Η διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη και η διαχρονικότητα του περιεχομένου της σηματοδοτεί έντονα την αξία του κειμένου στην πολιτική, την προσπάθεια να ενσωματωθούν οι πολιτικές ιδέες και οι αξίες μέσα σε λέξεις, να υπογραφεί ένα συμβόλαιο με το λαό και αυτό να μετατραπεί σε αίτημα συνολικών διεκδικήσεων με όρους στοχοπροσήλωσης αλλά και συνέπειας κατά την εφαρμογή.
Η περίφημη διακήρυξη δεν ήταν ένα μαγικό κείμενο που φώτισε τη χώρα μονομιάς. Ήταν όμως ένα στιβαρό ιδεολογικό κείμενο που αποδείχθηκε διαχρονικό και κυρίως υπηρετήθηκε πολιτικά φέρνοντας σε μεγάλο βαθμό ένα επιθυμητό αποτέλεσμα -και αυτό είναι που μένει.
Αν μελετήσει κανείς το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ πριν τις εκλογές του ’81 και την εφαρμοσμένη εκδοχή του, θα διαπιστώσει ότι ήταν σε πολύ υψηλό ποσοστό η θεωρία που έγινε πράξη. Αυτός είναι και ο λόγος που η λέξη «αλλαγή» έγινε θρύλος και δύσκολα αποσυνδέεται από εκείνη τη χρονική περίοδο, όπως κανείς πολιτικά και αν την χρησιμοποιήσει.
Δοκιμάζοντας να συνοψίσω τις τρεις περιόδους που κυβέρνησε το ΠΑΣΟΚ τη χώρα σε τρεις μόνο λέξεις θα έλεγα Δημοκρατική (1981-1989), Ισχυρή (1993-2004) και Δίκαιη (2009-2011) Ελλάδα.
Σήμερα και οι τρεις αυτές λέξεις, παρότι κατακτήθηκαν και εδραιώθηκαν στη χώρα, αμφισβητούνται από την πολιτική συγκυρία, το διεθνές περιβάλλον, κυρίως όμως από τους ίδιους μας τους εαυτούς. Η υπεράσπιση και η εμβάθυνση της Δημοκρατίας, η ισχυροποίηση της χώρας μετά την πολυεπίπεδη κρίση και η κοινωνικά Δίκαιη και συμπεριληπτική Ελλάδα είναι οι βασικές πολιτικές προκλήσεις που καλείται να υπηρετήσει ξανά το ΠΑΣΟΚ.
Όμως, για να συμβούν όλα αυτά και να υπηρετήσει ξανά το ΠΑΣΟΚ με αίσθημα ευθύνης το λαό και την πατρίδα, θα πρέπει να ανακτήσει την απολεσθείσα του συλλογική συνείδηση και λειτουργία. Και αυτό δεν είναι ευθύνη ενός προσώπου αλλά όλων μας. Χρειάζεται να βάλουμε ξανά τις ιδέες μας σε λέξεις, να γίνουν τα κείμενά μας ζωντανοί οργανισμοί, να πιάσουν τα χέρια μας και να μας ενώσουν, υπό ένα πολιτικό σχέδιο που θα οραματίζεται ξανά για τη χώρα.
Και αν υπάρχει μία ερώτηση που καλούμαστε να κάνουμε στους εαυτούς μας σε αυτή την κρίσιμη πολιτικά περίοδο είναι γιατί διεκδικούμε την εξουσία;
Γιατί, για ποιους και πώς.
Αυτή είναι η δική μας ευθύνη.
