Ένα μοντέλο μηχανικής μάθησης έχει αναπτυχθεί για να προσδιορίζει με ακρίβεια τα πλατάνια που έχουν προσβληθεί από επικίνδυνο μύκητα, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει τον θάνατο ολόκληρων δασών αυτών των υπεραιωνόβιων δέντρων, κυρίως σε παραποτάμιες περιοχές.
Το μοντέλο αυτό δημιουργήθηκε στα πλαίσια διπλωματικής εργασίας στη Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου.
Συγκεκριμένα, αναπτύχθηκε αλγόριθμος που εκπαιδεύτηκε να εντοπίζει τα μολυσμένα πλατάνια βάσει δορυφορικών εικόνων και γεωγραφικών συντεταγμένων υγιών και ασθενών δέντρων, αναγνωρίζοντας συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που αλλάζουν στο φυτό. Με τη συγκεκριμένη μεθοδολογία, το μοντέλο μπορεί στο μέλλον να εφαρμοστεί σε άγνωστες περιοχές, επιτρέποντας τη γρηγορότερη και πιο αποτελεσματική χαρτογράφηση μεγαλύτερων εκτάσεων.
Τα πλατάνια στον Αχέροντα
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Μάρκος Διαμαντόπουλος, απόφοιτος της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, άρχισε να παρατηρεί τα πλατάνια κοντά στον ποταμό Αχέροντα. «Τα πλατάνια, ήδη από το 2010, είχαν αρχίσει να ξεραίνονται, επηρεάζοντας δραματικά το τοπίο και τη βιοποικιλότητα των περιοχών αυτών. Κάθε πλατάνι στην παραποτάμια έκταση νεκρώθηκε, δημιουργώντας μια θλιβερή εικόνα.» επισημαίνει ο ίδιος.
Στη συνέχεια, σε συνεργασία με την καθηγήτριά του Μαρία Παπαδοπούλου και τον καθηγητή Κωνσταντίνο Καράντζαλο, εξερεύνησαν τη χωρική εξάπλωση του προβλήματος, προκειμένου να καταρτιστεί σχέδιο δράσης. Συνεργάστηκαν με το Ινστιτούτο Μεσογειακών και Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ Δήμητρα, το οποίο παρέσχε γεωγραφικά δεδομένα για μολυσμένα πλατάνια στην περιοχή της Σπερχειάδας.
Σε κίνδυνο οι πλάτανοι σε παραποτάμιες περιοχές και παραδοσιακά χωριά
«Ο πλάτανος είναι ένα αιωνόβιο φυτό που συναντάται σε παραποτάμιες εκτάσεις και παραδοσιακούς οικισμούς. Η απώλεια τέτοιων δέντρων μπορεί να αλλοιώσει δραματικά το τοπίο» τονίζει ο κ. Διαμαντόπουλος.
Όπως αναφέρει η δασοπόνος του Ινστιτούτου του ΕΛΓΟ Δήμητρα, Νικολέτα Σουλιώτη, αντίστοιχες καταστροφές έχουν σημειωθεί και σε άλλες παραποτάμιες περιοχές της Ελλάδας.
Ο μύκητας ήρθε πρώτη φορά στην Ευρώπη από τις ΗΠΑ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
«Ο μύκητας Ceratocystis platani, που προκαλεί την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους, ήρθε στην Ευρώπη κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με μολυσμένα ξύλινα κουτιά» επισημαίνει ο κ. Διαμαντόπουλος. Ο μύκητας εντοπίστηκε στην Ελλάδα το 2003 και το 2004, με πιθανή προέλευση από την Ιταλία.
Ο μύκητας μεταδίδεται μέσω μολυσμένης υλοτομίας και εργαλείων κατά τη διάρκεια εργασιών. Σε περίπτωση εντοπισμού του εγκαίρως, το δέντρο μπορεί να σωθεί, αλλιώς επέρχεται η νέκρωση.
Πώς μπορεί το πρόβλημα να αντιμετωπιστεί
Η δημιουργία της μεθοδολογίας εντοπισμού των μολυσμένων πλατανιών μπορεί να είναι καθοριστική. «Η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε αποτελείται από ένα μοντέλο μηχανικής μάθησης», δηλώνει ο Βασίλης Ανδρώνης. Η κ. Σουλιώτη αναφέρει ότι η σχετική νομοθεσία απαιτεί άδεια από τις τοπικές δασικές υπηρεσίες για οποιαδήποτε παρέμβαση σε περιοχές με πλατάνια.
Εφόσον εντοπιστούν εστίες μόλυνσης, προβλέπεται η μαζική αφαίρεση των δέντρων και η καταστροφή του υλικού. Ο εθνικός συντονιστής για θέματα φυτοϋγείας είναι τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Ενέργειας και Περιβάλλοντος.
Δείτε όλη την ροή ειδήσεων
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
