Ο αποκλεισμός ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ συνεχίζει να είναι ένας από τους όρους της Ρωσίας για τον τερματισμό του πολέμου.
Η Ρωσία παρουσίασε στις Ηνωμένες Πολιτείες έναν κατάλογο αιτημάτων για μια πιθανή συμφωνία που θα οδηγούσε στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και στην αναδιαμόρφωση των διμερών σχέσεων, σύμφωνα με δύο άτομα που γνωρίζουν τις συνομιλίες.
Δεν είναι σαφές τι ακριβώς περιλαμβάνει η λίστα της Μόσχας ή αν είναι διατεθειμένη να εμπλακεί σε ειρηνευτικές συνομιλίες με το Κίεβο πριν από την αποδοχή αυτών των όρων. Ρώσοι και Αμερικανοί αξιωματούχοι συζήτησαν τις προϋποθέσεις σε διά ζώσης και διαδικτυακές συνομιλίες τις τελευταίες τρεις εβδομάδες.
Βασικά αιτήματα της Ρωσίας
Οι όροι που έθεσε η Ρωσία θεωρούνται ευρείς και μοιάζουν με προηγούμενες απαιτήσεις που έχει υποβάλει προς την Ουκρανία, τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Σε αυτές περιλαμβάνονται:
-Ο αποκλεισμός ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
-Συμφωνία για μη ανάπτυξη ξένων στρατευμάτων στην Ουκρανία.
-Διεθνής αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας και τεσσάρων ουκρανικών επαρχιών από τη Ρωσία.
-Αντιμετώπιση των «βαθύτερων αιτίων» του πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς.
Προοπτικές εκεχειρίας
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αναμένει απάντηση από τον Βλαντίμιρ Πούτιν σχετικά με το αν θα συμφωνήσει σε εκεχειρία 30 ημερών, την οποία ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι θα δεχόταν ως πρώτο βήμα προς τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Ωστόσο, παραμένει αβέβαιο εάν ο Πούτιν θα δεσμευθεί σε μια πιθανή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, καθώς οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί. Ορισμένοι Αμερικανοί αξιωματούχοι φοβούνται ότι ο Πούτιν μπορεί να εκμεταλλευτεί την εκεχειρία για να αποδυναμώσει τη συνοχή μεταξύ ΗΠΑ, Ουκρανίας και Ευρώπης.
Συζητήσεις και διπλωματικές επαφές
Ο Ζελένσκι χαρακτήρισε τη συνάντηση αυτής της εβδομάδας στη Σαουδική Αραβία μεταξύ Αμερικανών και Ουκρανών αξιωματούχων ως εποικοδομητική, επισημαίνοντας ότι μια πιθανή εκεχειρία 30 ημερών θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για τη σύνταξη μιας ευρύτερης ειρηνευτικής συμφωνίας.
Η Ρωσία έχει εγείρει πολλές από αυτές τις απαιτήσεις εδώ και δύο δεκαετίες, μερικές από τις οποίες είχαν αποτελέσει αντικείμενο επίσημων διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Οι πιο πρόσφατες συζητήσεις πραγματοποιήθηκαν στα τέλη του 2021 και στις αρχές του 2022, λίγο πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022.
Διαφωνίες εντός της Αμερικανικής Κυβέρνησης
Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν αναφέρει ότι ένα προσχέδιο συμφωνίας που συζητήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 2022 θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία για ειρηνευτικές συνομιλίες. Σε εκείνες τις συνομιλίες, η Ρωσία είχε απαιτήσει:
-Η Ουκρανία να εγκαταλείψει την προοπτική ένταξης στο ΝΑΤΟ.
-Η χώρα να παραμείνει μόνιμα απαλλαγμένη από πυρηνικά όπλα.
-Η Ρωσία να έχει δικαίωμα αρνησικυρίας (βέτο) σε οποιαδήποτε βοήθεια ξένων χωρών προς την Ουκρανία σε περίπτωση πολέμου.
Ωστόσο, η διοίκηση Τραμπ δεν έχει ξεκαθαρίσει τη στρατηγική της στις συνομιλίες με τη Μόσχα. Οι διαπραγματεύσεις φαίνεται να κινούνται σε δύο άξονες: την αποκατάσταση των αμερικανο-ρωσικών σχέσεων και μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία. Παρόλα αυτά, η αμερικανική κυβέρνηση εμφανίζεται διχασμένη ως προς την προσέγγιση που θα ακολουθήσει.
Ο Στιβ Γουίτκοφ, απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, περιέγραψε τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη ως «ουσιαστικές διαπραγματεύσεις» και πρότεινε ότι θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως βάση για μια ειρηνευτική συμφωνία. Αντίθετα, ο στρατηγός Κιθ Κέλογκ, σύμβουλος του Τραμπ για θέματα Ουκρανίας και Ρωσίας, υποστήριξε ότι πρέπει να αναπτυχθεί ένα εντελώς νέο πλαίσιο διαπραγμάτευσης.
Η Ρωσία και οι μακροχρόνιες απαιτήσεις της
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι ρωσικές απαιτήσεις δεν στοχεύουν μόνο στην Ουκρανία, αλλά και στη διαμόρφωση νέων συνθηκών με τις δυτικές χώρες. Οι ρωσικές απαιτήσεις περιλαμβάνουν περιορισμούς στις στρατιωτικές δραστηριότητες του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, καθώς και απαγόρευση ανάπτυξης αμερικανικών πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς στην Ευρώπη.
«Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι Ρώσοι είναι διατεθειμένοι να κάνουν υποχωρήσεις», δήλωσε η Άντζελα Στεντ, ειδική σε θέματα Ρωσίας στο Brookings Institution. «Οι απαιτήσεις τους δεν έχουν αλλάξει καθόλου, γεγονός που δείχνει ότι δεν ενδιαφέρονται πραγματικά για την ειρήνη ή μια ουσιαστική εκεχειρία».
Αμερικανικά έγγραφα δείχνουν ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε διαπραγματευτεί με τη Ρωσία πριν την εισβολή για ζητήματα όπως οι στρατιωτικές ασκήσεις του ΝΑΤΟ και οι πυραυλικές αναπτύξεις, προσπαθώντας να αποτρέψει την επίθεση. Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν.
H Κόρι Σέικ, πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου, τόνισε ότι «οι απαιτήσεις της Ρωσίας παραμένουν οι ίδιες από το 1945». Πρόσθεσε ότι με τη στάση της κυβέρνησης Τραμπ, οι Ευρωπαίοι ανησυχούν όχι μόνο για το αν οι ΗΠΑ θα τους εγκαταλείψουν, αλλά και για το αν θα συμπράξουν με τη Ρωσία.
Πηγή: reuters.com
