Πέμπτη, 26 Δεκεμβρίου 2024, 9:18:57 μμ
Τρίτη, 09 Μαρτίου 2010 06:50

Νίκος Σιάνας : Ελληνισμός της Διασποράς

Όπως γράψαμε στο προηγούμενο άρθρο μας, οι μεταναστεύσεις των Ελλήνων χάνονται στα βάθη της ιστορίας. Τα καταγάλανα νερά της Μεσογείου, η ανεξιχνίαστη διαιώνια “τροχιά” του ήλιου και η αέναος κάθοδος του σταθερά προς την Δύση, ήταν πάντα ένα κάλεσμα και μια πρόσκληση για τους τολμηρούς Έλληνες ναυτικούς “Μας έφερε το ίδιο ρέμα...” τραγουδάνε ακόμη και σήμερα οι δουλευτάδες των βουνών του Άσπρο Μόντε της Καλαβρίας.

Είναι το ίδιο ρέμα, η ίδια θάλασσα που έφερε σ’ όλα τα μέρη της Μεσογείου και του Ευξείνου Πόντου τους Έλληνες θαλασσοπόρους. Οι Έλληνες έκαναν εντονότατη την παρουσία τους σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο, ίδρυσαν εκατοντάδες πόλεις με περίοπτη θέση στο βάθρο της ιστορίας. Οι ντόπιοι έμαθαν από τους Έλληνες να κτίζουν σπίτια, δημόσια κτίρια, την καλλιέργεια της ελιάς και της αμπέλου, για πρώτη φορά δοκίμασαν την γεύση του κρασιού. Έμαθαν επίσης τους νόμους, να κόβουν νομίσματα, την αλφάβητο και γενικά τον πολιτισμένο ελληνικό τρόπο ζωής. Οπλισμένοι οι Έλληνες με τεράστια ενεργητικότητα, μεγάλη ψυχική και ανεξάντλητη αναζήτηση του νέου, αντιμετώπισαν το άγνωστο και νίκησαν τους φυσικούς κινδύνους, αλλά και τον φόβο για τις υπερφυσικές δυνάμεις.
Από τον 8ο αιώνα άρχισε οι συστηματικός ελληνικός αποικισμός. Μέσα σε 20 χρόνια 120 ελληνικές πόλεις στην Κάτω Ιταλία και Σικελία αποτελούσαν το θαύμα της Μεγάλης Ελλάδος.
Ο Ηρόδοτος μας πληροφορεί πως ο Σάμιος Κωλαί στα τέλη του 7ου π.Χ. αιώνα πέρασε τις Στήλες του Ηρακλή, βγήκε στον ωκεανό και έφθασε ως την σημερινή Αγγλία. Γάλλοι και Αμερικανοί ερευνητές υποστηρίζουν πως Έλληνες θαλασσοπόροι διέσχισαν τον Ατλαντικό εδώ και 5.000 χρόνια για αναζήτηση χαλκού, έτσι οι πανάρχαιοι Έλληνες ανακαλύπτουν την Αλβιώνα (Βρετανία) και το Ιερό Νησί η Ιβερνία (Ιρλανδία). Τα δύο αυτά νησιά τα ονομάζουν χαρακτηριστικά Κασσιτερίδες Νήσους!
Ο δεύτερος μεγάλος ελληνικός αποικισμός έγινε από τον Μ. Αλέξανδρο, ο μακεδονικός Ελληνισμός έδωσε στο Έθνος τα τελευταία χρόνια της αρχαιότητας καινούργια ζωή. Τον 3ο αιώνα π.Χ. οι Ρωμαίοι κυριεύουν την Κάτω Ιταλία, κάποιες πόλεις στη διάρκεια του 2ου αιώνα, καθώς και τη Μακεδονία και τη Νότια Ελλάδα και το 30 π.Χ. την Ελληνιστική Αίγυπτο. Ωστόσο, αυτό δεν εμπόδισε τη δημιουργία ενός σύνθετου πολιτιστικού φαινομένου, του ελληνορωμαϊκού κόσμου, όπως απλουστευτικά ονομάζεται. Ο ελληνισμός στα χρόνια της ρωμαϊκής κυριαρχίας άκμαζε στην Ανατολή και όχι στην κυρίως Ελλάδα. Η ελληνική γλώσσα και σκέψη συμβάλλουν στη ραγδαία εξάπλωση του Χριστιανισμού. Το 330 με τα εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης και τη μεταφορά της πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Ανατολή, εγκαινιάζεται μία περίοδος εξαιρετικά σημαντική για τον Ελληνισμό και τίθενται οι ιστορικές βάσεις για την πολιτική αναβίωση του, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία σταδιακά εξελληνίζεται. Τον 5ο αιώνα μ.Χ. ο ελληνισμός επικρατούσε στις ευρωπαϊκές, στις ασιατικές και στις αφρικανικές χώρες που αποτελούσαν το ανατολικό κράτος, τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Η άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 σήμανε και το τέλος της χιλιετούς Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Για τον Ελληνισμό άρχιζε μια περίοδος σκότους, εξαθλίωσης και σκλαβιάς, η περίοδος της Οθωμανοκρατίας.
Επί τουρκοκρατίας τα μεταναστευτικά ρεύματα των υπόδουλων Ελλήνων στρέφονται προς  χώρες της δυτικής, κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, αλλά και στα βόρεια τουρκοκρατούμενα Βαλκάνια. Από τις μεταναστεύσεις αυτές, του 17ου, 18ου και των αρχών του 19ου αιώνα, προέκυψαν οι ανθηρές ελληνικές παροικίες της Βενετίας, της Βιέννης, της Βουδαπέστης, του Βουκουρεστίου, του Βελιγραδίου, κ.α.
Την ίδια περίοδο η ίδρυση των Εληνικών Ηγεμονιών το 1711, λειτούργησε ως ισχυρότατο κίνητρο προσέλκυσης ελληνικών πληθυσμών και μετακινήσεων προς τις ρουμανικές χώρες. Μετά την απελευθέρωση της Σερβίας από τον τουρκικό ζυγό (μέσα 19ου αι.) ελληνικοί τουρκοκρατούμενοι πληθυσμοί, ιδιαίτερα από τη Μακεδονία, προς τις ελεύθερες σερβικές περιοχές. Οι Ελληνικές αυτές παροικίες πρωτοστάτησαν στην έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
συνεχίζεται