Κυριακή, 22 Δεκεμβρίου 2024, 2:54:43 πμ
Κυριακή, 04 Ιουλίου 2010 20:01

Μουσική πανδαισία με Ηλία Ανδριόπουλο

Όχι, δεν ήρθε ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης στο Κιλκίς, αλλά ακούστηκαν τραγούδια του, πάνω από είκοσι, από τη χορωδία του Μουσικού Συλλόγου Κιλκίς, από μικρή ορχήστρα (πιάνο, κιθάρα, μπουζούκι) κι από δυο ερμηνευτές των τραγουδιών του, την Εύη Καλογεροπούλου και τον Δημήτρη Παπαϊωάννου- ο ίδιος έπαιζε κιθάρα, στο πιάνο ήταν ο Ανδρέας Παπαδόπουλος και στο μπουζούκι ο Γιάννης Καρασάββας.


Η συναυλία δόθηκε στην αίθουσα του Συνεδριακού Κέντρου του Δήμου Κιλκίς τη Δευτέρα, 14 Ιουνίου, στις 8 το βράδυ στα πλαίσια των «Ελευθερίων» της πόλης- σύμπραξη του Μουσικού Συλλόγου και του ΟΠΟΝΓΑ του Δήμου.
Στο Α΄ μέρος τραγούδησε πέντε τραγούδια η χορωδία μόνη της με τη διεύθυνση του μαέστρου της Γιάννη Ζγούρα, που συνόδευε τις μελωδίες και ως πιανίστας. Ξεχώρισαν στις μονωδίες τους οι σολίστ της χορωδίας Κατερίνα Ισαακίδου Λιάμη και Μπάμπης Αθανασιάδης – δάσκαλοι στη Δημοτική Εκπαίδευση.
Στο Β΄ μέρος τραγούδησαν οι προαναφερθέντες δύο ερμηνευτές έντεκα τραγούδια – κυρίως λαϊκά και ρεμπέτικα του συνθέτη με τη συνοδεία της μικρής ορχήστρας.
Οι φωνές τους μεστές, καλλιεργημένες, αφού μέχρι σήμερα εμφανίστηκαν σε συναυλίες, που τις διεύθυναν μεγάλοι Έλληνες δημιουργοί μουσικών ακουσμάτων, Σπανός, Κουγιουμτζής, Πλέσσας κ.α.
Στο Γ΄ μέρος είχαμε σύμπραξη χορωδίας, μουσικών οργάνων και καλλιτεχνών ερμηνευτών με τη διεύθυνση του μαέστρου της χορωδίας Γιάννη Ζγούρα. Ερμήνευσαν τέσσερα τραγούδια, από τα οποία τα τρία είναι πασίγνωστα κι από τα πιο αγαπημένα από τον κόσμο τραγούδια του Ηλία Ανδριόπουλου, «Τ’ αηδόνια στην Ιθάκη», «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες» και το «Μην κλαις» - πρώτη ερμηνεύτρια του τραγουδιού αυτού η αξέχαστη Σωτηρία Μπέλου.
Η ερμηνεία από τη χορωδία πολύ πετυχημένη, αφού πια κλείνει από το 1990 μια συνεχή εικοσαετία καλλιέργειας των φωνών και εμφανίσεων ανά την Ελλάδα και το εξωτερικό, καλλιέργειας συνεχούς, με συστηματική εκμάθηση των μουσικών κειμένων- δε λείπουν από τις πρόβες και οι κατάλληλες φωνητικές ασκήσεις. Έφτασε – θέλω να το πιστεύω- η χορωδία σε μια εκπληκτική ωριμότητα και απόδοση άριστη, μολονότι πρόκειται για χορωδούς εθελοντές με μόνο «προσόν» την αγάπη στην μουσική και στο τραγούδι- λίγοι, μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού, όσοι κατέχουν γνώση της μουσικής σημειογραφίας. Εύγε τους!
Όλα τα τραγούδια του Ανδριόπουλου τα συνόδευε κινηματογραφική εικόνα σε γιγαντοοθόνη, που έδειχνε από ζωντανές τους παρελθόντος εμφανίσεις συναυλιών τους μεγάλους ερμηνευτές και ορχήστρες να αποδίδουν – χωρίς ήχο φυσικά- το συγκεκριμένο τραγούδι που εκτελούσε εκείνη τη στιγμή ζωντανά η χορωδία – παρέλαση απ’ την οθόνη Μπέλου, Μητσιάς, Καλογιάννης, Μοσχολιού, Πρωτοψάλτη. Ήταν ένας ωραίος συνδυασμός ζωντανού ήχου και βουβής εικόνας.
