Στα γραφεία των ΕΙΔΗΣΕΩΝ και της ΠΡΩΙΝΗΣ η συνάντησή μας καθώς θελήσαμε να προβάλλουμε την παραγωγική πρωτοβουλία κιλκισιωτών αγροτών που είναι σε εξέλιξη εδώ και κάμποσα χρόνια.
Πτυχιούχος της Γεωπονικής Σχολής του Α.Π.Θ. ο Χρήστος Σαπρανίδης από το Κεντρικό έχει την επιστημονική γνώση, αλλά και τις μνήμες ενός όχι τόσο μακρινού παραγωγικού παρελθόντος: Κάποτε η γη μας και οι άνθρωποί της ήταν παραγωγικοί. Τώρα ο πρωτογενής τομέας είναι ανύπαρκτος. Η εργασία, ο καθημερινός μόχθος πλέον δεν έλκουν. Ονειρευόμαστε τα έτοιμα και έτοιμα είναι τα εισαγόμενα. Έτσι στο Κιλκίς που κάποτε στις παραποτάμιες λεκάνες του παράγονταν πλούσια τα ελέη της ελληνικής γης, ερήμωσε ο τόπος. Πλήρης παραγωγική ερημία.
Συζητάμε για τις αιτίες και πάει μακριά η ...βαλίτσα. Είναι οι επιδοτήσεις, είναι η μετανάστευση, είναι το κυνήγι της ευκολίας, είναι το τυράκι στην φάκα που μας ρίχνουν οι πολυεθνικές κι εμείς το χάφτουμε, είναι το κακό μας ριζικό...
"Τεμπελιάσαμε αδελφοί... και τώρα που πήρε φωτιά το τεμπελχανείο (ίδρυμα για ανέργους) δεν έχουμε το κουράγιο να σηκωθούμε να τη σβήσουμε.." γράφει ο Χρήστος Σαπρανίδης στο περιοδικό "Ερώ" της "Ενωμένης Ρωμιοσύνης".
Σύνθημά του "Μπορούμε να κάνουμε την Ελλάδα το θερμοκήπιο της Ευρώπης κι όχι μόνο να εξασφαλίσουμε τη δική μας επάρκεια..."
Και άμ έπος αμ' έργο. Από το 2007 ο παθιασμένος επιστήμονας κι εργάτης γης αναζήτησε συνοδοιπόρους στα όνειρά του. Τους βρήκε και ξεκίνησαν. Συνέστησαν μια άτυπη ομάδα παραγωγών που έχει μόνη φιλοδοξία να αναστήσει τη γεωργία.
Σήμερα είναι 20 παραγωγοί και καλλιεργούν περίπου 200 στρέμματα. Με διασπορά στο νομό: Από το Κεντρικό, το Ελευθεροχώρι, τα Θεοδόσια, τις Καστανιές, το Πεδινό, τη Βασιλίτσα, τον Γαλλικό...
Καλλιεργούν καλοκαιρινά και χειμερινά ζαρζαβατικά (ντομάτες, μελιτζάνες, πιπεριές, λάχανα, μπρόκολα, κουνουπίδια), πατάτες, ρεβύθια, φακές, προϊόντα που έχει εγγράψει στην παραγωγική του μνήμη ο νομός. Και τα καλλιεργούν με λελογισμένη χρήση λιπασμάτων και φαρμάκων. Και νερού εξάπαντος.
"Υπάρχει η επιστημονική γνώση. Δεν θα ανακαλύψουμε την Αμερική. Εκείνο που προέχει είναι να ενημερωθεί ο αγρότης για να γίνει ορθολογικότερη η καλλιέργεια. Χωρίς σπατάλες που και το κόστος αυξάνει και το προϊόν υποβαθμίζει ποιοτικά" τονίζει και αυτός είναι και ο κανόνας της άτυπης ομάδας.
Μέγας στόχος εξαρχής που τον έφερε σε πέρας - αν και ο αγώνας πρέπει να είναι διαρκής - είναι να έχει λόγο ο παραγωγός και στη διακίνηση του προϊόντος. Για να πάρει κι ένα μέρος από την υπεραξία του προϊόντος. Δεν σημαίνει πως απαξιώνουν ή αποκόπτονται από το εμπόριο. Απλά θέλουν να έχουν λόγο στη διακίνηση. Κι ένας τρόπος είναι η ταυτότητα του προϊόντος κάθε παραγωγού.
Ο τελικός καταναλωτής, όταν αγοράζει τη ντομάτα, την πατάτα, τη μελιτζάνα ξέρει ότι προέρχεται από τον τάδε παραγωγό. Υπάρχει ταμπελάκι με την ταυτότητα του παραγωγού. Κι έτσι διατηρείται το ίχνος από το χωράφι έως το τραπέζι.
Παράγουν προϊόντα με ταυτότητα κι εδώ είναι το κρίσιμο σημείο που χρειάζονται και τη στήριξη του καταναλωτή.
Την έχετε; ρωτώ. Δόξα τω θεώ, προχωράμε. Αλλά πάντα χρειάζεται ο αγώνας για κάτι καλύτερο. Από το 2012 η άτυπη ομάδα είμαι μέλος της πανελλήνιας πρωτοβουλίας "Ενωμένη Ρωμιοσύνη" Μάλιστα ο Χρήστος Σαπρανίδης είναι τομεάρχης- γραμματέας αγροτικής οικονομίας.
