Η
Εταιρεία Μικρασιατικών Σπουδών και Ερευνών Ευρωπού εξέδωσε μια
σημαντική εργασία για να καταλήξει στην πρότασή της για την ονομασία του
διευρυμένου δήμου της περιοχής σε Δήμο Ευρωπαίων. Είναι εμφανές από την
όλη δομή της εργασίας που εκτείνεται σε 35 σελίδες
μεγάλου σχήματος ότι η ονομασία αυτή επιλέγεται με την αξιολόγηση των
ιστορικών δεδομένων και γνώσεων και των αρχαιολογικών ευρημάτων της
περιοχής.
Ιδού πως καταλήγει η πρόταση:
«Θεωρούμε μοναδικό πλεονέκτημα για το νέο δήμο που θα προκύψει και θα περιλαμβάνει χωροταξικά την Αρχαία Ευρωπό, το οτι οι Έλληνες αρχαίοι κάτοικοί της ονομάζονταν « Ευρωπαίοι » και η πόλις τους «Ευρωπαίων η Πόλις».
Είναι Ιστορικά και Αρχαιολογικά αποδεδειγμένο οτι η Ευρωπός κατοικείται αδιάλειπτα από την εποχή του Χαλκού (δηλ. 3000 π.Χ.) μέχρι και σήμερα.
Για όλα τα παραπάνω προτείνουμε ο νέος δήμος που θα προκύψει στο δυτικό τμήμα του Νομού Κιλκίς στο πλαίσιο της υλοποίησης του Προγράμματος «Καλλικράτης» να ονομαστεί «Δήμος Ευρωπαίων».
Φέροντας την ιστορική αυτή ονομασία, ο νέος Δήμος θα είναι ένας σύγχρονος φάρος που θα εκπέμπει την Ελληνικότητα της περιοχήςκαι θα φωτίζει την εθνική και πολιτιστική μας κληρονομιά…»
Στη συνέχεια παρέχονται πληροφοριακά στοιχεία για την αρχαία πόλη της Ευρωπού και την αδιάλειπτη ιστορική της πορεία στους αιώνες μέχρι σήμερα.
Μερικά αποσπάσματα είναι χαρακτηριστικά: Η Ευρωπός κατοικείται αδιάλειπτα από τα αρχαία χρόνια έως και σήμερα. Οι παλαιότερες αρχαιολογικές ενδείξεις προέρχονται από τον οικισμό της προϊστορικής εποχής που βρίσκεται στο κέντρο του σημερινού χωριού και χρονολογείται στην εποχή του Χαλκού, δηλ. το 3.000 π.Χ. 3
Από την αρχή των ιστορικών χρόνων και μέχρι την επικράτηση των Μακεδόνων, 6ος π.Χ. αι., οι πληροφορίες για την πόλη είναι ελάχιστες.
Στο τέλος του 6ου αι. π.Χ. η Ευρωπός είναι ήδη μια μεγάλη και πλούσια πόλη, προσαρτημένη στο βασίλειο των Μακεδόνων. Στη διάρκεια του 5ου - 4ου αιώνα π.Χ., φαίνεται ότι ήταν από τις πλέον αναπτυγμένες και οχυρές πόλεις της Βοττιαίας. Την ακμή και την ανάπτυξή της μαρτυρούν τα εκτεταμένα ερείπιά της4 .
Η γεωγραφική θέση της Ευρωπού , πάνω στους χαμηλούς πρόποδες του ορεινού όγκου του Πάϊκου, με τον οικονομικό και φυσικό έλεγχο του πανάρχαιου δρόμου που σηματοδοτεί ο ποταμός Αξιός και της επικοινωνίας του βορρά με το νότο, της ενδοχώρας δηλαδή με τα παράλια, συνέβαλε τα μέγιστα στην ανάπτυξη της πόλης σε ολόκληρη την ιστορική της διαδρομή….