Προλόγησε η πρόεδρος της χορωδίας Σταυρούλα Εμμανουηλίδου – Γιοβανούδη. Σκιαγράφησε την προσωπικότητα του συνθέτη, ανήγγειλε το πρόγραμμα της συναυλίας, κάλεσε το Δήμαρχο κ. Τάκη Τερζίδη να χαιρετίσει την εκδήλωση – η αίθουσα του Συνεδριακού Κέντρου ήταν κατάμεστη.
Το ακροατήριο ανταποκρίθηκε στο άκουσμα κυρίως των περισσότερο γνωστών τραγουδιών του συνθέτη και ανταπέδωσε με ζωηρό χειροκρότημα – η ικανοποίηση των ερμηνευτών, η «αμοιβή» του.
Στο τραγούδι δένουν μουσική και μεστός στίχος- πάντα και μόνο στην πένα του άξιου συνθέτη. Οι στίχοι των τραγουδιών του Ανδριόπουλου είναι επώνυμων ποιητών ή στιχουργών – Σεφέρη, Ελύτη, Ελευθερίου, Μπουρμπούλη, Γκάτσου, Καλαβίτη. Θα σταθώ σ’ ένα τραγούδι απ’ όσα ακούστηκαν, για να σχολιάσω αυτό το «δέσιμο» λόγου και μουσικής – χωρίς «καλό» στίχο το τραγούδι καταντάει «κύμβαλον αλαλάζον»-, στο τραγούδι «Τ’ αηδόνια στην Ιθάκη».
Τ’ αηδόνια πια δε  θα ‘ρθουν στην Ιθάκη,/ μα πέρασμα θα έχει η ζωή. Ο κόσμος όλος είναι μια γιορτή/ απ’ την Τριπολιτσά στο Δερβενάκι. Της λησμονιάς το χόρτο δε φυτρώνει/ στα Γιάννενα, στ’ Ανάπλι, στο Μοριά_/ σαν αγκαλιά και σαν κληματαριά/ ο δεκαπεντασύλλαβος απλώνει. Χωρίς ψωμί και δίχως καρυοφίλι/ μονάχος θα μιλήσεις στο λαό/ μια Κυριακή ξημέρωμα Βαγιών_/ εσύ φωτιά κι ο κόσμος το φυτίλι.
Εδώ ο Μάνος Ελευθερίου, ο ποιητής των στίχων, δίνει «πινελιές» μόνο στον πίνακα που ζωγραφίζει κι αφήνει τον ακροατή να συμπληρώσει αυτός την εικόνα.
Η Ελλάδα στην πιο ζοφερή σκλαβιά, αλλά ο λαός επιζεί, γιορτάζει τώρα με τη Μεγάλη Επανάσταση του 1821- Τριπολιτσά, Δερβενάκια, τα μεγάλα κατορθώματα. Αλλά ορόσημα της Επανάστασης και η Ήπειρος, ο Μοριάς, τ’ Ανάπλι. Παράλληλα επιζεί και η φωνή του λαού με το δημοτικό τραγούδι – συνθεμένο συνήθως στον δεκαπεντασύλλαβο. Και το μεγάλο γεγονός της Επανάστασης, η ηρωική Έξοδος των Μεσολογγιτών την Κυριακή των Βαΐων του 1826 «χωρίς ψωμί, χωρίς όπλα», μόνο με τη λαχτάρα της λευτεριάς οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» γίνονται φωτιά με την αυτοθυσία τους- ο Χρίστος Καψάλης θα ανάψει το φυτίλι της μπαρουταποθήκης του κι ο κόσμος της Ευρώπης που παρακολουθεί θαυμάζει τον ηρωισμό τους.
Αυτά ο ποιητής που «τρέχει» στην παράδοση και την προβάλλει. Και πιάνει ο συνθέτης τους υπέροχους στίχους στον τρίσημο ρυθμό σ’ έναν ήχο χαρούμενο, πεταχτό, γνωστό από την παράδοση την βυζαντινή- στην εκκλησιαστική γλώσσα ο ήχος ονομάζεται «λέγετος» («Ανοίγω το στόμα μου…») και δένει έτσι μουσική και λόγος, που μυρίζουν πατρίδα κι αγώνες ιερούς και παράδοση και παρακαταθήκες προγόνων.
Να είναι όλοι οι Έλληνες συνθέτες σαν τον Ηλία τον Ανδριόπουλο, να είναι κι οι ποιητές σαν τον Μάνο τον Ελευθερίου! Να ‘ναι και οι χορωδίες σαν τη χορωδία του Μουσικού Συλλόγου Κιλκίς ν’ ανεβάζουν τέτοια έργα στις συναυλίες τους!

 

Γράφει
ο Θανάσης
Χατζημητάκος