συλλογική πρωτοβουλία, για παράδειγμα, ένας είδος Σχεδίου Μάρσαλ για τη μετανάστευση. Η αντιμετώπιση ενός παγκόσμιου προβλήματος απαιτεί μια παγκόσμια πολιτική θιασώτες της οποίας θα έπρεπε να είναι οι πλούσιες χώρες της Ευρώπης», εξηγεί ο γάλλος ανθρωπολόγος.
Αλλά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, τουλάχιστον άμεσα, γιατί «η Ευρώπη είναι αδύναμη, διχασμένη και αβέβαιη μπροστά σ' ένα πρόβλημα το οποίο με αριθμητικούς όρους δεν είναι ανυπέρβλητο, αρκεί να υπάρχει η πολιτική βούληση. Σαφώς και υπάρχει ένα κόστος το οποίο πρέπει να εκτιμηθεί. Η ενωμένη Ευρώπη εξακολουθεί να είναι επαρκώς ισχυρή για να αποπειραθεί να δώσει μία λύση. Εάν, όμως, δεν είναι ικανή, τότε πρέπει να δεχτεί την ήττα της και να επιτρέψει στον ΟΗΕ να επέμβει», δηλώνει ο Οζέ.
Όσον αφορά τον φόβο που προκαλούν στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη οι μετανάστες, υποστηρίζει πως αυτό συμβαίνει «καταρχάς γιατί οι μετανάστες αποτελούν το ζωντανό παράδειγμα του ξεριζωμού. Εγκατέλειψαν τον τόπο καταγωγής τους και για εμάς, που λατρεύουμε τις ρίζες (μας), αυτό αποτελεί μία μορφή ιεροσυλίας. Όπως όλοι οι νομάδες, μας αναγκάζουν να επανεξετάσουμε την ιδέα σύμφωνα με την οποία ένας άνθρωπος είναι πάντα δεμένος με τις ρίζες του, θυμίζοντάς μας ότι μία μέρα θα μπορούσαμε να βρεθούμε και εμείς ξεριζωμένοι. Αυτός ο φόβος του ξεριζωμού είναι ιδιαίτερα αισθητός στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο του σήμερα. Αυτός προκαλεί αντιδράσεις όλων όσοι ταυτίζονται μανιωδώς με έναν τόπο, σε τέτοιο βαθμό ώστε να θέλουν να τον προστατέψουν με κάθε μέσο από την άφιξη των Άλλων. Στην εικόνα τους αντικατοπτρίζονται οι φόβοι μας, αποκαλύπτοντας σε όλη του την έκταση το παράδοξο μιας παγκοσμιοποίησης η οποία επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, του χρήματος και των πληροφοριών αλλά όχι των ανθρώπων».



Πηγή: Το Βήμα