Κορυφαίο εύρημα των αρχαϊκών χρόνων αποτελεί ο Κούρος φτιαγμένος από κυκλαδίτικο μάρμαρο, που βρέθηκε τυχαία από αγρότη στην περιοχή «Κιόαλτι» το έτος 1967, και βρίσκεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Κιλκίς (εικόνα Ν° 2)…
Από την ανασκαφική σκαπάνη της κυρίας Θωμαής Σαββοπούλου, Αρχαιολόγου της ΙΣΤ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων Θεσ/νίκης, βρέθηκαν επίσης ένα χρυσό στεφάνι με φύλλα δάφνης (εικόνα. Ν° 3) και ένα απαράμιλλης τέχνης χρυσό βραχιόλι που τα άκρα του απολήγουν σε μορφές αιγάγρων (εικόνα. Ν° 4), που βρίσκονται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης κ.ά ….
Το Εθνικό όνομα είναι «Ευρωπαίος» όπως είναι γνωστό από τους λεξικογράφους όπως ο Ιστορικός Στέφανος Βυζάντιος¹ αλλά και από επιγραφές όπως αυτή μιας προξενικής (επιγραφής) στους Δελφούς 8 όπου αναφέρεται: «Θεός τύχαν αγαθάν [Δ]ελφοί έδωκαν Μαχάτα[ι] Σαβατταρά Ευρωπαίωι [Μ]ακεδόνι αυτώι και εκγό- [ν]οις προξενίαν, ευεργε[σί]αν, προμαντείαν, προ[δρ]ίαν, προδικίαν ποί Δε[λ][φούς κ]αι τα άλλα όσ[α και] [τοις] άλλοις π[ρο]ξέ[νοις]…»9
Η επιγραφή χρονολογείται στο τέλος του 4ου αι. π.Χ. και υπολογίζεται οτι ο Ευρωπαίος Μαχάτας, ο γιός του Σαβατταρά, έγινε πρόξενος στους Δελφούς την ίδια εποχή (BCH 20 (1896) 473 GDI 2745).10
Οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται επίσης και σε μία επιγραφή που μνημόνευε προσφορές προς το Ασκληπιείο της Επιδαύρου στα τέλη του Δ΄ αι. π.Χ….
Η ιστορική διαδρομή της πόλης συνεχίζεται στα Ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια, με την πόλη να δοκιμάζεται από εχθρικές επιδρομές και επιθέσεις. Η Ευρωπός υποτάχθηκε στους Ρωμαίους το 168 π.Χ. και υπαγόταν στην 3η τετραρχία της Μακεδονίας (που περιλάμβανε την Βοττιαία με έδρα την Πέλλα)12….
Η ζωή της πόλης στη διάρκεια της βυζαντινής εποχής είναι σχεδόν τελείως άγνωστη. Οι μόνες ενδείξεις ζωής είναι κάποια χάλκινα νομίσματα της εποχής του Ιουστινιανού που βρέθηκαν τυχαία
Στη περίοδο της Τουρκοκρατίας ο οικισμός καταλαμβάνει τη θέση του σημερινού χωριού και παίρνει το όνομα Ασικλάρ ή Ισικλάρ (φωτεινό χωριό).
Μετά τους βαλκανικούς πολέμους και την επέκταση του Ελληνικού Κράτους το χωριό αναγνωρίσθηκε αρχικά ως Κοινότητα Ασικλάρ (Β.Δ. 28-6-1918, ΦΕΚ 152/τ. Α΄/1918). Διοικητικά αποσπάστηκε από την Υποδιοίκηση Γενιτσών και υπάχθηκε στην Υποδιοίκηση Γουμενίτσης (Β.Δ. 13-11-1919, ΦΕΚ 274/τ. Α΄/1919).
Το 1925 η Κοινότητα μετονομάστηκε σε Κοινότητα Ευρώπου (Α.Υ. Εσωτ.27939/1925, ΦΕΚ 78/τ.Β΄/1925).
