Ένα από τα πρώτα επεισόδια της ηρωικής εθνικής αντίστασης του λαού μας απέναντι στη ναζιστική Γερμανία αποτέλεσε η Μάχη των Ευζώνων, στις 25 Απριλίου 1941. Στη μνήμη αυτής της ηρωικής αντίστασης ο Δήμος Παιονίας διοργανώνει τον καθιερωμένο ετήσιο εορτασμό με τη συμπλήρωση των 70 χρόνων φέτος.
Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 29 Απριλίου στους Ευζώνους κατά το ακόλουθο πρόγραμμα:
7.00 Θεία Λειτουργία
10.15 Δοξολογία – Αρχιερατικό Μνημόσυνο
10.30 Μετάβαση στον χώρο του Μνημείου
10.45 επιμνημόσυνη δέηση
10.45 Πανηγυρικός της Ημέρας
11.00 Προσκλητήριο νεκρών
11.05 Κατάθεση στεφάνων
11.15 Ενός λεπτού σιγή- εθνικός ύμνος
11.30 Δεξίωση – παρουσίαση παραδοσιακών χορών.
Ιστορικό της ημέρας
Ένα από τα πρώτα χρονολογικά και τα πιο αξιόλογα εννοιλογικά επεισόδια της μεγάλης Εθνικής Αντίστασης όλων των Ελλήνων, είναι η μάχη των Ευζώνων της 25.4.1941.
Φέτος εορτάζουμε την 70η επέτειο της ιστορικής αυτής μάχης της εισβολής των Βουλγάρων κομιτατζήδων στο ακριτικό χωριό μας, που σκοπό είχε τον εκφοβισμό των κατοίκων, λίγες ημέρες μετά την εισβολή των Γερμανών και την κατοχή της χώρας μας.
Την 20η Απριλίου 1941 ομάδα ενόπλων Βουλγάρων εισβάλλει στο χωριό και υψώνει Βουλγαρική σημαία στον ιστό του δημοτικού σχολείου.
Το γεγονός αυτό ερεθίζει την εθνική υπερηφάνεια των κατοίκων του χωριού οι οποίοι σε λίγες ώρες κατεβάζουν και σχίζουν την σημαία αυτή με πρωτεργάτες τους Γεώργιο Αθανασιάδη και Χρήστο Χιονίδη.
Η πράξη αυτή εξιργίζει τους Βούλγραρους οι οποίοι πίστευαν ότι ο υποδουλωμένος πια λαός θα δεχθεί μοιρολατρικά πλέον τις δικές τους επιβουλές.
Ανήμερα της 25ης Απριλίου μεγάλος αριθμός ενόπλων Βουλγάρων εισβάλλει στο χωριό μετά από πολύωρη μάχη στην οποία ενεπλάκησαν με κατοίκους του χωριού και πατριώτες από τα γειτονικά χωριά που σπεύσανε να βοηθήσουν.
Ακολουθούν λεηλασίες, βιαιοπραγίες εις βάρος του άμαχου πληθυσμού.
Τροφές, ενδύματα λογής-λογής και προίκες κοριτσιών μεταφέρθηκαν με κάρα πέρα από τα σύνορα.
Όσοι από τους αμάχους συνελήφθησαν μεταφέρθηκαν ως όμηροι στη Γευγελή για να εκτελεστούν. Η διάσωση των ομήρων έγινε από κλιμάκιο της Γερμανικής φρουράς που έδρευε στην Αξιούπολη, η οποία ειδοποιήθηκε από τον δεκαπεντάχρονο Σωκράτη Ακριτίδη κάτοικο Μικροδάσους, ο οποίος μετέβη στην Αξιούπολη με ποδήλατο.
Από τους ομήρους κρατήθηκαν δώδεκα από τους ένοπλους οι οποίοι επί τρίμηνο κλείστηκαν στις φυλακές της Γευγελής όπου υπέστησαν φρικτά βασανιστήρια, με αποτέλεσαμ ο Μιλτιάδης Κουρτίδης να υποκύψει από τα βαριά τραύματα λίγες μέρες μετά την αποφυλάκισή του. Κατά την μάχη της 25ης Απριλίου εφονεύθησαν οι συγχωριανοί μας Αλέξανδρος Γρηγοριάδης και Συμεών Ιωαννίδης ενώ υπήρξαν και αρκετοί τραυματίες. Το ιστορικό αυτό γεγονός της 25ης Απιρλίου 1941 (που γιορτάζεται πάντοτε ανήμερα της Ζωοδόχου Πηγής) δεν είναι απλώς μια σελίδα στην ιστορία, είναι βιβλίο ολόκληρο, είναι η εθνική τοπικήμας αντίσταση ενάντια στη σλαβοκίνητη επιβουλή κατά της Μακεδονίας μας.
Οι Εύζωνοι τότε στάθηκαν χωρίς υπερβολές οι νέες Θερμοπύλες τους έθνους μας στο μεταίχμιο της Ελληνικής Μακεδονίας και θα στέκονται πάντα πραγματικοί ακρίτες των συνόρων και ασπίδα του έθνους ενάντια σε κάθε ξένη επιβουλη.