Έχουν μεράκι και διάθεση για δουλειά. Μαζί με ιδέες για συνεχή βελτίωση.
Οργανώσαμε ένα δίκτυο σπόρων. Όχι τράπεζα. Διασώζουμε σπόρους ελληνικών ποικιλιών, τις αναπαράγουμε και τις διαχέουμε στέλνοντάς τους σπόρους σε όλα τα μέλη μας. Κι εκείνα επίσης μπορούν να τα διασπείρουν ώστε ο κάθε παραγωγός να βρίσκει σπόρους δοκιμασμένους στις συνθήκες της ελληνικής γης κι όχι να εξαρτάται από υβρίδια.
Ενημέρωση και αξιοποίηση του νόμου περί οικοτεχνίας είναι ακόμα ένας στόχος που προωθείται. Ο Χρήστος Σαπρανίδης με ικανοποίηση ενημερώνει πως ήδη υπάρχουν 10 μονάδες (τυροκομεία, παραγωγής σάλτσας, χυμού, αποξηραμένων αρωματικών φυτών, μελιού) στο νομό που εντάχθηκαν στο νόμο από το 2015 και ασφαλώς οι προοπτικές είναι ευοίωνες για ακόμα περισσότερες.
Είστε ανταγωνιστικοί στην αγορά; ρωτώ τον Χρήστο και κάπως το μάτι του αγριεύει.
Τι θα πει ανταγωνιστικοί; Πουλάμε 60 λεπτά την πατάτα. Μπορούμε να πουλάμε τις ντομάτες μας, να εφοδιάζουμε το τραπέζι του Έλληνα καταναλωτή. Δεν είμαστε απλά ανταγωνιστικοί. Στις ίδιες τιμές της αγοράς εμείς προσφέρουμε προϊόντα ποιοτικά ανώτερα. Προϊόντα με ταυτότητα του παραγωγού. Κι όχι προϊόντα που κόπηκαν πριν την ώρα τους χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά για να ωριμάσουν μέσα σε ψυγεία μέχρι να φτάσουν, εβδομάδες και μήνες αργότερα με μειωμένη θρεπτική αξία στο τραπέζι του Έλληνα.
...αυτός ο μύθος της ανταγωνιστικότητας των ξένων προϊόντων να ξέρετε πως λειτουργεί πάντα υπέρ των μεσαζόντων εισαγωγέων. Το κέρδος από τις χαμηλές τιμές που ενδεχομένως αγοράζουν από το εξωτερικό οι εισαγωγείς, δεν φτάνει στον καταναλωτή. Κέρδος για τον εισαγωγέα είναι. Και ζημιά για το καταναλωτή που βάζει στο τραπέζι του προϊόντα χαμηλής οργανοληπτικής ικανότητας.
Επόμενος μεγάλος στόχος της ομάδας είναι να δημιουργήσει ένα σημείο διάθεσης των προϊόντων των μελών της. Και γιατί όχι, κάποτε κι αφού αυξηθούν τα μέλη της και όγκος της παραγωγής, να δημιουργήσουν μια τοπική λαχαναγορά. Αξίζει τον κόπο καθώς κερδισμένοι θα είναι αντάμα παραγωγοί και καταναλωτές.
Ικανοποιημένος από τη δική τους προσπάθεια είναι. Όχι όμως από την απαξίωση της εργασίας στη συνείδηση μεγάλου τμήματος των νέων ανθρώπων.
"Έχουμε όλες τις προοπτικές να ξανανθίσει παραγωγικά ο τόπος μας. Αλλά χρειάζεται εγρήγορση και αποφυγή κακών συνηθειών. Να δουλέψουμε αντί να τρέχουμε σε βουλευτές και δημάρχους να βρούμε μια θέση για να καθόμαστε!" προτρέπει ο Χρήστος Σαπρανίδης.
Η άτυπη ομάδα παραγωγών όμως διακρίνεται εκτός από την παραγωγική και για την ανθρώπινη ευαισθησία της.
Πάντα υπάρχει το μερίδιο για τον ελάχιστο αδελφό. Σε εβδομαδιαία βάση προσφέρουμε προϊόντα στα συσσίτια της Μητρόπολης και τελευταία και στο Γηροκομείο. Το θεωρούμε υποχρέωσή μας.
Αυτός είναι ο Χρήστος Σαπρανίδης κι αυτή η άτυπη ομάδα παραγωγών που μάχεται, εργαζόμενη, για την ανάταξη της γεωργίας μας.
Δεν είναι οι μόνοι που αγωνίζονται. Έχει κι άλλους πιονέρους που μάχονται για να ξαναθυμίσουν πως αυτός ο τόπος κάποτε παρήγαγε.
Συνολικά είναι όλοι τους και αντάμα λίγοι. Όταν αυγατίσουν τότε θα έχει ελπίδα ο τόπος μας να ανθίσει, να κρατήσει τα παιδιά του, να δυναμώσει ο Έλληνας και η Πατρίδα.
Αλλά να θυμόμαστε όλοι. Είναι και χρέος των καταναλωτών να αυγατίσουν οι παραγωγοί μας. Μια αλυσίδα είμαστε. Κι όταν ο καθένας κάνει του κεφαλιού του, κακό και του δικού του και των κεφαλιών όλων μας.
Θεοφύλακτος Παγλαρίδης