Από το 1998 με την συνένωση των Κοινοτήτων (Ν. 2539/1997 «Ι. Καποδίστριας») ο Ευρωπός αποτελεί έδρα του ομώνυμου Δήμου ο οποίος απαρτίζεται επιπλέον και από τα Τοπικά Διαμερίσματα : Αγίου Πέτρου, Τούμπας, Πολυπέτρου και Μεσιάς, με συνολικό πληθυσμό 6.042 κατοίκων.
Γιατί όχι
στην ονομασια “Παιονία”
Στη συνέχεια παρέχονται πληροφορίες για τον αρχαιολογικό χώρο της Ευρωπού και επέκεινα στο Β’ Παράρτημα καταχωρίζονται «στοιχεία ιστορικής αποκατάστασης της ευρύτερης περιοχής. Με τα στοιχεία αυτά είχειρείταινα τοιχειοθετηθεί γιατί δεν πρέπει να επιλεγεί η ονομασια Παιονία και προς τούτο καταχωρίζονται:
- Επιστολές του τ. πρόεδρου της Βουλής Δημ. Σιούφα προς τους προέδρους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ όπου επισυνάπτεται επιστολή 346 ακαδημαϊκών προς τον Πρόεδρο Ομπάμα.
- Επιστολή της Συγκλήτου της Ακαδημίας Αθηνών για ενημέρωση της επιστημονικής κοινότητας για το θέμα της ονομασίας τηςε ΠΓΔΜ
- Επιστολή του αρχαιολόγου Stephen G. Miller επίτιμού καθηγητή του πανεπιστημίου Berkley στο περιοδικό ARCHAEOLOGY
- Την πρόταση του ιστορικού G.L. Nikolas Hammond για ονομασία της ΠΓΔΜ σε «Παιονία».
Αντιγράφουμε ένα απόσπασμα από την επιστολή των 346 ακαδημαϊκών προς Ομπάμα: …Πιστεύουμε ότι αυτή η ανοησία έχει ξεπεράσει κάθε όριο και ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν καμιά δουλειά να υποστηρίζουν την παραποίηση της ιστορίας. Ας κάνουμε μια ανασκόπηση των δεδομένων. Η εν λόγω περιοχή, με τη σύγχρονη πρωτεύουσά της τα Σκόπια, ονομαζόταν στην αρχαιότητα Παιονία. Τα όρη Βαρνούς και Όρβηλος (που σχηματίζουν σήμερα τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας) αποτελούν ένα φυσικό όριο που χώριζε και χωρίζει τη Μακεδονία από τη βόρεια γείτονά της. Η μόνη πραγματική σύνδεση βρίσκεται κατά μήκος του Αξιού/Βαρδάρη ποταμού αλλά ακόμα και αυτή η κοιλάδα ‘δε σχηματίζει μία δίοδο επικοινωνίας γιατί τέμνεται από χαράδρες’.
Αν και είναι αλήθεια ότι οι Παίονες υποτάχθηκαν στο Φίλιππο Β΄, πατέρα του Μέγα Αλέξανδρου, το 358 π.Χ., δεν ήταν Μακεδόνες και δεν ζούσαν στη Μακεδονία. Παρομοίως, για παράδειγμα, οι Αιγύπτιοι που κατακτήθηκαν από τον Αλέξανδρο, μπορεί μεν να κυβερνούνταν από τους Μακεδόνες συμπεριλαμβανομένης και της γνωστής Κλεοπάτρας, αλλά δεν υπήρξαν ποτέ οι ίδιοι Μακεδόνες και η Αίγυπτος δεν ονομάστηκε ποτέ Μακεδονία.
Αντίθετα, η Μακεδονία και οι Μακεδόνες Έλληνες βρίσκονταν για τουλάχιστον 2500 χρόνια εκεί ακριβώς όπου είναι η σύγχρονη ελληνική περιφέρεια της Μακεδονίας. Ακριβώς η ίδια σχέση ισχύει για την Αττική και τους Αθηναίους Έλληνες, το Άργος και τους Αργείους Έλληνες, την Κόρινθο και τους Κορίνθιους Έλληνες κ.ο.κ.
Δεν κατανοούμε πώς οι σύγχρονοι κάτοικοι της αρχαίας Παιονίας, που μιλούν Σλάβικα -μια γλώσσα που εισήχθη στα Βαλκάνια περίπου μια χιλιετία μετά το θάνατο του Αλέξανδρου- μπορούν να διεκδικούν τον Αλέξανδρο για εθνικό τους ήρωα. Ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν εξολοκλήρου και αδιαμφισβήτητα Έλληνας. Ο προ-προ-προπάππος του, Αλέξανδρος Α’, αγωνίστηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες όπου η συμμετοχή επιτρεπόταν μόνο σε Έλληνες….
Οι αρχαίοι Παίονες μπορεί να ήταν ή να μην ήταν Έλληνες, πάντως σίγουρα έγιναν ελληνίζοντες, και δεν υπήρξαν ποτέ Σλάβοι. Επίσης δεν ήταν Μακεδόνες. Η αρχαία Παιονία ήταν ένα μέρος του Μακεδονικού κράτους, όπως ήταν η Ιωνία και η Συρία και η Παλαιστίνη και η Αίγυπτος και η Μεσοποταμία και η Βαβυλωνία και η Βακτρία και πολλές άλλες περιοχές.
Μπορεί λοιπόν να έγιναν προσωρινά ‘Μακεδονικές’ αλλά καμιά δεν ήταν ποτέ ΄Μακεδονία΄.
Επίσης ένα απόσπασμα από την ενημέρωση της επιστημονικής κοινότητας από την Ακαδημία Αθηνών για το θέμα της ονομασίας δίνει στοιχεία για την ονομασία της Παιονίας, ως εξής: …Οι αδέσμευτοι ερευνητές συμφωνούν ότι το μέγιστο μέρος της μέχρι τώρα ομόσπονδης δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας που διεκδικεί το γεωγραφικό όνομα "Μακεδονία" και το εθνικό όνομα "Μακεδόνες" εκτείνεται ως επί το πλείστον σε εδάφη όπου κατά την αρχαιότητα κατοικούσαν όχι Μακεδόνες, αλλά Παίονες, Δάρδανοι και άλλοι λαοί. Η σημερινή πόλη των Σκοπίων στην αρχαία Δαρδανία. Οι Δάρδανοι παρέμειναν έως το τέλος οι αμείλικτοι εχθροί των Μακεδόνων, από τους οποίους, όπως παραστατικά γράφει ένας Λατίνος ιστορικός, τους εχώριζε "άσβεστο μίσος" (odium immortale). Οι Παίονες έμειναν και αυτοί ως επί το πλείστον ανεξάρτητοι. Στα διαστήματα που ήσαν υποτελείς των Μακεδόνων, δεν έπαυαν να έχουν δικούς τους βασιλείς και τα νομίσματά τους να φέρουν το εθνικό ΠΑΙΟΝΩΝ, αντί του εθνικού ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ. Έτσι τα βόρεια σύνορα του μακεδονικού βασιλείου δεν ξεπέρασαν ποτέ την Ηράκλεια (Μοναστήρι-Βιτώλια), τις κορυφογραμμές του όρους Βαρνούς (Nidze), τις Ιδομενές (στο ύψος της Γευγελής) και το όρος Όρβηλος (Μπέλες). Επομένως η σημερινή ομόσπονδη δημοκρατία με το όνομα της Μακεδονίας δεν περιλαμβάνει παρά ελάχιστα τετραγωνικά χιλιόμετρα της ιστορικής Μακεδονίας (μεταξύ των ελληνικών συνόρων και του Μοναστηριού, και περί την Δοϊράνη)….
Από την επιστολή του αρχαιολόγου Stephen G. Miller επίτιμού καθηγητή του πανεπιστημίου Berkley στο περιοδικό ARCHAEOLOGY, καταχωρίζουμε το εξής απόσπασμα: Η περιγραφή του Livy γιά τη δημιουργία της ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας (45.29.7 και 12) κάνει σαφές ότι οι Παίονες ζούσαν βόρεια των εν λόγω βουνών, (τα οποία σήμερα αποτελούν γεωγραφικά τα φυσικά όρια της Ελλάδας) και νότια της Δαρδανίας, που σήμερα βρίσκεται το Κόσοβο. Κατά το Στράβωνα (7.τμ.4) είναι ακόμη περισσότερο σαφές να λεχθεί, ότι η Παιονία βρισκόταν βόρεια της Μακεδονίας και η μόνη δίοδος από την μία στην άλλη περιοχή ήταν (και παραμένει σήμερα) η διάβαση μέσω του στενού περάσματος του Αξιού ποταμού (ή Βαρδάρη)….
Ας λεχθεί ακόμη μία φορά: Η περιοχή της αρχαίας Παιονίας, ήταν μέρος της μακεδονικής Αυτοκρατορίας, όπως ήταν επίσης η Έφεσος, η Τύρος, η Παλαιστίνη, η Μέμφις, η Βαβυλώνα, τα Τάξιλα και δωδεκάδες ακόμη. Όλες αυτές είχαν γίνει «Μακεδονικές» για μία περίοδο, αλλά καμία από αυτές δεν ήταν ποτέ η «Μακεδονία».
Εν τέλει καταχωρίζει και επιστολή του δημάρχου Οινουσών και εφοπλιστή Ηλ. Αγγελάκου προς την «Ελευθεροτυπία» (7.3.2008) όπου αναφέρει ότι ο διάσημος ιστορικός σε συζήτηση μαζί του είχε προτείνει την ονομασία «Παιονία» για το κράτος της ΠΓΔΜ.
Και η Εταιρεία παραθέτει απόσπασμα από το βιβλίο «Ιστορία της Μακεδονίας» του G.L. Nikolas Hammond και όπου παρατίθεται το παρακάτω απόσπασμα του Στράβωνα:
η δε Παιονία … προς άρκτον δ’ υπέρκειται τοις Μακεδόσιν, δια Γορτυνίου πόλεως και Στόβων έχουσα τας εισβολάς επί τα προς [spatium decem fere literis sufficiens vacuum] δι΄ ων ο Αξιός ρέων δυσείσβολον ποιεί την Μακεδονίαν εκ της Παιονίας, ως ο Πηνειός δια των Τεμπών φερόμενος από της Ελλάδος αυτήν ερυμνοί.
Σε μετάφραση το κείμενο έχει ως εξής:
Η Παιονία κείται στην ενδοχώρα, βόρεια εν σχέσει προς τη Μακεδονία και περιλαμβάνει τα περάσματα μέσω της πόλης του Γορτυνίου και μέσω των Στόβων στην περιοχή [ …] διότι ο Αξιός ρέοντας μέσα από αυτά τα στενά κάνει την Μακεδονία απρόσιτη στους εισβολείς από την Παιονία, όπως ο Πηνειός διαρρέοντας την κοιλάδα των Τεμπών απομονώνει την Μακεδονία από την κυρίως Ελλάδα.
Η πρόταση της Εταιρείας Μικρασιατικών Σπουδών και Ερευνών Ευρωπού για την ονομασία του νέου δήμου που θα προκύψει στο δυτικό τμήμα του ν. Κικλίς, βρίσκεται αυτούσια (σε μορφή .pdf) στη παρακάτω διεύθυνση:
http://www.europos.gr/files/067/eyrwpaiwn_h_polis.pdf
Πέμπτη, 04 Μαρτίου 2010 12:10